دانه شاهدانه یا همپ، سرشار از چربیهای سالم و مواد مغذی است و به کاهش التهاب، تعادل هورمونها و ترمیم پوست کمک میکند.
مایا فرح، بازیگر عرب از تغییر سریع پوست خود شگفتزده شد. قرمزی گونههای او برطرف شد، جوشهای اطراف فک کمرنگ شدند و پوستش دیگر مثل گذشته خشک و حساس نبود.
او گفت: «وقتی گرانولای همیشگیام را با یک قاشق دانه شاهدانه عوض کردم، اصلاً به فکر پوستم نبودم. شنیده بودم که دانه شاهدانه برای هورمونها و چربیهای سالم مفید است و پیش خودم گفتم چرا یکبار امتحان نکنم؟»
شاید تصادفی باشد، اما این دانههای کوچک- سرشار از ترکیبات ضدالتهابی، چربیهای مفید برای پوست و آنتیاکسیدان- نقش بسزایی در داشتن پوستی شفافتر و سالمتر ایفا میکنند.
کمک به سلامت پوست
با افزایش علاقه عموم به مراقبت از پوست به کمک روشهای غیرتهاجمی و گیاهی، دانه شاهدانه به دلیل خواص ضدالتهابی خود بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. این دانهها که همیشه برای درمان مشکلات التهابی به کار گرفته میشدند، اکنون بابت نقش احتمالی خود در رفع مشکلات پوستی مانند آکنه مورد توجه قرار گرفتهاند. تحقیقات نشان میدهند که دانه شاهدانه به کاهش التهابی که به واسطه باکتریهای عامل آکنه ایجاد میشود کمک میکند.
روند تغییر برای مایا قابلتوجه بود.
او گفت: «انتظار زیادی نداشتم. فقط به این فکر میکردم که خوراکی سالمی هستند. اما پوستم بعد از چند هفته تعادل بیشتری داشت. جوشها یکشبه از بین نرفتند، ولی دیگر مثل قبل جوش نمیزدم.»
پوست هرکسی متفاوت است، اما تجربه مایا نشان میدهد که تغذیه برای سلامت پوست مفید است.
جودی دووال، متخصص طب طبیعی کاربردی و مالک مرکز ریوایتل هلث، در مصاحبه با اپک تایمز گفت: «دانه شاهدانه سرشار از چربیهای سالم و مواد مغذی است که به کاهش التهاب، تعادل هورمونها و ترمیم پوست کمک میکنند و عامل مهمی در رفع آکنه محسوب میشوند.»
او افزود: «این دانهها بهویژه برای پوستهای ملتهب، چرب یا پوستهایی که خیلی دیر ترمیم میشوند، مفید هستند.»
نسبت اسیدهای چرب امگا-۳ به امگا-۶ در دانه شاهدانه بسیار قابلتوجه است و این نسبت اهمیت بسیاری دارد، زیرا مصرف بیش از اندازه امگا-۶ و کمبود امگا-۳ باعث افزایش التهاب میشود. این نسبت سالم به تسکینِ التهاب پوست کمک میکند. دانه شاهدانه همچنین حاوی روی است؛ یک ماده معدنی مهم که به ترمیم پوست کمک کرده و میزان تولید چربی را تنظیم میکند که برای پوستهای مستعد آکنه مفید است. دانه شاهدانه منبع اسید گاما-لینولنیک است؛ یک اسید چرب منحصربهفرد که در رفع جوشهای هورمونی و کاهش قرمزی و تورم مؤثر است. به گفته دووال، دانه شاهدانه به سلامت رودهها نیز کمک میکند که ارتباط تنگاتنگی با مشکلات پوستی دارد.
او اضافه کرد: «وقتی روده سالم باشد، سلامت آن در پوست شما منعکس خواهد شد.»
دانه شاهدانه غیر از اسیدهای چرب، سرشار از ویتامینهای مفید برای پوست است که از جمله میتوان به ویتامینهای آ، دی و ئی اشاره کرد. ویتامین آ بهویژه بابت کمک به داشتن پوست سالم شناخته میشود. دانه شاهدانه همچنین حاوی انواع پلیفنل است که ترکیباتی گیاهی و طبیعی با خواص ضدمیکروبی، آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی هستند.
