شهبانو فرح پهلوی و شاهزاده رضا پهلوی به طور مشترک جایزه «معمار صلح» بنیاد ریچارد نیکسون را در پاییز امسال دریافت خواهند کرد. این جایزه طی مراسمی خصوصی در تاریخ ۲۲ اکتبر ۲۰۲۴ در کتابخانه ریاستجمهوری ریچارد نیکسون به شهبانو اهدا خواهد شد.
بنیاد ریچارد نیکسون با انتشار بیانیهای اعلام کرد: «خانواده شاه فقید ایران به دلیل تلاشهایشان در ترویج آزادی مذهبی و دموکراسی در ایران از سال ۱۹۷۹، مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.»
این بنیاد عنوان کرد: «شهبانو فرح که از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ در تبعید به سر میبرد و پسرش، ولیعهد، به عنوان «نمادهای قدرتمند مخالف با رژیم تئوکراتیک و تروریستی حاکم بر ایران» شناخته میشوند.»
به نوشته این بنیاد، «هر دو بیش از ۴۰ سال را به حمایت از آزادی مذهبی در ایران، ترویج یک حکومت دموکراتیک مبتنی بر رأی مردم، و جلب توجه به نقض حقوق بشر مداوم در ایران اختصاص دادهاند.»
بنیاد نیکسون با تاکید بر اینکه این جایزه همچنین به دلیل «رابطه طولانی بین محمدرضا شاه پهلوی و رئیسجمهور ریچارد نیکسون» اهدا میشود، افزود که «شاه فقید که از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۷۹ بر ایران حکمرانی کرد، متحد قدرتمندی برای ایالات متحده و سنگری در جنگ سرد با اتحاد جماهیر شوروی بود.»
به نوشته این بنیاد، نیکسون که در آن زمان معاون رئیسجمهور بود، برای نخستین بار در سال ۱۹۵۳ با «شاه جوان» دیدار کرد و «رابطهای نزدیک» بین آنها شکل گرفت که نزدیک به سه دهه به طول انجامید.
در مصاحبهای در سال ۱۹۸۳، نیکسون اظهار داشت که شاه را «بهتر از هر رهبر جهانی که در ۳۷ سال زندگی عمومی خود ملاقات کرده بود»، میشناخت.
او گفته بود: «شاه را فردی بسیار حساس، بسیار هوشمند و کسی که جهان را به خوبی هر رهبر دیگری که من ملاقات کرده بودم، درک میکرد، یافتم.»
بنیاد نیکسون در بخشی از بیانیه نوشته است که رئیسجمهور نیکسون تنها نماینده آمریکایی بود که در مراسم تشییع جنازه شاه در قاهره در سال ۱۹۸۰ حضور داشت. ولیعهد رضا پهلوی نیز بعدها خانواده او را در مراسم تشییع جنازه بانوی اول پت نیکسون در سال ۱۹۹۳ و مراسم تشییع جنازه دولتی رئیسجمهور نیکسون در سال ۱۹۹۴ نمایندگی کرد.
جایزه «معمار صلح» در سال ۱۹۹۵، اندکی پس از مرگ رئیسجمهور نیکسون، با هدف تجلیل از افرادی که اهداف مادامالعمر او برای شکلدادن به جهانی صلحآمیزتر را تحقق میبخشند، تأسیس شد.
از جمله دریافتکنندگان این جایزه میتوان به روسای جمهور پیشین جرالد فورد، جرج اچ.دبلیو. بوش و جرج دبلیو. بوش، وزرای امور خارجه پیشین هنری کیسینجر و مایک پومپئو، سناتورها الیزابت دول، جو لیبرمن و جان مککین، و سفیران والتر و لئونور آننبرگ و رابرت سی. اوبراین اشاره کرد.