اتحادیه اروپا در ۱۷ مه اعلام کرد که فعالیت ۴ خبرگزاری مرتبط با روسیه را در کشورهای اتحادیه اروپا به حالت تعلیق درمی‌آورد. این درحالی است که مسکو پیش‌تر هشدار داده بود که هرگونه اقدامی با واکنش سریع این کشور مواجه خواهد شد.
شورای اتحادیه اروپا که نهاد قانونگذار این بلوک ۲۷ عضوی است، ۴ رسانه خبری مرتبط با روسیه را ممنوع‌الفعالیت کرده که شامل صدای اروپا، ریانووستی، ایزوستیا، و روسیسکایا گازتا هستند. این تصمیم به دلیل خبرپراکنی گسترده درباره تهاجم به اوکراین و دروغ‌پراکنی درخصوص انتخابات پارلمانی اتحادیه اروپا که سه هفته دیگر برگزار می‌شود اتخاذ شده است.
این شورا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این رسانه‌ها تحت کنترل مستقیم یا غیرمستقیم رهبری فدراسیون روسیه هستند و در پیشبرد و حمایت از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین و بی‌ثبات کردن کشورهای همسایه نقش اساسی داشته‌اند.»
در این بیانیه آمده که فعالیت‌های تبلیغاتی، دستکاری اطلاعات و امور مداخله‌جویانه نه‌تنها دولت اوکراین و مقامات این کشور، بلکه احزاب سیاسی اروپایی- بویژه در دوران انتخابات-، جامعه مدنی اتحادیه اروپا، پناهجویان، اقلیت‌های قومی روسی، اقلیت‌های جنسیتی و عملکرد نهادهای دموکراتیک اتحادیه اروپا و کشورهای عضو را مورد هدف قرار می‌دهند.
براساس این بیانیه، تحریم‌ها صرفاً پخش برنامه‌های این رسانه‌ها را در اتحادیه اروپا ممنوع کرده است. شورای اروپا اعلام کرد که رسانه‌های هدف و کارکنان آن‌ها همچنان می‌توانند به فعالیت‌های غیرخبری مانند تحقیق و مصاحبه ادامه دهند.
کمیسیون اروپا، به‌عنوان شاخه اجرایی اتحادیه اروپا، در بیانیه‌ای از این تحریم‌ها حمایت کرد.
آزادی بیان
کمیسیون اروپا در بیانیه خود گفت که تحریم‌ها ناقض آزادی عقیده نیستند» زیرا «ضمانت‌هایی برای آزادی بیان و فعالیت‌های روزنامه‌نگاری دارند.» این تحریم‌ها تنها از پخش برنامه‌ها ممانعت می‌کنند اما دیگر فعالیت‌های روزنامه‌نگاری را مجاز می‌دانند.
براساس مقررات جدید شورا، این تحریم‌ها «با حقوق و آزادی‌های اساسی مندرج در منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپا، بویژه حق آزادی بیان و اطلاعات که در ماده ۱۱ به آن اشاره شده، مغایرت ندارند.»
ماده ۱۱ می‌گوید: «همه از حق آزادی بیان برخوردارند» و «حق آزادی و تکثر رسانه‌ها باید محترم شمرده شود.»
در توضیحات این ماده آمده که حق آزادی بیان «شامل آزادی عقیده و دریافت و انتشار اطلاعات و نظرات بدون دخالت مقامات دولتی و بیتوجه به مرزها می‌شود.»
براساس مقررات جدید، تحریم‌ها تا پایان تجاوز روسیه به اوکراین و تا زمانی‌که فدراسیون روسیه و رسانه‌های مرتبط با آن از فعالیت‌های تبلیغاتی علیه اتحادیه اروپا و کشورهای عضو دست برندارند، پابرجا خواهند بود.
این اقدام بخشی از چهاردهمین بسته تحریمی روسیه است که از زمان تهاجم این کشور به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به کار گرفته شده‌اند. اتحادیه اروپا پیش‌تر تحریم‌هایی را علیه رسانه‌های دولتی راشا تودی و اسپوتنیک اعمال کرده بود.
اتحادیه اروپا در اوایل هفته جاری از وضع تحریم‌های جدید خبر داد که با واکنش ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، مواجه شد: «ما با سرعت برق و بسیار دردناک به غربی‌ها پاسخ خواهیم داد.» هنوز مشخص نیست مسکو چه واکنشی نشان خواهد داد.
رئیس دپارتمان بین‌المللی اتحادیه روزنامه‌نگاران روسیه در مصاحبه با ایزوستیا، ممنوعیت اتحادیه اروپا را «غیرقانونی» خواند و افزود که این تصمیم باید در دادگاه گرفته می‌شد.
تیمور شفیر از دپارتمان بین‌المللی اتحادیه روزنامه‌نگاران گفت این ممنوعیت باعث می‌شود که روسی‌زبانان ساکن در نقاطی که زمانی تحت سیطره شوروی قرار داشتند، نتوانند به «اطلاعات جایگزین» درباره رویدادهای جهان دسترسی پیدا کنند.
بلژیک ماه گذشته تحقیقاتی را درباره مداخله ادعایی روسیه در انتخابات سراسری پارلمان اروپا در ماه ژوئن آغاز کرد و گفت: «سرویس اطلاعاتی بلژیک به وجود شبکه‌ای پی برده که سعی دارد جلوی حمایت پارلمان اروپا از اوکراین را بگیرد.»
دولت چک پس از افشای عملیات نفوذ حامیان روسیه در آن کشور اقدام به تحریم تعدادی از افراد کرده است. گفته می‌شود این افراد به اعضای پارلمان اروپا مراجعه کرده و برای اشاعه پروپاگاندای روسیه به آن‌ها پیشنهاد پول داده‌اند.
