در فرهنگ چین، تغذیه و درمان ارتباط بسیار نزدیکی با هم دارند. طب سنتی چینی تأکید زیادی بر دستیابی به تعادل در بدن به منظور بازسازی سیستم‌ها و اندام‌ها دارد. منظور از این تعادل، تعادل بین “یین” و “یانگ” است. یکی از جنبه‌های مهم برای دستیابی به تعادل بین “یین” و “یانگ”، تغذیه‌ی مناسب با انواعی از موادغذایی بوده که حداقل پنج رنگ را دارا باشند.
در حالی که اصول “یین” و “یانگ” برای جهان غرب نسبتا ناآشنا است، اما چینی‌ها از قرن سوم این اصول را سرلوحه‌ی اعمال خود قرار می‌دادند. بیش از ۳۰۰۰ سال پیش، “امپراطور زرد” در کتاب کلاسیک خود به نام “هوآنگ‌دینی‌جینگ”، که به طب داخلی می‌پردازد، چنین نوشت که اگر مردم می‌خواستند به سلامتی و طول عمر دست یابند، باید به خوردن آن دسته از مواد غذایی روی‌آورند که دارای “پنج رنگ، پنج ذائقه، و پنج رایحه” باشند.
رژیم غذایی دارای رنگ‌های مختلف در غذا و داروی مردم چین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا اعتقاد بر این است که رنگ‌ها (قرمز، زرد، سبز، سفید، و سیاه) با ارگان‌های حیاتی بدن (قلب، طحال، کبد، ریه‌ها و کلیه‌ها) در ارتباط هستند. رنگ‌ها همچنین به پنج عنصر اصلی (آتش، خاک، چوب، آب و فلز) مرتبط هستند که در طبیعت یافت می‌شوند.
دکتر “ژو مینگ”، که یک متخصص طب داخلی چینی است، می گوید که در طب چینی نه تنها دستیابی به تعادل در درون بدن مهم است، بلکه رسیدن به هماهنگی با طبیعت نیز اهمیت به‌سزایی دارد. به همین دلیل است که ارتباط رنگ‌ها و ارگان‌های بدن با عناصر اصلی بسیار مهم است.
بنا به گفته‌های دکتر “ژو”، گروه‌های مواد غذایی با رنگ‌های مختلف، برای ارگان‌های مربوطه مزایای زیر را دربردارند:
موادغذایی با رنگ سفید (عنصر فلز): غذاهای سفید به مردم احساسی حاکی از پاکی داده و به پالایش ریه‌ها کمک می‌کنند. آنها برای حس بینایی و آرامش احساسات مفید هستند. ریشه‌ی شلغم، قارچ، پیاز، زردک، گل کلم، موسیر، و شلغم، نمونه‌هایی از موادغذایی سفیدرنگ هستند.
موادغذایی با رنگ سبز (عنصر چوب): رنگ سبز، رنگ زندگی است و کبد انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این یک پیوند اساسی در زنجیره‌ی غذایی است و مواد غذایی سبزرنگ، منابع‌غذایی انسانها و حیوانات را تشکیل می‌دهند. آوکادو، اسفناج، انگورسبز و کلم بروکلی، نمونه‌هایی از موادغذایی سبزرنگ هستند.
موادغذایی با رنگ سیاه (عنصر آب): مواد غذایی سیاه‌رنگ بر کلیه تاثیر می‌گذارند. در میان پنج ارگان بدن انسان، کلیه‌ها از ارگان‌های بسیار حیاتی بوده و منشأ زندگی هستند. قارچ سیاه، قارچ وودیر، خیاردریایی، تخم مرغ قرن- مخلوطی از تخم مرغ یا اردک که به همراه خاکستر، نمک، آهک و برنج برای چندین ماه بصورت کنسرو نگهداری می‌شود-، کنجد سیاه، و برنج سیاه، نمونه‌هایی از غذاهای سیاه‌رنگ هستند.
موادغذایی با رنگ قرمز (عنصر آتش): مواد غذایی قرمزرنگ قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهند. خوردن موادغذایی قرمزرنگ به مقدار بیشتر، به سیستم ایمنی بدن فرد کمک کرده و از سرماخوردگی جلوگیری می‌کنند. سیب قرمز، توت فرنگی، گوجه فرنگی و چغندر نمونه‌هایی از غذاهای قرمزرنگ هستند.
موادغذایی با رنگ زرد (عنصر خاک): مواد غذایی زردرنگ بر طحال اثر می‌گذارند. طحال انرژی به دست آمده ازموادغذایی و نوشیدنی‌ها را تبدیل کرده به سراسر بدن منتقل می‌کند. غذاهای زرد با معده نیز مطابقت دارند. ذرت، فلفل زرد، طالبی، و آناناس نمونه‌هایی از غذاهای زردرنگ هستند.
