این تعرفهها عمدتاً شرکتهای مرتبط با فلزات مانند تولیدکنندگان لوازم خانگی، خودروسازها و شرکتهای ساختمانی را تحت تأثیر قرار میدهند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، دومین دوره ریاستجمهوری خود را با سیاستهای تعرفهای جسورانه آغاز کرده که تجارت جهانی را دستخوش تغییر کردهاند.
رئیسجمهور آمریکا پس از اعمال یک تعرفه ۱۰ درصدی بر کالاهای چینی برای مقابله با بحران فنتانیل، یک تعرفه ۲۵ درصدی نیز برای واردات فولاد و آلومینیوم لحاظ کرد.
این اقدام باعث نگرانی شرکای تجاری آمریکا از جمله اتحادیه اروپا شده است، اما تولیدکنندگان داخلی آمریکا و اتحادیههای کارگری از آن حمایت کردهاند. در عینحال، برخی از اقتصاددانها نسبت به اثرات تورمی احتمالی تعرفهها ابراز نگرانی کردهاند.
این تعرفهها قرار است از روز ۴ مارس اجرایی شوند.
در این مقاله به پنج نکته مهم در رابطه با تعرفه فولاد و آلومینیوم اشاره میکنیم.
۱. کشورهایی که بیش از همه تحت تاثیر تعرفههای جدید قرار گرفتهاند
کانادا، بزرگترین تأمینکننده فولاد و آلومینیوم آمریکا، بیشترین ضرر را از تعرفههای جدید خواهد دید.
کانادا، برزیل، مکزیک، کره جنوبی و ویتنام در سال ۲۰۲۴ بزرگترین تأمینکنندگان فولاد آمریکا بودند. تأمینکنندگان اصلی آلومینیوم نیز کانادا، امارات و مکزیک بودند.
ترامپ در دوره نخست ریاستجمهوری خود یک تعرفه ۲۵ درصدی برای فولاد و یک تعرفه ۱۰ درصدی برای آلومینیوم در نظر گرفت. او بعدها چندین شریک تجاری از جمله کانادا، مکزیک و برزیل را از تعرفههای خود معاف کرد، اما تعرفههای چین پابرجا ماندند.
دولتهای ترامپ و بایدن چین را به ارزانفروشی فولاد در بازار جهانی متهم کردند. بایدن تعرفه فولاد و آلومینیوم چین را در مه ۲۰۲۴ افزایش داد تا از قیمتشکنی پکن جلوگیری و از تولیدکنندگان آمریکایی حمایت کند.
با اینحال، بعضی از شرکتهای چینی تعرفهها را از طریق ترانشیپ دور میزنند؛ به اینصورت که کالاها را از طریق کشورهای دیگر که مشمول تعرفه نیستند، ارسال میکنند.
کریستوفر تانگ، استاد مدیریت زنجیره تأمین در دانشگاه کالیفرنیا-لسآنجلس، معتقد است که چین از کشورهایی مانند ویتنام برای دور زدن تعرفههای آمریکا استفاده میکند.
تانگ به اپک تایمز گفت: «آنها این کار را با ارسال محصولات فولادی به ویتنام انجام میدهند که در آنجا چند کار جزئی روی آنها انجام میگیرد و بعد به آمریکا ارسال میشوند.»

او افزود: «چین همچنین تعداد محمولههای فولادی خود به کشورهای جهانِ جنوب و آمریکای لاتین را افزایش داشته است.»
چین سالها است که بخشهای راهبردی مانند فولاد را با عرضه مازاد بر تقاضای جهانی هدف میگیرد. با اینحال، براساس گزارش مؤسسه آهن و فولاد آمریکا، چین تنها کشوری نیست که در بازارها اخلال ایجاد میکند.
در این گزارش آمده است: «ویتنام در ۱۰ سال گذشته تولید فولاد خود را ۲۴۳ درصد افزایش داده، اما صادرات فولاد ویتنام به آمریکا از سال ۲۰۱۴ تاکنون ۲۶۴ درصد افزایش یافته است.»
پکن همچنین به فولادسازان خود در خارج از چین بهویژه در کشورهای جنوب شرق آسیا مانند اندونزی یارانه پرداخت میکند.
هدف ترامپ از وضع تعرفههای جدید فولاد و آلومینیوم، حمایت از تولیدکنندگان داخل از طریق کاهش وابستگی به تأمینکنندگان خارجی است.
۲. تولیدکنندگان داخلی چه میگویند
تولیدکنندگان فولاد و آلومینیوم آمریکا از تعرفههای اخیر ترامپ استقبال کردهاند.
