اداره دریانوردی پاناما، بزرگترین نهاد ثبت کشتی در جهان، در واکنش به ادعاهای گروه «اتحاد علیه ایران هستهای»، اعلام کرد در چهار سال گذشته، ثبت پرچم ۱۳۶ کشتی مرتبط با شرکت ملی نفت ایران را لغو کرده است.
به گفته سخنگوی اداره دریانوردی پاناما، یکپنجم از ۶۷۸ کشتی که از سال ۲۰۱۹ به اینسو، ثبت پرچمشان به دلایل گوناگون لغو شده است با ایران مرتبط بودهاند. او در ادامه افزود: مقامهای پاناما با وزیر خزانهداری و سایر مقامهای آمریکا ارتباط نزدیک و تنگاتنگ دارند.
بهتازگی جب بوش، چهل و سومین فرماندار فلوریدا و عضو هیئت مشاوران سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» با انتشار مقالهای در واشنگتنپست عنوان کرده بود که بدون حمایت پاناما، جمهوری اسلامی در قاچاق نفت و گازش به سراسر جهان با موانع جدی مواجه میشد.
بوش در این مقاله با تأکید بر اینکه ۳۹ درصد از ۲۸۸ کشتی که سازمان اتحاد علیه ایران هستهای مشکوک است ناوگان ایران با پرچم خارجی باشند در پاناما ثبت شده و با پرچم این کشور تردد میکنند، خواستار تحریم اداره دریانوردی پاناما شده بود.
به دنبال اعمال تحریمهای سنگین بر فروش نفت و میعانات گازی ایران از سوی دولت ترامپ، رئیسجمهور سابق ایالات متحده، جمهوری اسلامی راههای مختلفی را برای دورزدن این تحریمها در پیش گرفت که یکی از آنها ثبت نفتکشهای ایرانی در اداره دریانوردی پاناما و تردد با پرچم این کشور.
یکی از این کشتیها که با پرچم پاناما حرکت میکرد، کشتی سانچی بود که به گفته محمدهادی ذاکر حسین دکترای حقوق کیفری بینالمللی و مدرس دانشگاه تیلبرگ هلند، نام این نفتکش ابتدا سامان بود که با آغاز تحریمها مجبور به تغییر نام و تغییر پرچم شد تا بتواند نفت ایران را جابجا کند. نامش نیز تغییر کرد و از سامان و سپید به اسب دریا و سرانجام به سانچی تغییر یافت. مدتی پرچم تانزانیا را حمل میکرد؛ آمریکاییها فهمیدند و تانزانیا را تحت فشار قرار دادند. بعد از آن زیر پرچم پاناما رفت و از حیث قانون رسمی ثبت شده این کشور در مالکیت آن بود.
البته اداره دریانوردی پاناما در حمایت از تحریمهای آمریکا، طی دو نوبت کشتیهای مرتبط با ایران را از حق برافراشتن پرچم کشورش محروم کرد.
در روزهای پایانی سال ۹۷ و با حکم رئیسجمهور پاناما ۶۰ کشتی ایرانی از برافراشتن پرچم این کشور محروم شدند و بار دیگر در مردادماه سال ۹۸ پاناما ۵۵ نفتکش مرتبط با ایران و سوریه را از فهرست نفتکشهایی که میتوانند با پرچم پاناما تردد کنند، حذف کرد.
اما به نظر میرسد که طی ماههای اخیر تحریمهای ایران از سوی ایالات متحده چندان جدی گرفته نشده است و بر اساس گزارش رویترز، در دو ماه پایانی سال ۲۰۲۲، صدور نفت خام ایران رکورد زد و در ماه نخست سال جاری نیز این روند صعودی ادامه دارد.