مزایای یک رژیم غذایی غنی از رنگ‌های مختلف، توسط متخصصان تغذیه در غرب نیز تأیید شده است. در دستورالعمل‌های رژیم غذایی برای آمریکایی‌ها که در سال ۲۰۰۵ توسط “وزارت بهداشت و درمان” و “وزارت کشاورزی” ایالات متحده منتشر شده‌اند، برخی توصیه‌ها وجود دارد که شامل اضافه کردن موادغذایی غنی از رنگ زیر به رژیم غذایی است: سبزیجات سبز تیره، سبزیجات نارنجی، حبوبات، میوه‌ها، غلات کامل و محصولات لبنی کم چرب.
“مارلا کاپلان”، متخصص تغذیه و سرپرست بخش خدمات غذا و تغذیه برای مدارس عمومی “کانتی مونتگومری” در ایالت مریلند، نیز معتقد است که یک رژیم غذایی غنی از رنگ‌های مختلف به وضوح می‌تواند به سلامت و سعادت فرد کمک کند.
برطبق اظهارات “کاپلان”، میوه‌های زرد و نارنجی و سبزیجات، سرشار از “بتا کاروتن”، ویتامین “A” و ویتامین “C” و همچنین آنتی اکسیدان‌های بسیار قوی بوده که به خنثی‌کردن رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند. سبزیجات سبزرنگ سرشار از مواد فتوشیمیایی- مواد شیمیایی درون‌گیاهی- بوده و منابع خوبی از آهن، کلسیم، ویتامین “K”، “A” و “C” هستند. میوه‌ها و سبزیجات به رنگ آبی و بنفش، حاوی خانواده‌ی “آنتوسیانین” بوده، که از آنتی اکسیدان‌های بسیار قوی است و به پیشگیری از بیماری‌های قلبی، سکته و برخی از انواع سرطان‌ها کمک می‌کنند. سبزیجات گروه قرمز حاوی آنتی اکسیدانی به نام “لیکوپن” بوده، که می تواند از بدن در برابر سرطان محافظت کنند. موادغذایی سرشار از “لیکوپن” نیز عوارض ناشی از فشار خون بالا را کاهش داده و به کنترل آن کمک می‌کند. سبزیجات گروه سفید، حاوی “آلیسین” بوده، که به کاهنده‌ی قند خون معروف هستند و و خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی شگفت‌انگیزی دارند. این گروه همچنین حاوی آنتی‌اکسیدان‌های بسیار قوی بوده، که بدن را در برابر سرطان و بیماری های قلبی محافظت می‌کنند.
“کاپلان” می‌گوید که یک رژیم غذایی رنگارنگ بسیار جذاب به‌نظر می‌رسد و اشتهای فرد را تقویت می‌کند.
بنابراین بهترین راه برای تهیه‌ی یک رژیم غذایی رنگارنگ چیست؟
“ادوارد شن”، صاحب رستوران “هفت دریا” در راک‌ویل، مریلند بوده که رژیم غذایی رنگارنگ را تأیید می‌کند و از این رویکرد در منوی غذاهای که در رستوران خود استفاده می‌کند.
“شن”، ۲۱ سال است که به‌عنوان مدیر رستوران، همیشه به مشتریان خود توصیه می کند که انواع متنوعی از غذاها را سفارش دهند.
“شن” می‌گوید، “غذا برروی میز باید همانند پالت یک هنرمند، رنگارنگ به‌نظر برسد. برای خلق غذاهایی که دارای رنگ‌های باطراوت و مغذی باشند، باید مواد اولیه متفاوتی را امتحان کنید. آنها را طوری باهم مخلوط کرده و تلفیق کنید تا رنگ‌ها و طعم‌های آنها به‌خوبی با هم ترکیب شوند.”
“به هنگام تصمیم‌گیری برای تهیه‌ی غذای خانواده خود، پنج گروه از رنگ‌های اصلی را مدنظر قرار دهید. اگر در حال تهیه‌غذایی هستید که تنها یک یا دورنگ درآن به‌کار رفته است، از خلاقیت خود استفاده کنید و چند رنگ بیشتر به آن اضافه کنید.”
“برای مثال، اگر یک بشقاب از گوشت گاو با پیاز تهیه کنید، کسالت‌آور و بی روح به‌نظر می‌رسد. اما می‌توانید با قراردادن مقداری تره‌فرنگی که سبزرنگ بوده و فلفل قرمز، و کدوی زردرنگ، جلوه‌ی رنگارنگی به بشقاب‌خود بدهید. همچنین با استفاده از چاشنی‌هایی مانند فلفل سیاه، عطر و طعم خاصی به آن اضافه کنید.”
“سعی کنید در تهیه‌ی غذا، ماجراجویی را تجربه کنید. تنها از طریق تهیه یک رژیم غذایی با مواد‌اولیه‌ی رنگارنگ می‌توانید از مزایای کامل غذای خود بهره‌مند شوید.”
اپک تایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر می‌شود.
