یک فروند جت مسافربری امبرایر، روز چهارشنبه در نزدیکی شهر آکتائو در قزاقستان سقوط کرد و ۳۸ نفر کشته شدند. این حادثه پس از تغییر مسیر هواپیما از منطقه‌ای در روسیه که اخیراً توسط مسکو در برابر حملات پهپادی اوکراین به سیستم دفاعی مجهز شده بود، رخ داد.
۲۹ نفر از بازماندگان این حادثه تحت درمان بیمارستانی قرار گرفتند.
به گزارش رویترز، پرواز J2-8243 هواپیمایی آذربایجان، که از آذربایجان به روسیه در حال حرکت بود، صدها مایل از مسیر برنامه‌ریزی شده خود منحرف شد و در ساحل مقابل دریای خزر سقوط کرد. به گفته نهاد نظارت هوانوردی روسیه، این حادثه ممکن است به دلیل برخورد پرنده رخ داده باشد؛ اما یک کارشناس هوانوردی این علت را بعید دانست.
مقامات بلافاصله توضیح ندادند که چرا هواپیما از دریای خزر عبور کرده است، اما این سقوط پس از حملات پهپادی اوکراین در این ماه به منطقه چچن در جنوب روسیه رخ داد. نزدیک‌ترین فرودگاه روسیه در مسیر پرواز هواپیما صبح چهارشنبه تعطیل بود.
کی‌یف حملات این ماه به شهر گروزنی در چچن، که مقصد این پرواز بود، را تایید نکرده است.
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، اعلام کرد که بر اساس اطلاعات دریافتی، هواپیما به دلیل شرایط بد جوی تغییر مسیر داده است، اما افزود که علت سقوط همچنان نامشخص است و باید به طور کامل بررسی شود.
ویدئویی از سقوط نشان می‌دهد که هواپیما به‌سرعت در حال فرود بود و سپس هنگام برخورد به ساحل شعله‌ور شد و دود سیاه غلیظی به هوا برخاست. مسافران خون‌آلود و زخمی دیده می‌شدند که از بخشی از بدنه هواپیما که دست‌نخورده باقی مانده بود، بیرون می‌آیند.
نهاد نظارت هوانوردی روسیه در تلگرام اعلام کرد: «بر اساس بررسی‌های اولیه، پس از برخورد با پرندگان و وقوع وضعیت اضطراری در هواپیما، فرمانده پرواز تصمیم گرفت به یک فرودگاه جایگزین برود و آکتائو انتخاب شد.»
توجهها به سمت روسیه
اما ریچارد ابو‌لافیا، تحلیلگر شرکت مشاوره ایرو دیناکیک، گفت که برخورد با پرندگان معمولاً منجر به فرود هواپیما در نزدیک‌ترین فرودگاه می‌شود. او افزود: «ممکن است کنترل هواپیما از دست برود، اما این اتفاق باعث انحراف چشمگیر از مسیر پرواز نمی‌شود.»
تیمور سلیمنوف، دادستان اصلی حمل‌ونقل قزاقستان، در جلسه‌ای در آستانه، پایتخت این کشور، اعلام کرد که جعبه سیاه هواپیما که شامل داده‌های پرواز برای تعیین علت سقوط است، پیدا شده است.
کارل بیلت، نخست‌وزیر سابق سوئد، گفت که «احتمالاً پرواز هواپیمایی آذربایجان توسط ترکش‌های یک سیستم دفاع هوایی روسیه که در اطراف پایتخت چچن فعالیت می‌کرد، هدف قرار گرفته است.» روزنامه آلمانی بیلت احتمال وقوع یک حمله پهپادی اوکراینی در این منطقه را مطرح کرد.
جاستین کرامپ، از شرکت مشاوره ریسک سیبیلاین گفت: «اگر به الگوی ترکش‌هایی که مشاهده می‌شود نگاه کنید، به نظر می‌رسد که یک موشک دفاع هوایی در عقب و سمت چپ هواپیما منفجر شده است.»
مت بوری، مدیر اطلاعاتی ارشد شرکت مشاور هواپیمایی اوسپری به روزنامه وال‌استریت ژورنال گفت: «ویدئوی لاشه هواپیما و شرایط امنیت هوایی در جنوب غربی روسیه نشان می‌دهد که احتمالاً هواپیما توسط نوعی آتش ضد هوایی هدف قرار گرفته است.»
آندری کووالنکو، یکی از مقامات شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین نیز گفت: «سوراخ‌های ایجاد شده در بدنه هواپیما در طول پرواز ناشی از برخورد پرندگان نیست.» او افزود: «یک موشک زمین‌به‌هوا هواپیما را آسیب رسانده و سیستم‌های آن را مختل کرده است.»
این مقام اوکراینی دلیل فرود اضطراری و آتش‌گرفتن هواپیمای جمهوری آذربایجان پس از تغییر مسیر آن به قزاقستان را هدف قرار گرفتن اشتباهی توسط پدافند هوایی روسیه اعلام کرد. این حادثه هم‌زمان با حملات پهپادی اوکراین به منطقه رخ داده است.
آندری کووالنکو، رئیس مرکز مقابله با اطلاعات نادرست در شورای امنیت ملی اوکراین، گفت: «هواپیمای جمهوری آذربایجان توسط یک موشک زمین به هوای روسیه هدف قرار گرفته است.» او افزود که روسیه باید در جریان حملات پهپادی، حریم هوایی گروزنی را می‌بست، اما این اقدام صورت نگرفت. به گفته او، این حادثه باعث شد هواپیما آسیب ببیند و به جای فرود در گروزنی، به قزاقستان هدایت شود.
یورونیوز به نقل از برخی مسافران بازمانده نوشت که آنان صدای انفجاری را در هواپیما شنیده‌اند و به نظر می‌رسد ترکش به بدنه هواپیما اصابت کرده باشد.