به گفته مؤسسه آهن و فولاد آمریکا، سیاستهای تجاری دولت نخست ترامپ فضای رقابتیتری را برای صنعت فولاد آمریکا ایجاد کرد که باعث شد سرمایهگذاری بیشتری در تأسیسات جدید و تأسیسات توسعهیافته صورت بگیرد.
کوین دمپسی، رئیس و مدیرعامل مؤسسه آهن و فولاد آمریکا، از تعرفهها بهعنوان اقدامی در راستای رسیدگی به رویههای برهمزننده بازار استقبال کرد.
دمپسی در بیانیهای به اپک تایمز گفت: «مؤسسه آهن و فولاد آمریکا از تعهد همیشگی ترامپ به صنعت قدرتمند فولاد آمریکا که امنیت ملی و رفاه اقتصادی کشور به آن گره خورده است، استقبال میکند.»
او افزود که در اجرای این دستور کار تجاری که شرایطِ رقابت را برای فولادسازان آمریکایی آسانتر میکند، به همکاری با دولت ترامپ ادامه خواهد داد.

صادرات فولاد در سالهای منتهی به نخستین دوره ریاستجمهوری ترامپ پیوسته رو به کاهش بود، اما این روند اندکی پس از اعمال تعرفههای فولاد و آلومینیوم تغییر پیدا کرد. براساس گزارش اداره تجارت بینالمللی، محمولههای فولاد آمریکا از حدود ۶ میلیون محموله در سال ۲۰۲۰ به بالغ بر ۸ میلیون محموله در پایان سال گذشته افزایش یافت.
دادههای بانک مرکزی آمریکا نشان میدهند که نرخ استفاده از ظرفیت تولید آهن و فولاد در دولت اول ترامپ افزایش یافت، اما در دولت قبلی بهشدت کاهش پیدا کرد.
براساس گزارش مؤسسه آهن و فولاد آمریکا، کارخانهها در هفته منتهی به ۱ فوریه با ۷۴.۴ درصد از ظرفیت خود کار میکردند.
اتحادیه کارگران فولاد ایالات متحده از ترامپ بابت رسیدگی به ظرفیت مازاد جهانی تشکر کرد. این درحالی است که «کشورهای شرور از جمله چین» سعی دارند که بازارهای بینالمللی را با کالاهای خود اشباع کنند. با اینحال، این اتحادیه به تنبیه متحدان تجاری آمریکا از جمله کانادا بابت خسارتی که دیگر کشورها به صنایع آمریکایی وارد میکنند، انتقاد دارد.
دیوید مککال، رئیس اتحادیه کارگران فولاد ایالات متحده، در بیانیهای گفت: «کانادا مشکلی ندارد. درواقع، کانادا اقداماتی را برای هماهنگسازی سیاستهای تجاری خود با آمریکا در پاسخ به تجارت خارجی ناعادلانه انجام داده و اعمال تعرفههای کلی درنهایت به کارگران دو کشور لطمه خواهد زد.»
«اتحادیه ما تعرفهها را ابزاری مهم میداند که باید برای ایجاد تعادل در روابط تجاری خود از آنها استفاده کنیم، ولی ما خواهان رویکردی سنجیدهایم که هم بخش تولید را تقویت کند و هم روابطی را که با متحدانی مانند کانادا- کشوری که طبق قوانین عمل میکند- داریم، در نظر بگیرد.»
۳. بخشهایی که تحت تأثیر تعرفهها قرار دارند
بخشهایی که بیشتر تحت تأثیر تعرفهها قرار دارند، بخشهای مرتبط با فلزات هستند که از جمله میتوان به تولیدکنندگان لوازم خانگی، خودروسازها و شرکتهای ساختمانی اشاره کرد. آلومینیوم عنصری ضروری است که در طیف وسیعی از محصولات اعم از قوطی آبجو، قطعات هواپیما، فویل، ظروف آشپزخانه و سیمکشی برق مورد استفاده قرار میگیرد.
به گفته ساندریش هیراگو، استاد کالج مهندسی دانشگاه ایالتی اکلاهما، این بخشها در کوتاهمدت با افزایش هزینه مواجه خواهند شد.
هراگو به اپک تایمز گفت: «کسبوکارها بلاتکلیفی را دوست ندارند. آنها چیزی را میخواهند که بیشتر قابل پیشبینی باشد. از اینرو، اگر فضا نامطمئن باشد، جلوی سرمایهگذاری خود را میگیرند.»
