دانشمندان متوجه وجود مکانیزمی شدند که اسیدهای چرب امگا-۶ را به پیشرفت تهاجمی سرطان پستان مرتبط میکند.
نوعی چربی که در روغنهای گیاهی رایج یافت میشود، با پیشرفت سریعتر یکی از انواع تهاجمی و صعبالعلاج سرطان پستان ارتباط دارد.
محققان با استفاده از یک مدل حیوانی دریافتند که مصرف زیاد اسید لینولئیک مسیر پیشرفت سلولهای سرطانی را هموار میکند. این امر گویای آن است که چرا این سرطان خاص بهرغم کاهش نرخ کلی سرطان پستان شیوع بیشتری پیدا کرده است.
به گفته نویسندگان، یافتههای این مطالعه که اخیراً در مجله علوم انتشار یافتهاند، رژیم غذایی پیشنهادی به بیماران سرطانی را تغییر میدهند و شواهد جدیدی را در رابطه با رژیمهای شخصیسازیشده برای پیشگیری از سرطان ارائه میکنند.
اسید لینولئیک با رشد تومور ارتباط دارد
محققان با دادن مواد غذایی سرشار از اسید لینولئیک به موشها متوجه شدند که این رژیم غذایی باعث افزایش سرعت پیشرفت سرطان پستان میشود. رژیم غذایی حاوی اسید لینولئیک بالا باعث افزایش سطح FABP5 میشود؛ پروتئینی که ارتباط نزدیکی با زیرگروه تهاجمی سرطان پستان سهگانه-منفی دارد.
نویسندگان همچنین به سطح بالاتر FABP5 و اسید لینولئیک در تومورها و نمونههای خون بیمارانی پی بردند که به تازگی به سرطان پستان سهگانه-منفی مبتلا شده بودند.
جان بلنیس، پژوهشگر سرطان در مرکز پزشکی ویل کورنل و نویسنده ارشد مطالعه حاضر، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: «این امر از ارتباط بین چربیهای موجود در رژیم غذایی و سرطان پرده برمیدارد و نشان میدهد که کدام بیماران از رژیمهای غذایی شخصیسازیشده بیشترین بهره را میبرند.»
نرخ شیوع کلی سرطان پستان سیر نزولی دارد، اما سرطان پستان سهگانه-منفی، که نوع تهاجمیتر سرطان پستان است، بهویژه در خانمهای جوان و خانمهای سیاهپوست شیوع بیشتری پیدا کرده و حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از کل موارد سرطان پستان را به خود اختصاص داده است.
افزایش دریافت امگا-۶ از طریق رژیم غذایی
اسید لینولئیک جزو چربیهای ضروری بوده و برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله رشد و تکامل سلولی حیاتی است.
به گزارش انجمن قلب آمریکا، روغنهای گیاهی حاوی اسیدهای چرب امگا-۶ زیادی هستند که چیز بدی نیست. این انجمن تأکید دارد که امگا-۶ یک چربی غیراشباع چندگانه است که بدن نیازمندِ آن است، اما نمیتواند این چربی را تولید کند. از اینرو، باید این چربی را از طریق مواد غذایی دریافت کند. چربیهای امگا-۶ در کاهش کلسترول بد و کاهش خطر بیماریهای قلبی و سکته مؤثر هستند.
انجمن قلب آمریکا از اضافه کردن اسیدهای چرب امگا-۶ به رژیم غذایی سالم حمایت میکند. توصیه انجمن این است که ۵ تا ۱۰ درصد از کالری روزانه خود را از طریق چربیهای امگا-۶ تأمین کنیم. این یعنی افرادی که روزانه ۲ هزار کالری مصرف میکنند، باید حدود ۱۱ تا ۲۲ گرم امگا-۶ دریافت کنند.
سطح امگا-۶ در رژیمهای غذایی غربی از دهه ۱۹۵۰ به بعد افزایش یافته است.
آدرت دانا هوک، متخصص تغذیه و مالک مؤسسه تغذیه با طبیعت، به اپک تایمز گفت: «اسید لینولئیک بهطور عمده در روغنهای گیاهی مانند سویا، ذرت و روغن آفتابگردان یافت میشود و در غذاهای فوقفرآوریشده، تنقلات شرکتی، فستفودها و وعدههای غذایی آماده کاربرد فراوانی دارد. اسید لینولئیک همچنین در مقادیر کمتر و طبیعی، در گوشت، مرغ، آجیل و دانهها یافت میشود.»
