دولت کانادا در بودجه سالجاری میلادی در نظر دارد حداقل برای مدت دو سال خرید خانه برای اغلب خارجیان را ممنوع کند و پیشبینی میکند با این اقدام، میلیاردها دلار برای سرعت بخشیدن به ساخت مسکن جدید، سرمایه گذاری شود.
دولت جاستین ترودو این طرح را در بودجه ۲۰۲۳ کانادا که صبح پنجشنبه به پارلمان تقدیم شد، اعلام کرده است. گفته شده این ممنوعیتها ادامه اقدامات دولت در راستای اجرای بخشی از لایحه C-19 قانون بودجه ۲۰۲۲ است که در تاریخ ۲۳ ژوئن موافقت سلطنتی را دریافت کرد و این اقدام در راستای تصمیم دولت فدرال برای ایجاد تعادل در بازار داغ مسکن بوده است. در بین کشورهای توسعهیافته جهان، کانادا یکی از گرانترین بازارهای مسکن را دارد و به گمان برخی کارشناسان اقتصادی، این طرح نشان از این دارد که کانادا در زمینه مهار قیمت مسکن قاطعتر میشود و نگران واکنشها به تورم و افزایش هزینه مسکن است.
طرح جدید ممنوعیت خرید خانه توسط خارجیان در حالی مطرح میشود که قیمت خانه در کانادا طی دو سال گذشته بیش از ۵۰ درصد افزایشیافته و مقدار افزایش قیمت خانه در کانادا در فوریه گذشته رکورد بهجا گذاشت. در همین رابطه کریستیا فریلند، وزیر دارایی کانادا گفت: «ممنوعیت خرید خانه توسط خارجیها برای محدود کردن قیمت مسکن در کانادا و جلوگیری از بالا رفتن آن ضروری است و به این منظور صورت میگیرد که طبقه کارگر و کاناداییهای جوان از بازار املاک و مستغلات بیبهره نمانند.» او همچنین خاطرنشان کرد: «ما بازار را برای کاناداییها منصفانهتر خواهیم کرد. مانع از این خواهیم شد که سرمایهگذاران خارجی پول خود را با خرید خانه در کانادا پسانداز کنند. مطمئن خواهیم شد که خانهها برای خانوادههای کانادایی استفاده میشود نه بهعنوان یک دارایی مالی جهت سرمایهگذاری.»
منع و محدودیتهای خرید خانه برای خارجیها
دولت کانادا در اواخر ماه دسامبر با اعلام جزئیات بیشتر این طرح تأکید کرد که این قانون فقط برای خانههای شهری اعمال میشود و برای املاک تفریحی مانند کلبههای تابستانی اعمال نخواهد شد.همچنین ممنوعیت خرید خانه، شامل حال دانشجویان و کارکنان خارجی و شهروندان خارجی که اقامت دائمی کانادا دارند، نخواهد بود. اتباع خارجی با وضعیت اقامت موقت، پناهندگان، دیپلماتها، کارکنان کنسولی و اعضای سازمانهای بینالمللی ساکن در کانادا نیز میتوانند بدون محدودیت بیشتر، ملک خریداری کنند. بر اساس این ممنوعیت، نهادهای غیر کانادایی، مانند شرکتهای خارج از کشور و نهادهای کانادایی تحت کنترل خارجی، از خرید ملک منع خواهند شد. این قوانین فقط برای املاک مسکونی با سه واحد مسکونی یا کمتر اعمال میشود. همچنین استثنائاتی برای املاک مسکونی در مناطق کم جمعیت وجود دارد و املاک تفریحی نیز از این قانون معاف هستند.
بهبود وضعیت رکود مسکن با اجرای یک وعده انتخاباتی
این اقدام در سال ۲۰۲۱ و در جریان انتخابات کانادا توسط جاستین ترودو پیشنهاد شد و قرار است به صورت موقت و دو ساله ادامه داشته باشد. حزب لیبرال که یکی از طرفداران این قانون به شمار میرود در زمان انتخابات ۲۰۲۱ همواره تأکید میکرد که مطلوب بودن خانههای کانادایی باعث جذب سودجویان، شرکتهای ثروتمند و سرمایهگذاران خارجی به بازار مسکن در کانادا شده است. پس از پیروزی در انتخابات ۲۰۲۱، لیبرالها قانون ممنوعیت خرید ملک مسکونی توسط افراد غیرکانادایی را معرفی و به تصویب رساندند که جزئی از یک وعده انتخاباتی بود و البته کامل هم اجرایی نشد. طبق این قانون شهرهایی مانند ونکوور و تورنتو نیز برای افراد غیرمقیم و خانههای خالی مالیات وضع کردند تا از این طریق بتوانند قیمت مسکن را کنترل نمایند.
این همه در حالی است که طبق گزارش انجمن املاک و مستغلات کانادا، میانگین قیمت مسکن از اوج آن در ابتدای سال ۲۰۲۲ که حدود ۸۰۰ هزار دلار کانادا بود به حدود ۶۳۰ هزار دلار کانادا در ماه دسامبر کاهش یافته است. در عین حال بسیاری از کارشناسان گفتهاند که این طرح ممنوعیت خرید خانه تأثیر چندانی در کاهش قیمت مسکن نخواهد داشت و در مقابل باید به ساختوساز بیشتر مسکن برای پاسخگویی به تقاضاها توجه کرد، زیرا طبق اطلاعات آژانس ملی آمار کانادا، خریداران خارجی فقط کمتر از ۵ درصد مالکیت خانهها در کانادا را تشکیل میدهند. حال باید منتظر ماند و دید برونداد این وعده انتخاباتی که حالا به قانون تبدیلشده در بهبود وضعیت رکود مسکن و خانهدار شدن کاناداییها چه خواهد بود.