فقط ۵۰ میلیگرم دانه شاهدانه یا ۱۵ گرم روغن دانه شاهدانه میتواند نیاز روزانه بزرگسالان به این ویتامینها را تأمین کند و از مقدار توصیهشده روزانه هم پیشی بگیرد.
دانه شاهدانه منبع پروتئین است که برای ترمیم بافتها و بازسازی سلولهای پوست ضروری است. دانه شاهدانه حاوی یک پروتئین گیاهی قابل هضم است که نرخ هضم آن برای دانههای کامل از ۸۴ تا ۸۶ درصد و برای آرد دانه شاهدانه از ۸۳ تا ۹۲ درصد متغیر است.
بدون «نشئگی»
بهرغم فواید موجود، طبیعی است که وقتی میشنوید شاهدانه از گیاه کانابیس به دست میآید کمی مردّد شوید. مایا هم اعتراف میکند که اول کمی مردّد بود.
او گفت: «مدام به خودم میگفتم نکند احساس عجیبی پیدا کنم. اما اتفاقی رخ نداد و فقط پوستم سالمتر شد. خبری از نشئگی نبود.»
شاهدانه و ماریجوآنا از خانواده گیاه کانابیس هستند. از اینرو، خیلیها تصور میکنند که شاهدانه اثرات روانگردان دارد. اما شاهدانه اثر روانگردان ندارد و حالت روحی و روانی شما را دگرگون نمیکند.
کریستن اسمیت، رژیمدرمانگر و متخصص تغذیه، به اپک تایمز گفت: «دانه شاهدانه مقدار ناچیزی تیاچسی و سیبیدی دارد که ممکن است در جریان برداشت و فرآوری محصول روی دانهها بمانند.»
او افزود: «این مقادیر ناچیز به هیچوجه باعث نشئگی نمیشوند.»
افزودن به وعدههای غذا
اسمیت گفت: «راههای بسیاری برای افزودن شاهدانه به رژیم غذایی وجود دارد. برای نمونه، میتوانید دانههای شاهدانه را روی غلات صبحانه یا ماست بریزید یا آنها را به اسموتی، سالاد و محصولات آردی خود اضافه کنید.»
دانههای شاهدانه به لطف طعم ملایم و بافت مغزدارشان گزینه خوبی برای غذاهای خوشطعم و نمکی هستند.
دووال اضافه کرد: «من عاشق این هستم که از دانههای شاهدانه در تهیه بیسکوئیتهای خانگی یا توپکهای انرژیزا استفاده کنم تا یک میانوعده راحت داشته باشم.»
دووال گفت: «برای بهبود پوست با ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در روز شروع کنید. اگر پوست ملتهب دارید یا مشکلتان دائماً عود میکند، مصرف ۳ قاشق غذاخوری در کوتاهمدت میتواند مفید باشد.»
او اضافه کرد: «همیشه بهترین کار این است که از کم شروع کنید و مقدار آن را به تدریج افزایش دهید.»
لازم به ذکر است که ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری بین ۱۵ تا ۳۰ گرم است؛ کمتر از ۵۰ گرمی که در بعضی از مطالعات پژوهشی به آن اشاره شده است.
دووال گفت: «در انتخاب محصول به دنبال دانههای پوستکنده باشید که به آنها قلب شاهدانه میگویند، زیرا هضمشان آسان است و سرشار از مواد مغذی هستند. روغن دانه شاهدانه نیز بهویژه به دلیل برخورداری از چربیهای ضدالتهابی مفید است، اما باید بهصورت سرد مصرف شود. برای نمونه میتوانید آن را به سس اضافه کنید یا روی غذا بریزید تا ارزش غذایی آن حفظ شود. بهترین راهکار برای خیلیها این است که قلب شاهدانه را به همراه کمی روغن شاهدانه به وعدههای غذایی خود اضافه کنند.
دووال از شاهدانه در قالب یک برنامه جامع برای کمک به بهبودی پوست استفاده میکند که بر استفاده از روی، غذاهای سرشار از ویتامین آ، تقویت کبد و سلامت روده نیز تمرکز دارد.
او گفت: «شاهدانه از جمله خوراکیهای سادهای است که واقعاً کارایی زیادی دارد و بیسروصدا عمل میکند تا همهچیز را به تعادل بازگرداند.»