با گسترش غذاهای آسیایی در جهان، چاپستک (چوبک غذا) که تنها در کشورهای چین، کره، ژاپن و ویتنام برای هزاران سال مورد استفاده قرار میگرفته، اکنون در سراسر جهان استفاده میشود. چاپستیک، بهعنوان قسمتی از فرهنگ محلی، با افسانههای مختلف و آداب و رسوم قومی همراه بوده است.
یکیاز داستانهای مشهور درباره پیدایش چوبک غذاخوری مربوط امپراطور چین، «یو کبیر» بوده که وی آن را در زمانی که تمدن چین با هجوم سیلهای عظیمی تهدید میشد، اختراع کرد.
یو که بهشدت برروی ساخت یک سد ابتکاری برای مهار آب مشغول بود، هیچ زمان آزادی برای دیدن همسر و فرزندانش نداشت، چه رسد به خوردن غذایی مناسب و معقول. یکبار، هنگامی که کارگرانش او را به جزیرهای بردند، دیگی را بر روی آتش گذاشت تا گوشت بپزد. او که نگران این بود که معده خود را هرچه سریعتر با غذا پر کند و به کار بازگردد، منتظر سرد شدن غذا نشد و دو شاخه کوچک از گل بوتههای درختی کند و گوشت را با آن مستقیماً از دیگ درحال جوش برداشت. کارگرانش نیز از او تقلید کردند و چاپستیک متولد شد.
اولین تأیید واقعی چاپستیک، یک جفت فلز کشف شده از ویرانههای «یین» در سایت باستانشناسی سلسله «شانگ» (حدود ۱۶۰۰ تا ۱۰۴۶ قبل از میلاد) بوده است.
بهتدریج، غذا خوردن با چوبک به امری عادی تبدیل شد. اکنون از آن در برش غذا پیشاز پخت آن (چون تکههای کوچکتر سریعتر پخته میشوند) و همچنین بهجای چاقو درهنگام سرو غذا استفاده میشود.
«کنفوسیوس»، فیلسوف قرن ششم پیشاز میلاد، میگفت که نجیبزادگان «اجازه نمیدهند تا چاقویی بر روی میز غذایشان باشد.»
ازلحاظ فیزیکی، چاپستیک عناصر فلسفه چینی یعنی ویژگی «یین» و «یانگ» را نشان میدهد. دو چوبک باید بهصورت جفت استفاده شوند؛ بهصورتی که یکیاز آنها حرکت کند و دیگری ثابت بماند تا استفاده از آن راحتتر شود. این موضوع نشاندهنده درک یین و یانگ بهعنوان عناصری بهترتیب غیرفعال و فعال است که بهصورت کلی مفهوم پویایی را میرساند.
شکل رایج چاپستیک بهصورت انتهایی گرد و مربعشکل است که منعکسکننده آسمان (در تفکر چینی دایرهشکل) و زمین (در تفکر چینی مربعشکل) است. این نیز خاستگاه خود را در «هشت سهخطی» (اصول مورد استفاده در پیشگویی) دارد. انگشتانی که در وسط قرار گرفتهاند، نشانه بشریت است که با آسمان و زمین تغذیه میشوند. از آنجایی که آنها نشانه اتحاد زمین و آسمان هستند، چاپستیک، خوشیمن و فرخنده درنظر گرفته میشود و اغلب بهعنوان جهزیه عروس برای برکت ازدواج به او داده میشود.
بهطور سنتی، طول استاندارد یک چاپستیک هفت «سوئن» (یا اینچ چینی، هر سوئن ۲.۵۴ سانتی متر است) و شش «فِن» (هر فِن، یک دهم سوئن است) یعنی حدود ۲۴ سانتیمتر است که در فلسفه بودایی نشانهی هفت احساس و شش آرزو است.
در مجموع نگهداشتن طبیعی چابستیک بین انگشتان شصت و اشاره در بالا، انگشتان حلقه و کوچک در پایین و انگشت وسط میان دو چوبک، نماد این اصل کهن چین باستان یعنی آسمان، زمین و بشر است.
انگشتان حلقه و کوچک که یکدیگر را در زیر چوبک پایینی حمایت میکنند، نشاندهنده دائوی زمین و یا همکاری مردم در عالم فانی است. انگشت اشاره و شصت نشانه انعطافپذیری و پایداری قوانین آسمانی است. انگشت وسط نماد موقعیتی دشوار اما شرافتمندانه پادشاه که از روزگاران کهن آن را پسر آسمان مینامیدند است؛ کسی که باید بهطور همزمان به نیازهای مردم رسیدگی و درعین حال آنها را به رعایت تقوا و قانون ملزم میکرد.
در چین باستان اعتقاد بر این بود که ارتباطی میان آسمان و بشر وجود دارد. چنین باورهایی در فرهنگ و زندگی، نسل به نسل، از مراسم مذهبی در دربار تا آداب و رسوم قومی نفوذ کرده است.
اپک تایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.
