سازمان بهداشت جهانی در ۳۰ دسامبر مجدداً از چین خواست که داده‌های خود را به اشتراک بگذارد و امکان دسترسی سازمان را فراهم کند تا منشأ کووید-۱۹ شناسایی شود. این درحالی است که پنج سال از شیوع این عفونت در شهر مرکزی ووهان در چین می‌گذرد.
این سازمان در بیانیه خود گفت: «این یک ضرورت اخلاقی و علمی است. بدون شفافیت، تسهیم داده‌ها و همکاری بین کشورها، نمی‌توانیم از همه‌گیری‌های آتی جلوگیری کرده و خود را به اندازه کافی برای آن‌ها آماده کنیم.»
جهان هنوز از نحوه شیوع همه‌گیری در چین بی‌خبر است. حزب کمونیست حاکم کنترل سختگیرانه‌ای بر اطلاعات مربوط به این ویروس اعمال کرد و پزشک‌ها، روزنامه‌نگارها و افرادی را که سعی داشتند اطلاعات شفاف خود را درباره همه‌گیری منتشر کنند، مجازات می‌کرد.
کمیته فرعی نظارتی جمهوری‌خواهان در اوایل ماه جاری یافته‌های یک پژوهش دوساله را منتشر کرد و نشان داد که رژیم چین، نهادهای دولتی آمریکا و اعضای جامعه علمی بین‌المللی به دنبال کتمان حقایق مربوط به منشأ همه‌گیری بوده‌اند.
هویت «بیمار صفر» همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. مقامات بهداشتی ووهان گفتند که اولین بیمار در ۸ دسامبر ۲۰۱۹ شناسایی شد، اما گزارش رسانه‌ها حاکی از آن است که اولین بیمار- مردی ۷۰ ساله- چند روز قبل در اول دسامبر مبتلا شده بود.
مجموعه‌ای از اسناد افشاشده که به دست اپک تایمز رسیده‌اند، سوالات بیشتری در رابطه با زمان رسمی شیوع بیماری ایجاد کرده و نشان می‌دهند که بیمارستان‌های ووهان از سپتامبر ۲۰۱۹ مشغول درمان بیمارانی بودند که علائمی مشابه کووید داشتند.
سازمان بهداشت جهانی در بیانیه بعدی خود یادآور شد که دفتر این سازمان در چین در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ به اطلاعیه رسانه‌ای کمیسیون سلامت شهرداری ووهان درباره «شیوع ذات‌الریه» در این شهر اشاره کرده بود.
وزارت امور خارجه چین در پاسخ گفت که «عمده داده‌ها و نتایج تحقیقات» را با جامعه بین‌المللی به اشتراک گذاشته است.
مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در نشست خبری ۳۱ دسامبر خود به خبرنگاران گفت که چین از اقدامات علمی برای یافتن علت شیوع این ویروس حمایت کرده و در آن‌ها مشارکت داشته و «با هرگونه اعمال نفوذ سیاسی مخالف است.»
«چین را پاسخگو کنید»
رژیم پکن به درخواست‌های سازمان بهداشت جهانی درخصوص شفاف‌سازی درباره این بحران بهداشت عمومی بی‌توجه بوده است. ژانویه ۲۰۲۱ بود که پکن به تیم کارشناسان سازمان بهداشت جهانی اجازه داد تا چهار هفته در ووهان و مناطق اطراف مطالعه کنند و اطلاعات خود را با همتایان چینی به اشتراک بگذارند تا منشأ همه‌گیری را پیدا کنند.
این بازدید به‌صورت کنترل‌شده انجام گرفت و اعضای تیم از تعامل با مردم محلی منع شدند؛ اقدامی که مقامات چینی آن را با استناد به محدودیت‌های کووید-۱۹ توجیه کردند. به گفته دومینیک دوایر، میکروب‌شناس استرالیایی و عضو تیم سازمان بهداشت جهانی، اعضای تیم در سفر تحقیقاتی خود سعی داشتند که به پرونده ۱۷۴ بیمار شناسایی‌شده به دست مقامات چینی در دسامبر ۲۰۱۹ دسترسی پیدا کنند، اما فقط خلاصه پرونده در اختیار آن‌ها قرار گرفت.
سازمان بهداشت جهانی به دنبال این بازدید گزارش داد که ویروس به احتمال فراوان از خفاش‌ها به انسان منتقل شده و نظریه نشت آزمایشگاهی دور از ذهن است. این نتیجه قطعی نبود و تدروس ادهانوم قبریسوس، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی، گفت که به مطالعات و داده‌های بیشتری نیاز داریم.
رژیم چین اعلام کرد که نیازی به بازدیدهای بیشتر نیست و سعی کرد روند تحقیقات را به سمت موارد اولیه بیماری در کشورهای دیگر سوق دهد. حزب کمونیست چین کارزار دروغ‌پراکنی خود را از اوایل سال ۲۰۲۰ به کمک وزارت امور خارجه و سفارت‌خانه‌های این کشور در آمریکا کلید زد و با انتشار تئوری‌های توطئه بی‌پایه و اساس خود گفت که شیوع این بیماری از خاک آمریکا آغاز شده است. این کارزار در بحبوحه تحقیقاتی انجام گرفت که نشان می‌داد لاپوشانی اولیه چین بر واکنش جهانی به همه‌گیری اثرگذار بوده است.
در گزارش اخیر کمیسیون فراحزبی بنیاد هریتج برآورد شده که هزینه اقتصادی همه‌گیری تا دسامبر ۲۰۲۳ تنها در آمریکا از ۱۸ تریلیون دلار فراتر رفته که حدود ۱۳ درصد از ثروت خالص آمریکا در آن سال بوده است.
دریک مورگان، معاون اجرایی این اندیشکده مستقر در واشینگتن، در رویدادی در ۸ ژوئیه ضمن قرائت مقاله ۶۴ صفحه‌ای خود گفت: «این مسئله بسیار حائز اهمیت است که آمریکا نقش رهبری را در پاسخگو کردن حزب کمونیست چین در قبال یکی از فاجعه‌بارترین لاپوشانی‌های تاریخ بشر برعهده بگیرد.»
مورگان گفت: «حدود پنج سال از شیوع بیماری در ووهان چین می‌گذرد و هیچ اقدامی برای پاسخگو کردن چین صورت نگرفته است. آن‌ها فکر می‌کند قسر در رفته‌اند. اما انفعال ما حزب کمونیست چین را تشویق کرده که به اقدامات پنهانی، تهاجمی و خطرناک خود ادامه دهد.»
جان رتکلیف، رئیس کمیسیون و مدیر جدید آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، گفت که بهترین راه برای جلوگیری از همه‌گیری بعدی در جهان این است که پکن را پاسخگو کنیم.
رتکلیف در این رویداد گفت: «ما از بدترین همه‌گیری کل دوران زندگی‌مان جان سالم به در برده‌ایم. اما این‌که فکر کنیم آخرین مورد بوده است، اشتباه خواهد بود.»
