در کهکشان راه شیری دو نوع ستاره وجود دارد: یکی آنهایی که در جای خود ثابت هستند و ستارههایی که از مکان خود جابجا میشوند.
دانشمندان با بررسی نقشهی جدید کهکشان راه شیری، که از طریق تصاویر ثبت شده از نقشهبرداری دیجیتالی آسمان اسلون (SDSS) بهدست آمده، پی بردند که مدار حرکت ۳۰ درصد ستارگان در کهکشان راه شیری به طور شگفتآوری تغییر کرده است.
نتایج این تحقیق در نشریهی نجوم منشر شده است. محققان میگویند که این کشف به ما درک جدیدی از چگونگی تشکیل ستارگان و اینکه چطور آنها در کهکشان ما جابجا میشوند میدهد.
صد هزار ستاره
برای ساخت یک نقشه از کهکشان راه شیری، دانشمندان با استفاده از نقشه برداری دیجیتالی آسمان اسلون (SDSS) توسط تلسکوپ کاوشگر تکامل در رصدخانهای واقع در قلهی آپاچی، تصاویر ثبت شده از صد هزار ستاره را در طول چهار سال مشاهده میکنند.
پرفسور «جاناتان برد» از دپارتمان فیزیک و نجوم دانشگاه واندربیلت گفت: «ترکیب شیمیایی یک ستاره در واقع سابقهای از آرایش شیمیایی گازهای ابرمانندی است که ستاره به وجود آورده است. ماموریت اصلی این تلسکوپ جمع آوری این سوابق از سراسر کهکشان است.»
یکی از موارد استفادهی سوابق نجومی، تعیین محل تولد ستارگان است. زمانیکه ستاره متولد میشود عناصر سنگینی ایجاد میشود و زمانیکه میمیرد، این عناصر به محیط اطراف پراکنده میشود.
در نتیجه ستارگانی که در آن محدوده تشکیل میشوند با این عناصر سنگین غنی میشوند. از آنجاییکه روند شکل گیری ستارگان با سرعتهای متفاوت در بخشهای مختلفی در کیهان صورت میگیرد، سطوح غنی سازی آنها در مکانهای مختلف متفاوت است. این به ستارهشناسان اجازه میدهد تا با تعیین محدودهی تشکیل ستاره ببیند آیا آن تا فاصلهی قابل توجهی جابجا میشود یا نه؟
به گفتهی پرفسور برد، این پروژه تغییری نسبتاً جدید در محدودهی باستانشناسی کیهانی است، که از سوابق ستارهها در سراسر کهکشان، برای بازسازی تاریخ کهکشان راهشیری استفاده میشود.
پیشتر، گرد و غبار بین ستارهای باعث تیرگی نور ستارگان میشد و عدم دریافت دادههای طیفی با وضوح بالا ستارهشناسان را برای تعیین مبدأ و منشأ ستارههای دوردست دچار مشکل میکرد.
در حال حاضر این پروژه با استفاده از اشعه مادون قرمز این مشکل را حل کرده و قادر است اطلاعات دقیق مورد نیاز ستارهشناسان دربارهی سرعت و ترکیب شیمیایی ستارگان را ارائه دهد.
بهگفتهی پرفسور برد، نقشه برداری جدید این فرصت را به ما میدهد تا قطعات پازل تاریخ شکلگیری کل کهکشان را بچینیم.
اپکتایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.