شرح و تفسیر گوردون جی. چانگ، کارشناس برجسته در خصوص بی ثباتی حکومت تک حزبی چین
مدتهای مدیدی است که مباحثات و گفتمانهای جدّی درباره سقوط حزب کمونیست چین از طرف قشر تحصیلکرده و سیاستمدار، از چین رخت بربسته است. مباحثی از قبیل اینکه چگونه این امر رخ میدهد، چه اهمیتی دارد، و چه عواقبی را به دنبال دارد.
گوردون جی. چانگ، تحصیلکرده رشته حقوق و مؤلف کتاب سال ۲۰۰۱ به نام “سقوط قریبالوقوع چین” است. او حدود ۱۰ سال پیش، پیشبینی معروف خود را مبنی بر سقوط حزب کمونیست انجام داد و این واقعه اتفاق نیفتاد.
شاید زمان پیشبینیشده چانگ هنوز فرا نرسیدهاست، اما بحرانهای سیاسی اخیر در چین، ضعف سازمانی نظام تکحزبی را آشکار می‌کند.
اِپُک تایمز از این فرصت استفاده کرده تا از آقای چانگ درباره ثبات کنونی نظام کمونیستی چین سؤالاتی داشته باشد و اینکه اگر قدرت حزب با شکست مواجه شود، چه وقایعی رخ خواهد داد. آقای چانگ که شهرت خود را به خاطر پرداختن به موضوعات چین و ارائه رویکردش دراین ارتباط، به مخاطره انداخته است، میگوید که اگر در چین تحولات سریع و ناگهانی آشکار شود جهان نباید غافلگیر شود.
آنچه در ادامه میآید، نسخه ویرایششده پرسش و پاسخ بین آقای چانگ و اِپُک تایمز است.
اِپُک تایمز: حزب کمونیست چین تا چه حد در مورد موضوع جانشینی رهبر به رسمیت شناخته میشود؟
گوردون جی. چانگ: در اوایل ماه گذشته، تقریباً هرکسی اذعان داشت که حزب کمونیست چین ازطریق قوانین، راهکارها و محدودیتها به خودش رسمیت داده، اما با وجود ماجرای وانگ لیجون، متوجه میشویم که این امر حقیقت ندارد. حزب کمونیست چین از همان آغاز یک مشکل را حل نکرده است؛ مشکلی که آفت جان حکومتهای استبدادی بوده است، و این مشکل، مسئله جانشینی است.
اِپُک تایمز: چرا جانشینی از مشکلات حکومتهای استبدادی به ویژه حزب کمونیست چین است؟
آقای چانگ: به خاطر اینکه آنها حاکمیت قانون را قبول ندارند، قانوناساسی برای آنها هیچ معنایی ندارد، و انتقال قدرت فقط جدالی غیرمسلحانه و بدون رعایت قانون است.
اِپُک تایمز: اخیراً در حاکمیت حزب چه نوعی از اختلال به چشم آمده است؟
آقای چانگ: اختلالی بزرگ مشاهده شده است، زیرا شایعاتی مبنی بر وقوع کودتاهایی بوده است که آخرین آن را که شنیدیم، سومین کودتای امسال بوده‌است.
ما هشدار مقامات رده بالای کشوری را نه تنها از چین بلکه از سراسر دنیا شنیدهایم، مبنی بر اینکه چین در دام انقلاب فرهنگی دیگری سقوط می‌کند. بسیار روشن است که مشکلاتی واقعی در رأس نظام سیاسی چین وجود دارد.
اِپُک تایمز: چه چیزی باعث سقوط حزب میشود؟
آقای چانگ: شما هرگز نخواهید دانست. مسائل به سرعت و بدون هیچگونه علائم هشداردهنده رخ می‌دهند. اگر به عنوان مثال بگویید، میوهفروشی که در اوایل دسامبر ۲۰۱۰، دریکی از شهرهای عقبافتاده تونس قصد داشت خودش را در آتش بیندازد، باعث ایجاد تغییر و تحول نه تنها در تونس بلکه در مصر و لیبی شده و سراسر کشورهای عربی را برانگیخته است، به عنوان فردی دیوانه مورد استهزا قرار میگیرید. اما این چیزی است که زمانیکه محمد بو‌عزیزی خود را به آتش انداخت، به طور حقیقی رخ داد.
