بهرغم پیشرفت فناوری در یک قرن گذشته، ذاتِ انسانها تا حد زیادی دستنخورده باقی مانده است. تنها کاری که باید بکنید، این است که کتابهای قدیمی را بخوانید تا بفهمید که مردم همچنان برای همان چیزهایی ارزش قائل هستند و همان چیزهایی را دنبال میکنند که همیشه دنبالشان بودهایم.
با اینحال، خیلیها فصائل قدیمی را منسوخ میدانند و معتقدند که در عصر مدرن به کارِ کسی نمیآیند. آنها بر این باورند که بهترین رویکرد در قبال زندگی، زاییده ذهن کسانی است که اکنون در حال زیستن هستند.
تعلق خاطر به گذشته و نگاهِ بیطرفانه نسبت به رویکردی که در زمانه حاضر جواب میدهد، راهکار فوقالعادهای برای رشد و بالندگی انسان است. با آگاهی از ارزشهای پیشینیان میتوانیم به شناخت بهتری از کاستیها و نقاط قوت فرهنگِ حاضر دست پیدا کنیم.
نگاه به گذشته بهعنوان سرمشق بدین معنی نیست که تماماً به شیوههای کهن یا مجموعه باورهای قدیمی در قبال زندگی بازگردیم. بهترین رویکرد احتمالاً از تلفیق ایدههای کهن با ایدههای جدید و توسعه یک روش نوین برای انطباق با مدرنیته و همزمان اتکا به گذشته حاصل میشود.
۸ ارزشی که احیای آنها ارزشمند است
بیایید هشت ارزش کهن را از آرشیو تاریخ بیرون بیاوریم و آنها را در سال ۲۰۲۵ در دستور کار قرار دهیم.
۱. وفاداری
برخلاف چیزی که فرهنگ مدرن به شما غالب میکند، وفاداری به خانواده و اجتماع بهصورت پیشفرض شما را از دیگران دور نمیکند. وفاداری به کسانی که دوستشان دارید، تأثیر شگرفی بر انتخابهای شما خواهد داشت؛ چراکه خانواده و اجتماع جزو ارکان یک جامعه سالم هستند. ارزشهای انتزاعی عدالت و انصاف حائز اهمیت هستند، اما انسانها نسبت به یکدیگر نیز تعهداتی دارند.
۲. سختکوشی
در بسیاری از جوامع مرفه، که افراد زیادی در آنها یکشبه راه صدساله را طی میکنند، خیلیها به دنبال راهی آسان برای ثروتمند شدن هستند. سختکوشی دیگر هیچ ارزشی ندارد. مردم به موفقیت و قدرت ارج مینهند و اهمیتی نمیدهند که چگونه به دست آمده است. اما مقوله کهن سختکوشی همچنان ارزشمند است، زیرا از ویژگیهای شخصیتی عمیقتری مانند پشتکار، ثبات و اراده نشأت میگیرد که هرگز از مد نمیافتند.
۳. قناعت
هنوز خردهفرهنگهای بالندهای وجود دارد که مردم در آنها تصمیم میگیرند با قناعت زندگی کنند، اما اکثر مردمی که این روزها به بازارهای مدرن دسترسی دارند، به دلیل دسترسی به اعتبارات مالی فراتر از وسع خود زندگی میکنند. با اینحال، جامعهای که قناعت پیشه میکند، نسبت به جامعهای که مرزهای مصرف را جابهجا کرده است، دوام بیشتری دارد. افرادی که قناعت پیشه میکنند، یاد گرفتهاند که پول به تنهایی خوشبختی نمیآورد.
۴. احترام به بزرگترها
با توجه به اینکه جامعه به دلیل فناوری بهسرعت تغییر میکند، طبیعی است که توجه بیشتری به نسل جوان داشته باشیم؛ نسلی که میتواند خودش را سریعتر وفق بدهد و معمولاً جدیدترین ایدهها را در اختیار ما بگذارد. با اینحال، در چنین رویکردی فرض بر این است که ارزشهای اقتصادی والاترین یا تنها ارزش موجود هستند. سالمندان از موهبت بزرگ خرد، تجربه، چشمانداز و قضاوت صحیح برخوردارند و معمولاً دوست دارند که آموختههای خود را به اشتراک بگذارند. یکی از بهترین کارهایی که میتوانید بکنید این است که از وجود آنها نهایتِ استفاده را ببرید.
۵. صداقت
مسئله این نیست که مردمان امروز بیاخلاق هستند، اما ظاهراً بیشترشان معتقدند که هدف وسیله را توجیه میکند. اتخاذ مواضع اصولی اغلب به ناکامی میانجامد و دیگر مثل گذشته برای آن ارزش قائل نیستند. افرادی که صداقت دارند و براساس ارزشهای مشخص زندگی میکنند، اعتمادی را پیریزی میکنند که یک جامعه بالنده نیازمندِ آن است.
۶. تواضع
خودنمایی و خودباوری جایگاه خاص خود را دارند، اما تواضع در شکل و شمایل و شخصیت در دنیای امروز کماهمیت شمرده میشود. متواضعانه زیستن باعث میشود که نسبت به یکدیگر فروتن باشیم و به دنبال این نباشیم که دست دیگران از پشت ببندیم و درعوض به پیشرفت یکدیگر کمک کنیم. یک جامعه متواضع برای فضائلِ بیآلایش ارزش بیشری قائل است تا فضائلِ بهظاهر جذاب و پرزرقوبرقی که فاقد اصالت هستند.
۷. بردباری
اینترنت زندگی ما را به شکل قابلتوجهی آسانتر کرده است: حملونقل سریع، دسترسی فوری به سرگرمیها و دریافت پاسخِ اکثر سؤالات با یک جستوجو. جنبه منفی اینترنت این است که باعث شده نسبت به چیزهایی که کند عمل میکنند صبر و تحمل کمتری داشته باشیم. برخلاف «دوستیهای آنی» در فضای مجازی، توسعه روابط واقعی مثل بسیاری از ویژگیهای شخصیتی به صبر و حوصله نیاز دارد. امروزه حتی به مردم میگویند کمتر صبر پیشه کنند و تا حد امکان با سرعت ادامه دهند، اما این تأکید میتواند نتیجه عکس داشته باشد، زیرا مهمترین اتفاقات زندگی نیازمندِ زمان و توجه طولانیمدت هستند.
۸. آداب معاشرت
آدابدانی به زندگی روزمره برکت میدهد و به مواجهه تصادفی با غریبهها شور و نشاط میبخشد. آدابدانی رویکردی ساده برای ادای احترام به دیگران در حوزه عمومی و خصوصی است.