شیخ حسینه، نخستوزیر بنگلادش، روز دوشنبه استعفا داد و از این کشور فرار کرد. این درحالی است که افراد زیادی در فجیعترین خشونتها از زمان تشکیل این کشور جنوب آسیا در بیش از پنج دهه گذشته کشته شدند.
ژنرال واکرالزمان، فرمانده ارتش بنگلادش، در یک سخنرانی تلویزیونی خطاب به مردم از استعفای حسینه خبر داد و اعلام کرد که دولت موقت تشکیل خواهد شد.
گزارش رسانهها حاکی از آن است که حسینه ۷۶ ساله به همراه خواهرش با یک هلیکوپتر نظامی به هند رفته است. کانال تلویزیونی سیانان نیوز ۱۸ اعلام کرد که هلیکوپتر او در آگارتالا در مرکز ایالت تریپورا در شمال شرقی هند در مرز شرقی بنگلادش فرود آمده است.
متعاقب اعتراضات دانشجویی ماه گذشته علیه سهمیهبندی مشاغل دولتی که به کارزار برکناری حسینه تبدیل شد، بنگلادش صحنه اعتراض و خشونت شد.
در این خشونتها حدود ۲۵۰ نفر کشته و هزاران نفر زخمی شدهاند.
واکرالزمان، فرمانده ارتش، گفت که با رهبران احزاب سیاسی مهمی که از آنها «دعوت» شده بود گفتوگوهای سازنده داشته و به زودی با محمد شهابالدین، رئیسجمهور بنگلادش، دیدار خواهد کرد تا درباره مسیر پیش رو گفتوگو کنند.
واکرالزمان ۵۸ ساله که در ۲۳ ژوئن به فرماندهی ارتش منصوب شد، گفت: «کشور در حال سپری کردن دوره انقلاب است.»
او گفت: «به همه شما قول میدهم که عاملان قتلها و بیعدالتیها را به سزای عملشان میرسانیم. از شما میخواهیم که به ارتش باور داشته باشید. من مسئولیت کامل را برعهده میگیرم و به شما اطمینان میدهم که ناامیدتان نمیکنم.»
واکرالزمان افزود: «از همه شما تقاضا دارم اندکی صبور باشید و به ما فرصت دهید تا با هم بتوانیم مشکلات را پشت سر بگذاریم. لطفاً به خشونت متوسل نشوید و لطفاً در مسیری مسالمتآمیز و عاری از خشونت قدم بردارید.»
تصاویر تلویزیونی هزاران نفر را نشان میداد که به خیابانهای داکا، پایتخت بنگلادش، میریختند و با خوشحالی شعار سر میدادند. هزاران نفر نیز به «خانه مردم»، اقامتگاه رسمی حسینه، هجوم بردند، شعار سر دادند، مشتهای خود را گره کرده و علامت پیروزی نشان دادند.
مردم در سالنهای پذیرایی اقامتگاه گردهم آمدند و عدهای نیز در حال بردن تلویزیون، میز و صندلی از یکی از امنیتیترین ساختمانهای کشور دیده میشدند.
برخی فریاد میزدند: «او از کشور فرار کرده، او از کشور فرار کرده.»
تظاهرکنندگان در داکا از مجسمه بزرگ شیخ مجیبالرحمن، رهبر استقلال بنگلادش و پدر حسینه، بالا رفتند و سر مجسمه را با تبر جدا کردند.
هفتههای اعتراض و خشونت
متعاقب درگیریهای مرگبار روز یکشنبه در سراسر این کشور که نزدیک به ۱۰۰ کشته برجا گذاشت، فعالان دانشجویی در مخالفت با مقررات منع آمدوشد در بنگلادش جهت اعمال فشار به حسینه برای استعفا خواستار راهپیمایی به سمت داکا شده بودند.
روزنامه دیلی استار گزارش داد که روز دوشنبه دستکم ۶ نفر در درگیری بین پلیس و معترضان در جاتراباری و محوطه کالج پزشکی داکا کشته شدند. رویترز نتوانست این گزارش را تأیید کند.
کشتههای روز یکشنبه که شامل دستکم ۱۳ مأمور پلیس میشد، بالاترین تعداد کشتههای روزانه تظاهرات در تاریخ بنگلادش محسوب میشد و از ۶۷ مرگ گزارششده در ۱۹ جولای که دانشجویان علیه سهمیهبندی به خیابانها ریختند، پیشی گرفت.
ماه گذشته دستکم ۱۵۰ نفر در اعتراضات خشونتبار دانشجویی به سهمیهبندی مشاغل دولتی کشته و هزاران نفر زخمی شدند.
دولت از ساعت ۶ عصر روز یکشنبه در سراسر کشور منع رفتوآمد نامحدود اعلام کرد و کشور را از روز دوشنبه به مدت ۳ روز به حالت تعطیل درآورد.
به گزارش رسانههای محلی، آخر هفته با حمله، خرابکاری و ایجاد حریقهای عمدی در ساختمانهای دولتی، دفاتر حزب حاکم عوامی لیگ، پاسگاههای پلیس و منازل نمایندگان مجلس سپری شد. ۳۹ منطقه از ۶۴ منطقه کل کشور نیز شاهد خشونت بودند.
راهآهن بنگلادش اعلام کرد که به دلیل تشدید خشونتها تمام خدمات خود را تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق درآورده است.
کارخانههای پوشاک که اقلام برخی از برندهای معتبر دنیا را تولید میکنند، تا زمان نامعلوم تعطیل شدهاند.
نقش ارتش در مقابله با خشونت با درخواست جمعی از افسران بازنشسته ارتش که از حسینه خواسته بودند نیروهای خود را از خیابانها خارج کند و برای حل بحران از «ابتکارات سیاسی» استفاده کند، مورد توجه قرار گرفته است.
منتقدان حسینه و گروههای حقوق بشری دولت او را به استفاده مفرط از قوه قهریه علیه معترضان متهم کردهاند؛ اتهامی که حسینه و وزرای دولت آن را تکذیب میکنند.
حسینه گفته بود «کسانی که دست به خشونت میزنند دانشجو نیستند، بلکه تروریستهایی هستند که سعی دارند کشور را بیثبات کنند.»