او افزود: «این کسبوکارها ممکن است در کوتاهمدت با افزایش ۲۵ درصدی هزینهها مواجه نشوند و تا وقتی که موجودی فعلیشان تمام نشده یک افزایش جزئی را تجربه کنند.»
هراگو گفت: «بسیاری از رهبران تجاری امیدوارند که تهدید تعرفهای جزو تاکتیکهای مذاکره رئیسجمهور آمریکا باشد.»

۴. تأثیر بر مصرفکنندگان
تعرفههای ترامپ به گمانهزنیهای اقتصادی زیادی منجر شده است. بعضیها میگویند این اقدامات فشار تورمی ایجاد میکنند.
گزارش تورم مصرفکنندگان آمریکا برای ماه ژانویه در روز ۱۲ فوریه منتشر خواهد شد و طبق پیشبینیها انتظار میرود که نرخ سالانه شاخص قیمت مصرفکننده سرفصل و اصلی ثابت بماند.
با اینحال، نظرسنجی دانشگاه میشیگان از مصرفکنندگان نشان میدهد که نرخ انتظاراتِ تورمی سال جاری از حالا- در ماه فوریه- با ۱ درصد افزایش به ۴.۳ درصد رسیده است.
جوآن هسو، مدیر این نظرسنجی، گفت: «ظاهراً بسیاری از مصرفکنندگان نگران هستند که تورم بالا در سال آتی بازگردد. این پنجمینبار در طول چهارده سال اخیر است که در بازه یکماهه شاهد چنین افزایشی بودهایم.»
اِوا مانتی، استراتژیست کالا در گروه آیانجی، پیشبینی کرده که تعرفههای آلومینیوم باعث افزایش قیمت آلومینیوم داخلی خواهد شد و خطر افزایش حقالعملِ ایالتهای غرب میانه آمریکا را به دنبال خواهد داشت.
مانتی در یادداشتی نوشت: «حقالعمل ایالتهای غرب میانه- بهترین شاخص ریسک تعرفهها- از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بالغ بر ۳۰ درصد افزایش یافته است.»
مارک مالک، مدیرعامل شرکت مالی سیبرت، میگوید: «اضافه شدن این هزینه به قیمت پایه فلزات با اثرات پاییندستی بر اقتصاد کشور همراه خواهد بود.»
مالک در یادداشتی ایمیلی به اپک تایمز گفت: «صرفنظر از اینکه کالاها از کدام کشور میآیند، این شرکتهای آمریکایی هستند که باید هزینه تعرفهها را بپردازند.»
«حالا اقلام آلومینیومی یا فولادی خانه خود اعم از لوازم داخل گاراژ یا آشپزخانه و سازه خانه را در نظر بگیرید. درصورت اعمال تعرفهها، تمام این اقلام احتمالاً گرانتر خواهند شد. این همان تورم ناشی از فشار عرضه است.»
اقتصاددانهای دویچه بانک در گزارش اخیر خود نوشتند که این تعرفهها از ریسک صعودیِ تورم مورد نظر بانک مرکزی آمریکا حکایت دارند.

۵. تنشهای جهانی
انتظار میرود که ترامپ تعرفههای بیشتری را در اواخر هفته در مورد کشورهایی که برای محصولات آمریکایی تعرفههای بالا در نظر گرفتهاند، اعمال کند.
ترامپ گفته که قصد دارد از تعرفههای متقابل استفاده کند.
او روز یکشنبه به خبرنگاران گفت: «خیلی ساده است. اگر برای ما تعرفه بگذارند، ما هم برای آنها تعرفه میگذاریم.»
کمیسیون اروپا در بیانیهای در روز ۹ فوریه گفت که به تعرفههای جدید واکنش نشان خواهد داد.
در این بیانیه آمده است: «اعمال تعرفه بر صادرات اتحادیه اروپا هیچ توجیهی ندارد. درصورت مواجهه با اقدامات غیرموجه، برای حفاظت از منافع کسبوکارها، کارگران و مصرفکنندگان اروپایی واکنش نشان خواهیم داد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «کشورهای اروپایی بهطور کلی اعمال تعرفهها را غیرقانونی و از نظر اقتصادی زیانبار میدانند.»
نظرسنجی اخیر سیبیاس نشان داد که ۵۶ درصد از آمریکاییها با اعمال تعرفههای چین موافق هستند. با اینحال، تعرفههای مکزیک، کانادا و اروپا محبوبیتی در بین اکثر آمریکاییها ندارند. از این گذشته، تقریباً سه نفر از هر چهار نفر معتقدند که تعرفههای جدیدِ کالاهای وارداتی باعث افزایش قیمتها خواهند شد.