وزارت خارجه جمهوری اسلامی میگوید که اکنون یک سرپرست موقت برای کنسولگری افغانستان در مشهد از سوی طالبان معرفی و مشغول به کار شده است.
احمد معصومیفر، رئیس نمایندگی وزارت خارجه در شمال شرق کشور به رسانههای داخلی ایران گفت: «ماموریت سرکنسول سابق از مدتها پیش تمام شده بود و قرار بود فردی جدید از سمت افغانستان (حکومت طالبان) به ایران معرفی شود. فردی که به عنوان سرکنسول جدید این کشور در مشهد معرفی شد، مطابق با چهارچوب کنوانسیون وین نبود و بر همین اساس وزارت خارجه ایران این فرد را نپذیرفت.»
آغاز به کار طالبان در مشهد همزمان با اولین روز دولت پزشکیان
محمدعلی بهمنی قاجار، وکیل دادگستری و مدرس دانشگاه در ایران در واکنش به این خبر در صفحه ایکس خود نوشته است که واگذاری مسئولیت کنسولگری افغانستان به طالبان همزمان با اولین روز کاری پزشکیان به عنوان رئیسجمهور انجام شده است.
به گفته او، «خط تطهیر طالبان که ادعا میکرد روی کار آمدن طالبان ، تهدیدی علیه ایران نیست، پس از سرازیر شدن میلیونها مهاجر به ایران، پس از روی کارآمدن طالبان و قطع حقابه ایران در هیرمند و فارسیزدایی و شیعهستیزی در افغانستان چه پاسخی داشته است؟ کاش حداقل این تغییر و تحول در دولت جدید انجام میشد، تا مسئولیت این کار مشخص باشد و آنانی که مسئولیت را به عهده میگیرند، در برابر پیامدهای احتمالی چنین واگذاری پاسخگو باشند.»
عبدالجابر انصار اعلام کرد که از سمتش به عنوان سرپرست کنسولگری افغانستان در مشهد کنارهگیری کرده است.
فیضالرحمان عطایی به نمایندگی از امارت اسلامی طالبان روز دوشنبه، هشتم مرداد کار خود را به عنوان سرپرست کنسولگری افغانستان در مشهد به طور رسمی آغاز کرد.
روزنامه هشت صبح گزارش داده است که طالبان حدود دو ماه پیش برای کنسولگری افغانستان، سرکنسول جدید معرفی کردند که عبدالجابر انصار، سرکنسول وقت افغانستان در مشهد با این انتصاب مخالفت کرد و از دو ماه پیش به این سو، میان او و طالبان برای واگذاری کنسولگری افغانستان در مشهد تنشهایی وجود داشت.
نگرانیها از امنیت مقامات و نظامیان پیشین افغانستان در مشهد
براساس گزارشها، بخشی از مقامات دولت پیشین افغانستان و نظامیان سابق در مشهد سکونت دارند و بسیاری از این مقامات و نظامیان پیشین نگران هستند که با تسلط طالبان بر کنسولگری مشهد، امارت اسلامی به اطلاعات این افراد دسترسی پیدا کند و امنیت این افراد و خانوادههایشان در خطر بیفتد. نگرانی مشابهی نیز در زمان واگذاری سفارت افغانستان در تهران به طالبان وجود داشت.
براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمهوری اسلامی اعلام کرده است که حدود یکونیم میلیون مهاجر افغانستانی در ایران زندگی میکنند که در سال اخیر این تعداد به شش میلیون نفر رسیده است. بیشتر مهاجران افغانستانی در مشهد ساکن هستند. براساس آمارهای رسمی در ایران، مشهد بیشترین جمعیت مهاجران افغانستانی در ایران را دارد.
استان خراسان رضوی در همسایگی با ولایت هرات افغانستان قرار دارد که یکی از راههای مهم تجارت میان دو کشور نیز به شمار میرود.
همزمان با واگذاری کنسولگری افغانستان در مشهد به طالبان، وزارت خارجه طالبان اعلام کرده است که بیشتر خدمات کنسولی نمایندگیهای افغانستان در نروژ، بریتانیا، سوئد، یونان، استرالیا، بلژیک، سوئیس، لهستان، آمریکا و کانادا از نظر این گروه اعتبار ندارد.
نظیفالله سالارزی، سفیر افغانستان در بلژیک در واکنش، این اعلام طالبان را غیر مشروع خوانده و در صفحه ایکس خود نوشته است که خدمات کنسولی در تمام نمایندگیها و کنسولگریهای افغانستان در اتحادیه اروپا مانند گذشته ارائه میشود و این نمایندگیها برای کشورهای میزبان اعتبار و مشروعیت دارد.
امارت اسلامی طالبان در طی سه سال حکومت بر افغانستان نتوانسته است مشروعیت داخلی و خارجی بدست آورد.
در زمستان سال۱۴۰۱، وزارت خارجه جمهوری اسلامی، عبدالقیوم سلیمانی، معاون وقت سفارت افغانستان را فرا خواندند و به وی اعلام کردند که سرپرستی سفارت را باید به مولوی فضل محمد حقانی، سفیر طالبان واگذار کند. دیپلمات های سفارت افغانستان که مایل به همکاری با طالبان و واگذاری نمایندگی افغانستان در ایران به طالبان نبودند، در نهایت کلید سفارت را به وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران تحویل دادند. به این ترتیب، طالبان با موافقت جمهوری اسلامی مسئولیت سفارت افغانستان در تهران را بدست گرفتند.