در جریان سفر جو بایدن رئیسجمهور آمریکا به کانادا و دیدار با جاستین ترودو، سران دو کشور به توافقی دست یافتند که بر اساس آن مهاجران در گذرگاههای غیرقانونی مرزی بین دو کشور بازگردانده خواهند شد.
این اقدام پس از افزایش تعداد مهاجران غیرقانونی که از آمریکا به کانادا وارد میشوند طی ماههای اخیر و پس از سالها استفاده مهاجران از نقاط ورود غیرقانونی مانند جاده مرزی روکسام برای ورود به کانادا و ارائه درخواست پناهندگی صورت میپذیرد.
این توافق در حقیقت بهروزرسانی موافقتنامه سال ۲۰۰۲ میان دو کشور به نام «کشور امن ثالث» است که پناهجویان را ملزم میکرد بعد از ورود به اولین کشور «امن» درخواست پناهندگی دهند، چه آمریکا باشد چه کانادا.
کانادا همچنین در بیانیه بهروزرسانی این موافقتنامه اعلام کرد که اجازه میدهد که ۱۵ هزار مهاجر از نیمکره غربی «بر اساس مسائل انساندوستانه» برای ورود به این کشور درخواست دهند.
پیشتر ترودو برای محدودکردن سیل مهاجرانی که از ایالات متحده وارد کانادا میشوند و درخواست پناهندگی میکنند، از دولت بایدن درخواست کمک کرده بود.
موافقتنامه سال ۲۰۰۲ میان دو کشور فقط در گذرگاههای مرزی رسمی قابلاجرا بود و یک خلأ قانونی در مورد کسانی که از جاده روکسام برای مهاجرانی که از ایالات متحده به کانادا استفاده میکردند در این قانون وجود داشت. فاصله این جاده از نیویورک با تاکسی تنها نیم ساعت است.
در همین رابطه بایدن به اعضای پارلمان گفت که ایالات متحده و کانادا برای جلوگیری از عبور غیرقانونی از مرزها و اجرای کامل توافقنامه بهروز شده «کشور سوم امن» با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
همچنین جاستین ترودو در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای آمریکایی خود گفت: «کانادا و ایالات متحده بهعنوان شریک برای حفظ امنیت مردم خود به همکاری با یکدیگر ادامه خواهند داد. ایمن نگهداشتن مردم همچنین شامل حفظ امنیت پناهجویان، ایمن نگهداشتن مرزها و قوی نگهداشتن سیستم مهاجرتی است. هر دو کشور ما به مهاجرت امن، منصفانه و منظم، حفاظت از پناهندگان و امنیت مرزها اعتقاد دارند.»
ترودو افزود: «به همین دلیل است که ما اکنون توافقنامه کشور سوم امن را برای پناهجویان بین نقاط ورود رسمی اعمال خواهیم کرد.» و پلیس و افسران مرزی توافق را اجرا میکنند و افرادی را که از گذرگاههای غیرقانونی مرزی عبور میکنند را به نزدیکترین بندر ورودی با ایالات متحده بازمیگردانند.