ایجاد این تغییر در رژیم غذایی باعث نگرانی بعضی از محققان شده است. آنها معتقدند که مصرف افراطی امگا-۶ به افزایش نرخ بیماریهای التهابی از جمله بیماریهای قلبی عروقی، سرطان و اختلالات خود ایمنی منجر میشود.
هوک گفت: «اسید لینولئیک ذاتاً مضر نیست، اما مصرف افراطی آن و عدم دریافت امگا-۳ کافی به التهاب و خطرات درازمدت سلامتی منجر میشود.»
ناترازی امگا
رژیمهای غذایی مرسوم در آمریکا بیش از امگا-۳ حاوی اسیدهای چرب امگا-۶ هستند. برآورد میشود که نسبت امگا-۶ در این رژیمها ۱۴ تا ۲۵ برابر بیشتر از امگا-۳ باشد. این ناترازی جای نگرانی دارد، زیرا اسیدهای چرب امگا-۳ خواص ضدالتهابی دارند و مصرف افراطی امگا-۶ باعث التهاب میشود.
امیلی فیور، متخصص تغذیه در مرکز فارست هیلز در لانگآیلند در ایالت نیویورک، به اپک تایمز گفت: «التهاب مزمن یکی از عوامل محرک اصلی انواع سرطان و دیگر بیماریهای مزمن است.»
به گفته فیور، مهمترین اقدام اولیه برای کاهش امگا-۶ دریافتی پرهیز از دانههای فرآوریشده و روغنهای گیاهی و مواد غذایی حاوی این موارد است.
توصیههای عملی در رابطه با رژیم غذایی
راههای مختلفی وجود دارد که میتوانید امگای دریافتی خود را به کمک آنها تنظیم کنید:
- غذاهای فرآوریشده و فوقفرآوریشده را محدود کنید، زیرا بیشترین نقش را در مصرف افراطی امگا-۶ دارند.
- با مصرف گوشت حیوانات علفخوار و تخممرغ، میزان امگا-۳ دریافتی خود را افزایش دهید.
- دو تا چهار مرتبه در هفته از ماهیهای چرب آبهای سرد استفاده کنید.
- برای پختوپز بهجای روغن گیاهی از روغن زیتون یا روغن آووکادو استفاده کنید.
- با مشورت کارشناس مراقبتهای بهداشتی از مکملهای امگا-۳ استفاده کنید.
سمتوسوی تحقیقات آتی
نویسندگان این مطالعه افزودند که تحقیقات قبلی در رابطه با اسیدهای چرب امگا-۶ نتایج متفاوتی به همراه داشتهاند و اغلب معلوم نیست که این چربیها به چه صورت خطر ابتلا به سرطان را تحت تأثیر قرار میدهند. محققان میگویند تحقیقات آنها بر رفع ابهامات بهویژه در رابطه با سرطان پستان متمرکز هستد که با عوامل مربوط به سبک زندگی مانند چاقی نیز ارتباط مستقیم دارد.
بلنیس و تیم او قصد دارند به بررسی اثرات چربیهای امگا-۶ و پروتئین FABP5 بر دیگر مشکلات سلامتی ادامه دهند. آنها بر این باورند که ایندو عامل شاید تبعات بیشتری در قبال دیگر انواع سرطان و بیماریهای مزمن مانند چاقی و دیابت داشته باشند.
بلنیس گفت: «شفافسازی درباره نقش مهم FABP5 در این فرایند نشان میدهد که میتوانیم از این پروتئین بهعنوان یک «نشانگر زیستی» خوب برای تنظیم مداخلات غذایی و درمانی شخصیسازیشده جهت درمان بیماران مبتلا به سرطان پستان سهگانه-منفی استفاده کنیم؛ عارضهای که در حال حاضر درمان هدفمندی برای آن وجود ندارد.»
مطالعه حاضر احتمالاً نخستین مطالعهای است که مکانیزم تأثیر روغنهای رایج پختوپز را بر بیماری سرطان پستان توضیح میدهد و درعمل مسیر جدیدی را برای پیشگیری و درمان سرطانهای تهاجمی پیش پای ما میگذارد.