هردو رهبر تعهد خود را برای مدیریت مسئولانه روابط چین و آمریکا در جریان دوره انتقال قدرت در کاخ سفید ابراز کردند.
جو بایدن روز شنبه با شی جین پینگ، رهبر چین، برای آخرینبار بهعنوان رئیسجمهور ملاقات کرد. شی در جریان این گفتوگو که ۱ ساعت و ۴۰ دقیقه به طول انجامید، از آمادگی چین برای همکاری با دولت آینده آمریکا گفت.
این ملاقات در حاشیه نشست سران سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا-اقیانوسیه در هتل محل اقامت شی در لیما در پرو انجام شد.
شی در سخنان آغازین خود به بایدن گفت: «آمریکا اخیراً انتخابات خود را برگزار کرده است. هدف پکن در راستای ایجاد روابط سالم و پایدار با آمریکا همچنان پابرجاست.»
چین برای حفظ ارتباطات، گسترش همکاریها و مدیریت اختلافات آماده همکاری با دولت جدید آمریکا است تا روابط پایدار چین و آمریکا در راستای منافع دو کشور ادامه پیدا کند.»
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، متعاقب این دیدار به خبرنگاران گفت که بایدن و شی موضوعات گستردهای را تحت پوشش قرار دادند و گفتوگوی آنها را «بیپرده» و «سازنده» توصیف کرد.
سالیوان گفت: «بایدن به شی جین پینگ گفت که برای مدیریت مسئولانه رقابت با چین در چهار سال گذشته، سخت کار کرده تا از تبدیل رقابت به درگیری جلوگیری کند.»
او افزود که هردو رهبر به مدیریت مسئولانه این رابطه در جریان دوره حساس انتقال قدرت متعهد هستند.
سالیوان با اشاره به حمایت چین از پایگاه صنعتی دفاعی روسیه، تحرکات نظامی در حوالی تایوان، سیاستهای تجاری ناعادلانه و افزایش تهاجم در دریای جنوبی چین، گفت که رهبران دو کشور همچنین در مورد «مسائل مورد مناقشه» گفتوگو کردند.
بایدن و شی همچنین روابط چین با کره شمالی را مورد بررسی قرار دادند، بویژه در شرایطیکه ارزیابی اطلاعاتی آمریکا و غرب حاکی از آن است که کره شمالی نیروهای خود را برای کمک به روسیه در جنگ اوکراین مستقر کرده است.
به گفته سالیوان، بایدن در این دیدار «نگرانی شدید» خود را درباره مداخله کره شمالی ابراز کرد.
کاخ سفید پیشتر اعلام کرده بود که آمریکا و متحدانش- کره جنوبی و ژاپن- بر این باورند که چین میتواند در جلوگیری از شراکت فزاینده روسیه و کره شمالی نقشآفرینی کند.
بازگشت ترامپ
بازگشت قریبالوقوع دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، به کاخ سفید نیز نقش مهمی در دیدار بایدن و شی داشت.
ترامپ بارها اعلام کرده که روی محصولات وارداتی آمریکا از چین تا ۶۰ درصد تعرفه میگذارد.
ترامپ همچنین قصد دارد در دولت آینده خود با تعدادی از مخالفان سرسخت چین همکاری کند. او سناتور مارکو روبیو (جمهوریخواه، فلوریدا) و مایکل والتز (جمهوریخواه، فلوریدا)- دو منتقد سرسخت چین- را بهترتیب به عنوان وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی معرفی کرده است.
پکن روبیو را دو مرتبه در سال ۲۰۲۰ تحت تحریم قرار داد و او را از ورود به چین منع کرده است.
سالیوان از اظهارنظر درباره واکنش پکن به تعرفه پیشنهادی ترامپ خودداری کرد.
او به خبرنگاران گفت: «ببینید، من درباره سیاستهای دولت آتی که هنوز نه تدوین شده و نه رسمیت پیدا کرده، اظهارنظر نمیکنم. حرف من این است که ما نگرانیهای خود را درخصوص رویههای اقتصادی غیربازاری جمهوری خلق چین به صراحت ابراز کردهایم.»
سالیوان از تعرفههای آمریکا در رابطه با کالاهای چینی دفاع کرد و گفت که بسیاری از کشورها برای رسیدگی به مشکل مازاد ظرفیت چین در بخشهای کلیدی وارد عمل شدهاند.
مذاکره با چین در دولت بایدن
ایندو رهبر آخرینبار در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳ در حاشیه نشست سران سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا-اقیانوسیه در سانفرانسیسکو ملاقات کردند.
متعاقب این دیدار، هردو کشور ارتباطات نظامی خود را برای جلوگیری از مناقشات تنشآفرین از سر گرفتند. به گفته سالیوان، ایندو کشور از زمان آخرین نشست در زمینه کنترل جریان مواد مخدر غیرقانونی از چین و رسیدن به فهم مشترک درخصوص خطرات مرتبط با فناوری نوظهور هوش مصنوعی پیشرفتهایی داشتهاند.
هردو طرف در آخرین نشست توافق کردند که از بهکارگیری هوش مصنوعی در تسلیحات هستهای جلوگیری شود.
براساس گزارش کاخ سفید، «هردو رهبر بر لزوم کنترل انسانی در تصمیمگیری درباره استفاده از تسلیحات هستهای تأکید کردند. ایندو همچنین بر لزوم توجه دقیق، محتاطانه و مسئولانه، به خطرات احتمالی و توسعه فناوری هوش مصنوعی در زمینه نظامی تأکید کردند.
بایدن در آخرین دیدار خود با شی به موضوع بازداشت شهروندان آمریکایی در چین نیز اشاره کرد.
سالیوان گفت: «حرف خاصی ندارم، اما آنها امروز گفتوگوی مهمی درباره این موضوع داشتند و ما تا آخرین لحظه به تلاش خود برای آزادی آمریکاییهایی که به ناحق بازداشت شدهاند ادامه خواهیم داد.»
بایدن همچنین درباره افزایش حملات سایبری هکرهای مرتبط با چین صحبت کرد.
افبیآی و آژانس امنیت سایبری و زیرساخت آمریکا چندی پیش اعلام کردند که هکرهای مرتبط با چین به شبکههای «چند شرکت مخابراتی» نفوذ کرده و دادههای نظارتی سازمانهای انتظامی آمریکا را به سرقت بردند.
سالیوان از اظهارنظر درباره جزئیات گفتوگوی بایدن و شی درباره حمله سایبری اخیر خودداری کرد.