ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، روز گذشته در اولین سخنرانی خود پس از پایان شورش گروه شبه نظامیان واگنر وعده داد که رهبران این شورش به دست عدالت سپرده خواهند شد.
چند روز پیش نیز پوتین در یک سخنرانی دیگر اقدامات رهبر واگنر را «خنجری از پشت» خواند و عزم خود را برای سرکوب آنچه را که او آن را «شورش» مینامید، اعلام کرد.
یوژنی پریگوژین، رهبر واگنر، در تاریخ ۲۴ ژوئن به نیروهای خود که در حال پیشروی به سمت مسکو بودند دستور داد به پایگاههای خود بازگردند. گفته میشود که این اقدام بهعنوان بخشی از یک معامله انجام شد که در آن اتهامات کیفری علیه رهبر واگنر لغو شوند و او نیز تبعید در کشور همسایه بلاروس را پذیرفت.
اما به نظر میرسد پوتین در سخنرانی خود در ۲۶ ژوئن، رئیس واگنر را هدف قرار داده و در عین حال رهبران شورش و «فعالیت جنایتکارانه آنها را که هدفش تضعیف کشور است» محکوم کرده و در عین حال قول داده است که «سازماندهندگان این شورش را به دست عدالت بسپارد.»
به نظر میرسد اظهارات پوتین در تضاد با گزارشهای قبلی مبنی بر لغو اتهامات جنایی علیه پریگوژین باشد.
پوتین در سخنرانی دیروز خود با تأکید بر اینکه «هر گونه تلاش برای برانگیختن ناآرامی محکوم به شکست است»، مدعی شد که شورش قبل از رسیدن به مسکو خنثی میشد، زیرا کرملین آماده بود و تمام «تصمیمهای لازم برای خنثی کردن تهدید» را گرفته بود.
پوتین گفت که اکثر مبارزان واگنر میهنپرست بودند و «با بازگشت به عقب، از خونریزی بیشتر جلوگیری کردند.»
وی افزود که به جنگندههای واگنر اجازه میدهد در صورت تمایل به بلاروس نقلمکان کنند، با وزارت دفاع قرارداد امضا کنند یا بهسادگی به آغوش خانوادههای خود بازگردند.
از سوی دیگر پریگوژین، رهبر گروه واگنر نیز روز گذشته پیامی صوتی در کانال تلگرامی خود منتشر کرد و گفت که حرکت واگنر به سمت مسکو یک کودتا نبود، بلکه یک «راهپیمایی» اعتراضی بود.
وی در این پیام گفت: «هدف از این راهپیمایی جلوگیری از نابودی شرکت نظامی خصوصی واگنر و محاکمه کسانی بود که با اقدامات غیرحرفهای خود مرتکب خطاهای زیادی در جریان عملیات ویژه نظامی شدند.»
روسیه اقدامات خود در اوکراین را «عملیات نظامی ویژه» برای «نازیزدایی» و غیر نظامیسازی همسایهاش میخواند و کییف را متهم میکند که به دنبال تبدیل شدن به یک سنگر ناتو در مرزهای روسیه است که امنیت مسکو را تهدید میکند.
چند روز پیش، پریگوژین بعد از حمله ادعایی ارتش روسیه به اردوگاه نظامی مزدورانش که گفته شده به دستور وزیر دفاع روسیه سرگئی شویگو صورت گرفته بود، به مقابله با وزارت دفاع روسیه پرداخت.
هرچند بعد از اعلام آتشبسی که با میانجیگری رئیس جمهور بلاروس صورت گرفت پریگوژین روستوف-آن-دون را ترک کرد اما ابهاماتی نیز در مورد سرنوشت آتشبس واگنر- کرملین مطرح شده است و گزارشهایی بهنقل از منابع ناشناس در دفتر دادستانی کل روسیه منتشر شد که میگویند اتهامات جنایی علیه پریگوژین در واقع لغو نشده است.
همچنین خبرگزاریهای دولتی ریانووستی و اینترفاکس به نقل از منابع ناشناس در داخل دولت روسیه گفتند که تحقیقات در مورد شورش واگنر همچنان ادامه دارد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز به خبرنگاران در مسکو گفت: «ما همیشه به اقدامات قهرمانانه جنگجویان واگنر در جبهه احترام گذاشتهایم» و افزود: «مقامات روسیه از الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهور بلاروس به خاطر نقش او در تنشزدایی از بحران تشکر میکنند.»
پسکوف گفت که به نیروهای واگنر که در شورش شرکت نکردهاند، قراردادهایی با وزارت دفاع روسیه پیشنهاد خواهد شد. وزارت دفاع روسیه تا تاریخ ۱ ژوئیه قصد داشت تا تمامی نیروهای داوطلب مستقل را تحت کنترل خود قرار دهد و پریگوژین این تلاش را به عنوان یک تهدید علیه بقای واگنر میدید.
به نظر میرسد سخنرانی پوتین در ۲۶ ژوئن شایعات مبنی بر اینکه پریگوژین همچنان ممکن است با اتهاماتی روبرو شود را تأیید میکند. مکان فعلی رهبر واگنر نامشخص است.