چند سناریو وجود دارد که ممکن است کاناداییها را در انتخابات زودهنگام فدرال در بهار سال جاری به پای صندوقهای رأی بکشاند؛ اتفاقی که به بلاتکلیفی سیاسیِ ماههای آخر سال ۲۰۲۴ دامن میزند.
گفتنی است که ترودو در بحبوحه درخواست نمایندگان لیبرال و غیرلیبرال مبنی کنارهگیری از قدرت، در تعطیلات به آینده سیاسی خود فکر خواهد کرد.
آنتونی هاوسفادر و چاندرا آریا، نمایندگان لیبرال، گفتند که باور دارند اکثر نمایندگان لیبرال خواستار استعفای ترودو هستند.
در عینحال، جاگمیت سینگ، رهبر حزب دموکرات جدید، ضمن ارائه درخواست استعفای ترودو در آخر هفته گذشته گفت که حزب او در سال جدید با هدف غلبه بر دولت اقلیت پای صندوق خواهد آمد.
سینگ در نامهای در ۲۰ دسامبر نوشت: «فرقی ندارد چه کسی حزب لیبرال را رهبری میکند، زیرا دوران این دولت به سر رسیده است.»
اگر ترودو تصمیم بگیرد در قدرت بماند و سینگ خواسته خود را پیگیری کند، احزاب مخالف فرصت پیدا میکنند که دولت را در اولین جلسه رأی اعتماد به زیر بکشند و انتخابات زودهنگام برگزار کنند.
مجلس عوام کار خود را پس از تعطیلات در ۲۷ ژانویه از سر میگیرد. روزهایی میبایست در اختیار مخالفان قرار بگیرد تا طرح رأی عدم اعتماد را مطرح کنند. محافظهکاران در ماههای اخیر چندینبار طرح خود را مطرح کردند که به نتیجه نرسید، از جمله طرحی که چندی پیش با انتقاد شخصِ سینگ از دولت مطرح شده بود.
جدا از طرح عدم اعتماد که مخالفان پشتِ آن هستند، بعضی از رأیگیریهای مجلس درباره بودجه بهطور پیشفرض با مقوله رأی اعتماد سروکار دارند. بودجه معمولاً در ماه آوریل ارائه میشود که احتمالاً نقطه سقوط دولت اقلیت لیبرال خواهد بود، به شرط اینکه تمام احزاب مخالف در جلسه رأی اعتماد علیه لیبرالها رأی ندهند.
در یک سناریوی خاص، با توجه به تهدید سینگ مبنی بر سرنگونی دولت و تمایل ترودو به ماندن در قدرت و شرکت در انتخابات بعدی بهعنوان رهبر حزب لیبرال، نخستوزیر میتواند درخواست تعطیلی مجلس را به مری سایمون، فرماندار کل کانادا، ارائه کند.
این وقفه باعث به پایان رسیدن دوره مجلس خواهد شد که احتمالاً در اواخر تابستان با شروع کارزارهای انتخاباتی برای انتخابات اکتبر ۲۰۲۵ از نو آغاز به کار خواهد کرد.
این اقدام برخلاف میل اکثریت مجلس عوام و احتمالاً برخلاف میل شماری از نمایندگان سرخورده حزب لیبرال است که میخواهند نام ترودو از صندوقهای رأی حذف شود تا شانس آنها برای حفظ کرسی خود در انتخابات بعدی افزایش یابد.
هاوسفادر در ۲۲ دسامبر به سیبیسی نیوز گفت که دادههای نظرسنجی نشان میدهند که حزب لیبرال بدون رهبری ترودو موفقتر خواهد بود. او افزود: «باید صادق باشیم. این مسئله در تمام نظرسنجیهایی که سال گذشته داشتهایم، مشهود بوده است.»
آخرین نظرسنجی لجر درباره تصمیم رأیدهندگان قطعی نشان میدهد که ۴۳ درصد به محافظهکاران، ۲۰ درصد به لیبرالها و ۱۹ درصد به حزب دموکرات جدید رأی خواهند داد. براساس این نظرسنجی، ۶۹ درصد از پاسخدهندگان خواهان استعفای ترودو و ۱۷ درصد از آنها خواهان ابقای او هستند.
درخصوص اینکه چه کسی بهترین گزینه نخستوزیری خواهد بود، نظرسنجی لجر نشان میدهد که آرای ترودو با افت ۴ واحدی به ۱۱ درصد رسیده است. این درحالی است که سینگ ۱۳ درصد و پالیو ۳۱ درصد رأی دارد.
اگر ترودو از قدرت کنار برود
اگر ترودو تصمیم بگیرد از قدرت کنار برود، بلاتکلیفی بیشتری ایجاد خواهد شد. اینکه مجمع حزب لیبرال در خلال رقابت بر سر رهبری حزب برای نظارت بر امور دولت یک رهبر موقت انتخاب کند یا خیر، معلوم نیست. این رقابتها معمولاً زمانبر هستند- زمانی که ترودو در سال ۲۰۱۳ به رهبری رسید، شش ماه طول کشید- و چه انتخابات در فصل بهار باشد و چه در فصل پاییز برگزار شود، لیبرالها زمان زیادی در اختیار ندارند.
گزینه دیگر این است که ترودو از فرماندار کل بخواهد که مجلس را برای مدتی تعطیل کند تا کنوانسیون رهبری حزب لیبرال برگزار شود.
با توجه به واکنش ترودو به از دست رفتن سنگر لیبرالها در انتخابات تابستان، آمار نظرسنجیها و فشارهای بیسابقه داخلی، استعفای او قطعی نیست.
با روی کار آمدن دولت آتی آمریکا در ۲۰ ژانویه و تهدید تعرفههای ویرانگر در قبال کانادا، ترودو میتواند این استدلال را مطرح کند که کشور در حال حاضر قادر به تحمل بیثباتی نیست که با توجه به عواملی که همه از آنها خبر داریم، فقط چند ماه برای او وقت میخرد.