با این‌که بودجه نظامی کانادا در حوزه اختیارات دولت فدرال این کشور قرار دارد، چند نخست‌وزیر از استان‌های مختلف کانادا، این موضوع را در جلسه سالانه شورای فدراسیون مطرح کردند.
واب کینیو، نخست‌وزیر استان منیتوبا در کانادا، در یک نشست رسانه‌ای در ۱۷ جولای از دولت کانادا خواست تا به تعهدات خود در قبال ناتو مبنی بر اختصاص ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی به بودجه دفاعی در چهار سال آتی عمل کند. آقای کینیو تصریح کرد که می‌داند بودجه نظامی در حوزه اختیارات دولت فدرال قرار دارد اما ابراز نگرانی کرد که ناکامی در اختصاص بودجه بیشتر میتواند روی روابط تجاری کانادا و آمریکا تأثیر منفی بگذارد.
اظهارات واب کینیو یک هفته پس از نشست سالانه ناتو مطرح شده است؛ نشستی که دولت لیبرال طی آن اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۳۲ به هدف ناتو دست پیدا کند. کانادا مدت‌هاست که از سوی متحدان- بویژه آمریکا- تحت فشار قرار گرفته تا بودجه نظامی خود را افزایش دهد.
تا قبل از اعلام این خبر، کانادا قصد داشت تا پایان سال ۲۰۳۰ به هدف ۱.۷۶ درصدی برسد. در حال حاضر، حدود ۱.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی کانادا صرف هزینه‌های دفاعی میشود.
آقای کینیو گفت: «افزایش بودجه نظامی نه‌تنها روی امنیت کانادا تأثیر می‌گذارد، بلکه نوعی سرمایه‌گذاری در امور تجاری محسوب میشود. ناکامی در تحقق اهداف ناتو میتواند روی روابط کانادا و آمریکا که ۶۳ درصد از تجارت کانادا را شامل میشود، تأثیر بگذارد.»
او افزود: «منیتوبا یک استان تجاری است و تقریباً ۷۵ درصد از صادرات ما به آمریکا اختصاص دارد و اگر به چند سال آینده و انتخابات و دولت جدید آمریکا فکر کنیم، می‌بینیم که باید به هدف ۲ درصدی بودجه دفاعی ناتو دست پیدا کنیم.»
آقای کینیو گفت که او و سایر نخست‌وزیران کشور «وقت و تلاش زیادی را صرف تقویت رابطه تجاری با آمریکا کرده‌اند تا خیال‌شان بابت ایجاد شغل بیشتر در کانادا راحت شود.» او افزود: «اما من نگران این هستم که اگر در چهار سال آتی به هدف ۲ درصدی خود نرسیم، با دولت بعدی آمریکا در زمینه تجارت به مشکل می‌خوریم.»
داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریو، نیز به خبرنگاران گفت که از اقدام دولت برای دستیابی به هدف ۲ درصدی حمایت می‌کند. او افزود: «این اقدام تأثیر مهمی خواهد داشت. ما باید به تعهدات خود عمل کنیم اما این تعهد با توسعه اقتصادی نیز گره خورده است.»
دنیل اسمیت، نخست‌وزیر آلبرتا نیز گفته است که با تغییر احتمالی دولت در آمریکا، این امکان وجود دارد که فشار بسیار بیشتری به کانادا وارد شود تا به هدف بودجه دست پیدا کند. او گفت: «ما خودمان را برای رسیدن به این هدف آماده میکنیم، زیرا همه استان‌ها به روابط خوب با همتایان برون‌مرزی خود متکی هستند.» او افزود که استان‌های کانادا با ۱۰ تا ۱۵ ایالت آمریکا روابط تجاری عمده دارند.
او گفت: «ما نمی‌خواهیم به این دلیل که به هدف بودجه نظامی ناتو پایبند نیستیم، آمریکا علیه ما دست به تلافی بزند و رابطه دو کشور لطمه ببیند. فقط سعی میکنیم پیشگیرانه عمل کنیم.»
زمانی که دونالد ترامپ از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ رئیس‌جمهور آمریکا بود، از کشورهای عضو ناتو که نمی‌توانستند ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف بودجه دفاعی کنند، بشدت انتقاد می‌کرد و آن‌ها را «قانون‌شکن» می‌نامید. آقای ترامپ در یک گردهمایی سیاسی در فوریه ۲۰۲۴ گفت روسیه را تشویق می‌کند با اعضای ناتو که به تعهدات مالی‌شان عمل نمی‌کنند، «هرکاری دوست دارد بکند.»
پیر پالیو، رهبر محافظه‌کاران نیز گفته است که اگر به نخست‌وزیری برسد، با توجه به وضعیت اقتصادی کشور به هدف ۲ درصدی ناتو پایبند نخواهد بود.
