زلنسکی توافق معدنی آمریکا و اوکراین را نتیجه اصلی این دیدار دانست و از نمایندگان اوکراین خواست که این توافق را در اولین فرصت به تصویب برسانند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، روز جمعه گفت که ملاقات هفته پیش او با دونالد ترامپ در واتیکان، «سازندهترین» دیداری بود که آنها تاکنون داشتهاند.
زلنسکی در گفتوگو با خبرنگاران در کییف در روز ۲ مه گفت که ملاقات با ترامپ در حاشیه مراسم تشییع پاپ فرانسیس در روز ۲۶ آوریل با لحن و ادبیاتی جدید انجام گرفت.
به گزارش خبرگزاری اوکراینی اینترفکس، زلنسکی گفت: «به نظرم گفتوگوی ما با آقای ترامپ بهترین گفتوگویی بود که تاکنون داشتهایم. شاید کوتاه بود، اما سازندهترین گفتوگوی ما بود. با تمام احترامی که برای اعضای تیم هردو طرف قائل هستم، به نظرم گفتوگوی تکبهتک بهترین نتیجه را رقم میزند.»
زلنسکی افزود که دیدار خصوصی آنها در کلیسای سنت پیترو، با کنار زدن تشریفات دیپلماتیک «فضای مناسبی برای یک گفتوگوی واقعی» فراهم کرد.
یک روز پس از آنکه اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، و یولیا سویریدنکو، معاون نخستوزیر اوکراین، توافق معدنی آمریکا و اوکراین را به امضا رساندند، زلنسکی در یک سخنرانی ویدئویی خطاب به مردم در روز ۱ مه به تمجید از گفتوگوی خود با ترامپ پرداخت و آن را «قابلتوجه» دانست.
او گفت: «بیصبرانه منتظر دیگر نتایج آن گفتوگو هستیم. دیدار مهمی بود. من و آقای ترامپ از هر دقیقهاش به بهترین نحو ممکن استفاده کردیم. از او بابت این اتفاق سپاسگزارم. باز هم از اعضای هردو تیم- تیم اوکراینی و آمریکایی- سپاسگزاری میکنم. کاری که برای این توافق صورت گرفت، واقعاً حرفهای بود. بهرغم چالشهایی که در طول مذاکرات به وجود آمد، نتیجه بسیار خوبی حاصل شد.»
پس از حضور زلنسکی در کاخ سفید در روز ۲۸ فوریه که درنهایت با تنش به پایان رسید، تیم آمریکا و اوکراین هفتهها به بازنگری در شرایط توافق معدنی ادامه دادند.
زلنسکی گفت که توافق معدنی جدید، که به شرکتهای آمریکایی اجازه میدهد قبل از همه به معادن نادر و راهبردی اوکراین دسترسی پیدا کنند، نخستین نتیجه ملموس گفتوگوی واتیکان بوده و روند اتفاقات آتی را به تصویر میکشد.
او گفت: «این توافق نخستین نتیجه ملموس گفتوگوی واتیکان بوده که از این حیث تاریخساز شده است.»
براساس مفاد این توافق، یک کمیته نظارتی مشترک- متشکل از نمایندگان اوکراینی و آمریکایی با تعداد برابر- بر صندوق سرمایهگذاری جدیدی که برای حمایت از بازسازی پس از جنگ، توسعه صنعتی و زیرساختهای دفاعی طراحی شده است، نظارت خواهد کرد.
زلنسکی از نمایندگان اوکراینی حاضر در ورخوونا رادا (مجلس اوکراین) خواست که هرچه سریعتر این توافق را به تصویب برسانند. به گفته زلنسکی، شالوده این توافق از «یک شراکت برابر» حکایت دارد که برای هردو کشور بازده اقتصادی خواهد داشت و حاکمیت اوکراین را تقویت خواهد کرد.
اظهارات رهبر اوکراین درحالی مطرح شده که آمریکا تغییراتی در نقش خود بهعنوان میانجی اصلی در مناقشه اوکراین و روسیه ایجاد کرده است.
تامی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در یک جلسه توجیهی در روز ۱ مه به خبرنگاران گفت که آمریکا از تلاش برای صلح حمایت میکند، اما دیگر رهبری دیپلماسی رفتوبرگشتی را برعهده نخواهد داشت. وقت آن رسیده که کییف و مسکو بهطور مستقیم با هم وارد گفتوگو شوند.
او گفت: «رویکرد ما در این روند تغییر خواهد کرد و دیگر نقش میانجی را برعهده نخواهیم داشت. البته همچنان به این روند متعهد هستیم و از هیچ کمکی دریغ نخواهیم کرد. اما دیگر قرار نیست در یک چشم برهم زدن به آنسوی دنیا سفر کنیم تا میانجی مذاکرات باشیم. این مسئولیت برعهده دو طرف خواهد بود.»
او افزود: «اکنون وقت آن رسیده که طرفین برنامه مشخص و عملی خود را برای پایان دادن به جنگ پیگیری کنند. این موضوع به خودشان بستگی دارد.»
اظهارات بروس یک روز پس از آن مطرح شد که دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت که جنگ بین اوکراین و روسیه پیچیدهتر از آن است که بتوان راهحلی فوری برای آن پیدا کرد و به این ترتیب نشان داد که این روند میتواند طولانی و فرسایشی باشد.
ترامپ در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۴ گفته بود که پایان دادن به جنگ طولانیمدت روسیه و اوکراین جزو ارکان اصلی برنامه اوست و قول داده بود که برای رسیدن به صلح بین طرفین میانجیگری خواهد کرد. ترامپ هفته گذشته اعلام کرد که روسیه و اوکراین «به توافق نزدیک شدهاند» و افزود که طرفین بر سر مسائل اصلی به توافق رسیدهاند.
ترامپ پس از رسیدن به رم برای شرکت در مراسم تشییع پاپ فرانسیس و دیدار با زلنسکی، در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «آنها به توافق نزدیک شدهاند و حالا باید در سطوح عالی با هم ملاقات کنند تا به این موضوع فیصله دهند.»
ترامپ گفته که کییف احتمالاً باید بخشی از اراضی خود را در قالب توافق صلح واگذار کند؛ مسئلهای که زلنسکی تاکنون با آن مخالفت کرده است.