دیپلماتهای اروپایی و ایرانی روز جمعه، ۹ آذر ۱۴۰۳، در ژنو دیدار کردند تا پیش از آنکه دونالد ترامپ بار دیگر وارد کاخ سفید شود، بررسی کنند که آیا در هفتههای آینده امکان برگزاری مذاکرات جدی برای کاهش تنشها در منطقه، از جمله در مورد برنامه هستهای بحثبرانگیز تهران، وجود دارد یا خیر.
محور اصلی این نشست بررسی وضعیت برنامه هستهای ایران و مسائل منطقهای بود. این مذاکرات در شرایطی برگزار شد که تنشها میان ایران و کشورهای اروپایی به دلیل فعالیتهای هستهای تهران و حمایت آن از روسیه در جنگ اوکراین افزایش یافته است.
مجید تختروانچی، معاون وزیر امور خارجه و مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران، نمایندگی جمهوری اسلامی را در این دیدار بر عهده داشت. او پنجشنبه شب با هماهنگکننده ارشد اتحادیه اروپا دیدار کرده بود.
رسانههای داخلی هدف اصلی این نشست را بررسی امکان احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ (برجام) و کاهش تنشها اعلام کردند.
رویترز هدف از این اولین ملاقات پس از انتخابات آمریکا را بررسی امکان ایجاد تحرک قبل از مراسم تحلیف ترامپ در ۲۰ ژانویه گزارش کرده است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، متیو میلر، اعلام کرد که واشنگتن در این دور از مذاکرات شرکت نمیکند؛ اما از نزدیک با شرکای اروپایی خود درباره اجرای تعهدات ایران در قبال برنامه هستهایاش همکاری میکند.
گزارش شده است که در این نشست هر دو طرف بر اهمیت ادامه گفتگوها و تلاش برای دستیابی به راهحلهای دیپلماتیک برای مسائل موجود تأکید کردند، هرچند اختلافات عمده همچنان به قوت خود باقی است.
براساس گزارشی از رویترز، دیپلماتها میگویند که جلسات ژنو بیشتر شبیه یک نشست طوفان فکری است که بر نگرانیهای مشترک درباره نحوه مدیریت پرونده ایران توسط ترامپ متمرکز است.
دیپلماتهای اروپایی، اسرائیلی و منطقهای معتقدند که دولت آینده ترامپ، با حضور چهرههای سرشناس مخالف جمهوری اسلامی مانند مارکو روبیو به عنوان گزینه وزیر امور خارجه، سیاست «فشار حداکثری» را در پیش خواهد گرفت، همانطور که در دوره اول ریاستجمهوری خود تلاش کرد جمهوری اسلامی را از لحاظ اقتصادی به زانو درآورد.
مجید تخت روانچی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در نشستی که امروز در نیویورک با مدیران سیاسی انگلیس، آلمان و فرانسه داشتم، تمام طرفها بر ضرورت گفتوگو و همکاری با هدف پرداختن به موضوعات مورد نگرانی و علاقه متقابل از جمله مذاکرات رفع تحریمها و موضوعات هستهای و وضعیت نگرانکننده منطقه تأکید کردند.»
از سال ۲۰۱۸، جمهوری اسلامی هستهای خود را تسریع کرده و نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی را محدود کرده است.
این مذاکرات همچنین به روابط نظامی تهران با روسیه و نقش منطقهای آن خواهد پرداخت، چرا که نگرانیها از احتمال بروز جنگ تمامعیار میان ایران و اسرائیل افزایش یافته است.