به‌دنبال صدور حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به اتهام ارتکاب جنایات جنگی از سوی دیوان کیفری بین‌المللی، بسیاری از کشورهای غربی از صدور این حکم استقبال کردند.
جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در واکنش به صدور حکم بازداشت ولادیمیر پوتین از سوی دادگاه کیفری بین‌المللی گفته از نظر او «واضح است» که رئیس‌جمهوری روسیه «مرتکب جنایت جنگی» شده است.
ملانی جولی، وزیر خارجه کانادا، با استقبال از صدور حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، در توییتی نوشت: «کانادا با قاطعیت در کنار مردم اوکراین ایستاده است.»
وزارت خارجه فرانسه در واکنش به این حکم اعلام کرد: «هیچ‌کس نباید از عدالت فرار کند.»
پیوتر مولر، سخنگوی دولت لهستان، نیز با استقبال از این تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی، گفت: «رئیس‌جمهور روسیه باید به‌عنوان جنایت‌کار جنگی همراه با دیگر افراد مسئول جنایات در اوکراین محاکمه شود.»
دادستان کل اوکراین نیز از این تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی استقبال کرد و آن را «حکمی تاریخی» خواند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، متهم شدن ولادیمیر پوتین به جنایات جنگی را تصمیم مهمی برای عدالت بین‌المللی و مردم اوکراین خواند و گفت: «تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی تازه شروع پاسخگویی روسیه به جنایت‌هایش در اوکراین است.»
سخنگوی کرملین، این حکم بازداشت را «بی‌ارزش و بی‌اعتبار» خواند و ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، نیز گفت این تصمیم برای مسکو «هیچ معنایی» ندارد.
دیمیتری مدودوف، معاون رئیس شورای امنیت ملی روسیه و چهره حامی پوتین، نیز در واکنش به این تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی در توییترش تصویری از دستمال توالت منتشر کرد و نوشت: «نیازی به توضیح نیست که این کاغذ (توالت) در کجا باید استفاده شود.»
علنی شدن حکم جلب
دادگاه بین‌المللی کیفری که در لاهه مستقر است روز گذشته خبر داد که قبلاً حکم جلب پوتین صادر شده بود؛ اما به‌منظور حمایت از قربانیان، محرمانه بوده است، اما اکنون باتوجه‌به اینکه جرایم همچنان ادامه دارد، دادگاه برای جلوگیری از ارتکاب جرایم جدید تصمیم را به اطلاع عموم می‌رساند.
بر اساس بیانیه دادگاه لاهه این حکم در ارتباط با انتقال غیرقانونی و اجباری کودکان از اوکراین به روسیه صادر شده و دادستانی دادگاه کیفری بین‌المللی گفته است که بر اساس مدارک، ارتکاب جرم دست‌کم از زمان حمله همه‌جانبه روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شده است.
دیوان کیفری بین‌المللی همچنین حکم بازداشت «ماریا آلکسی‌یونا لووا-بلوا» کمیسر حقوق کودکان در دفتر رئیس‌جمهور روسیه را به اتهامات مشابه صادر کرد.
رئیس دادگاه کیفری بین‌المللی در پیامی ویدئویی با اشاره به‌حکم پیگرد صادره علیه پوتین گفت اجرای این حکم به جامعه بین‌المللی بستگی دارد؛ زیرا این دادگاه از بازوی اجرایی و پلیس برای اجرای احکامش برخوردار نیست.
انتقال ۱۶ هزار کودک از اوکراین به روسیه
بر اساس گزارش‌هایی که پیش‌تر منتشر شده، چندین هزار کودک اوکراینی که خانواده‌های خود را در نتیجه جنگ ازدست‌داده‌اند توسط نیروهای روسی به آن کشور منتقل شده تا خانواده‌های روسی بتوانند آنان را به فرزندی بپذیرند. برای این کودکان اوکراینی تابعیت روسی صادر شده است.
دولت اوکراین شمار کودکانی را که به‌اجبار به روسیه برده شده‌اند بیش از شانزده هزار نفر تخمین زده است.
خانم لووا-بلووا پیش‌تر صراحتاً درباره تلاش‌های مسکو برای «سازگار» کردن کودکان اوکراینی با روسیه سخن گفته بود و ماه سپتامبر گذشته حتی با لحنی انتقادی گفته بود بعضی از کودکانی که از شهر ماریوپل به روسیه برده شده‌اند درباره ولادیمیر پوتین «سخنان بد می‌زنند و دشنام می‌دهند و سرود ملی اوکراین را زمزمه می‌کنند.»
آن طور که این مقام روسی ادعا کرده خودش هم یک پسر ۱۵ساله اهل ماریوپل را «به فرزندی» قبول کرده است.
محدودیت‌های سفر برای پوتین
احکام دادگاه کیفری بین‌المللی تنها در کشورهایی قابل اجراست که به پیمان‌های مربوط به تشکیل دادگاه پیوسته‌اند یا مربوط به پرونده‌های ارجاعی از سوی شورای امنیت سازمان ملل است.
اما روسیه از امضاکنندگان پیمان تشکیل دادگاه نیست و به‌عنوان عضو دایم شورای امنیت، از حق وتو در شورای امنیت برخوردار است.
بااین‌حال ازآنجاکه این حکم در کشورهای امضاکنندگان پیمان دادگاه کیفری بین‌المللی قابل‌اجرا است، سفر پوتین به این کشورها می‌تواند باعث اقدام برای اجرای حکم و بازداشت او شود. در نتیجه، محدودیت‌هایی را چه در حال حاضر و همچنین پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری در پی دارد.