اِپُک تایمز: در چه مرحلهای تغییر در نظام سیاسی روی میدهد؟
آقای چانگ: هیچ مرحله خاصی برای وقوع آن وجود ندارد. عالمان سیاسی فهرستی از مسائلی که برای وقوع تحولات انقلابی در یک جامعه لازم است را ارائه می‌دهند، و مردم در پی اثبات این هستند که آنها در اشتباهند. این دقیقاً ماهیت تغییر و تحول در جامعه ماست، و ما از سال ۱۹۸۹ شاهد بودهایم که حکومتهایی یکشبه سقوط کردند. و در تمام آن اوقات از وقایع رخداده مبهوت و متحیر هستیم…. حکومتهایی که یک روز خدشهناپذیر به نظر می‌رسند، روزبعد سقوط میکنند.
اِپُک تایمز: چرا تغییر باید رخ دهد؟ چرا این موضوعی اجتناب ناپذیر است؟
آقای چانگ: اکثریت شهروندان چینی معتقدند که نظام تک حزبی دیگر برای جامعه چین مدرن مناسب نیست. شما میدانید که اکنون پایه اقتصاد چین سست و لرزان بوده، [و] حزب کمونیست چین در حال چندتکه شدن است. اقتدار دولت مرکزی درحال تحلیلرفتن است، ارتش از کنترل مرکزی خارج میشود، و مردم چین در سراسر کشور در اعتراض به خشونت به خیابانها میریزند. سردسته حزب کمونیست، خطرتاکترین افراد روی زمین را به کار گرفته است. و این موضوع مسائل بسیاری در درون خود نهان دارد.
اِپُک تایمز: موضوعات کنترل نظامی چه چیزهایی هستند؟
آقای چانگ: هو جینتائو دقیقاً دوهفته پیش طی هشداری علنی به سران ارتش و نیروی دریایی گوشزد کرد که آنها خادمان حزب کمونیست چین هستند. حال، آیا چنین خواهد شد حتی اگر سوگند وفاداری به پرچمِ افسران را مسلم فرض کنیم؟ شایعه کودتا هیچ‌وقت در میان دولت‌های دارای ثبات اجتماعی وجود ندارد. آخرین باری که شنیده باشید در کانادا ارتش کنترل قدرت را تصاحب کرده باشد چه زمانی بود؟
اِپُک تایمز: مقامات رسمی حزب کمونیست از موقعیت‌های کنونی‌شان سودجویی بسیاری کرده‌اند، چرا از آن چشم‌پوشی نمی‌کنند؟
آقای چانگ: آنها داوطلبانه دست به این کارنمی‌زنند، اما وقتی احساس کنند که لحظه پایانی نزدیک است، سوار هواپیما شده و دارایی‌هایشان را نیز همراه خود می‌برند. و این چیزی است که درحال حاضر روی داده است، پول‌های زیادی درحال خارج شدن از چین است.
اِپُک تایمز: به نظر نمی‌رسد که این دسته از سؤالات درباره فروپاشی حزب یا چین پس از کمونیست، بخشی از جریان معمول مباحثات پژوهشی درباره چین یا وضع‌کردن خط‌مشی ایالات متحده باشد. چرا؟
آقای چانگ: اگر این پرسش را در ماه اوت کرده بودید، افراد کمتری احتمال سقوط حزب کمونیست را میدادند، اما حالا مردم دراین باره صحبت میکنند، نشانه های سقوط آن غیرقابل تردید است. چرا این موضوع تاکنون در این بحث‌ها وجود نداشت؟ هرچند القاعده حدود پنج سال بود منافع امریکا در سراسر دنیا از جمله مرکز تجارت جهانی را هدف قرار دادهبود اما مردم تصور نمیکردند که در تاریخ ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۱، هواپیماهای القاعده به ساختمانهای امریکا حمله کنند. به من بگویید که چرا چشم آمریکاییان به این موضوع بسته بود؟
