هدف سنتی قرارهای عاشقانه، که زمانی به دست آوردن آرامش در کنار هم و تشکیل خانواده بود، جای خود را به رضایت جنسی داده و خیلی‌ها را در انتخاب شریک عاطفی‌شان سردرگم کرده است.
براساس تحقیقات اخیر، شبکه‌های اجتماعی بسیاری از جوانان را درخصوص شرکای عاطفی و نحوه قرار گذاشتن با آن‌ها سردرگم کرده‌اند.
این تحقیق که توسط بنیاد پژوهشی ایتوفیلیای هند به انجام رسیده، نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی رفتار عادی انسان‌ها را تغییر داده‌اند که روابط عاطفی جوانان را نیز شامل می‌شود.
چایان مونشی، مؤسس و مدیر اجرایی گروه این بنیاد، به اپک تایمز گفت: «تحریک و لذت‌جویی در حال حاضر نقش بسزایی در فرایند دوستیابی ایفا می‌کنند.»
هدف سنتی قرارهای عاشقانه، که زمانی به دست آوردن آرامش در کنار هم و تشکیل خانواده بود، جای خود را به رضایت جنسی داده و خیلی‌ها را در انتخاب افرادی که دوست دارند با آن‌ها قرار بگذارند سردرگم کرده است.
آقای مونشی تغییر رویه قرارهای عاشقانه را به «حجم عظیم محتوای محرک یا جذاب جنسی» در شبکه‌های اجتماعی نسبت می‌دهد. او می‌گوید: «شبکه‌های اجتماعی یک پایگاه اطلاعاتی عظیم در ذهن جوانان ایجاد می‌کنند که به سردرگمی آن‌ها در انتخاب شرکای عاطفی بالقوه دامن می‌زند.»
یافته‌های او از طریق نظرسنجی از ۱۵۰ جوان ۱۸ تا ۳۰ ساله به دست آمده‌اند. او نتیجه تحقیقات اولیه خود را در ۳ جولای در کنفرانس سالانه انجمن زیست‌شناسی تجربی به اشتراک گذاشت.
تعاملات دوپامین‌محور در شبکه‌های اجتماعی
به گفته تام کرستینگ، روان‌درمانگر، نویسنده و کارشناس تلویزیونی، سردرگمی و بی‌ثباتی در روابط عاطفی را می‌توان به تأثیر دوپامین‌محورِ شبکه‌های اجتماعی نسبت داد.
آقای کرستینگ به اپک تایمز گفت: «شبکه‌های اجتماعی بخش لذت‌جویی مغز را که دوپامین- ماده شیمیایی لذت- ترشح می‌کند هدف می‌گیرند. به مرور زمان، چیزهایی که قبلاً به یک لحظه خوب و هیجان‌انگیز منجر می‌شدند (مانند قرار عاشقانه با شریک عاطفی بالقوه)، جذابیت خود را در برابر جریان بی‌وقفه لذت در صفحات نمایش دیجیتال از دست می‌دهند.
دکتر اندرو دون، چشم‌پزشک متخصص در زمینه مشکلات مربوط به گیمرها و استفاده بیش از حد از فناوری، معتقد است که طبیعت دوپامین‌محورِ تعاملات در شبکه‌های اجتماعی باعث شده که همه در روابط عاطفی خود به دنبال «لذت» و «فوران آدرنالین» باشد.
دکتر دون به اپک تایمز گفت: «شبکه‌های اجتماعی سیستم پاداش مغز را تحریک می‌کنند و باعث می‌شوند که لذت‌های کوتاه‌مدت جذاب‌تر از ارتباطات عاطفی عمیق جلوه کنند.»
او افزود: «تشویق مردم به استفاده آگاهانه و متعادل از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به کاهش اثرات منفی در قبال پایداری روابط بزرگسالان کمک کند.»
در جستجوی شریک ایده‌آل
به گفته آقای کرستینگ، شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های آنلاین «جریان بی‌وقفه‌ای» از خیالات واهی و رضایت‌های آنی فراهم می‌کنند که باعث می‌شود افراد در جستجوی شریک عاطفی خود انتظارات بالایی داشته باشند.
او با اشاره به این‌که اپلیکیشن‌ها نیازهای کاربران را در لحظه برآورده می‌کنند، گفت: «کلیک می‌کنید و آن‌چه را که دوست دارید می‌خرید. کلیک می‌کنید و غذا سفارش می‌دهید تا س رویس آنلاین فوراً آن را درب منزل تحویل‌تان دهد. کلیک می‌کنید و هر فیلمی را که دوست درید تماشا می‌کنید.»
در مورد شبکه‌های اجتماعی و قرارهای عاشقانه نیز مردم می‌توانند «کلیک کنند» و با زیباترین و جذاب‌ترین خانم یا آقا آشنا شوند.
«این لذت و توهم آنی باعث می‌شود که جوان‌ها فکر کنند باید جفتی بی‌نقص برای خود دست‌و‌پا کنند که وجود خارجی ندارد. آقای کرستینگ می‌گوید: «هیچ‌کس بی‌نقص نیست و شبکه‌های اجتماعی این توهم را ایجاد می‌کنند که دیگران بی‌نقص هستند و زندگی بی‌نقصی دارند.»
اختلالات صمیمیت
هیلاری کش، که یک مشاور است، می‌گوید افرادی که با صفحات نمایش دیجیتال بزرگ شده‌اند ممکن است دچار «اختلال صمیمیت» شوند که باعث می‌شود به دلیل احساس ناامنی عاطفی یا گوشه‌نشینی نتوانند روابط صمیمانه خود را حفظ کنند.
خانم کش، از بنیانگذاران مؤسسه زندگی دوباره، به اپک تایمز گفت: «کودکیِ مبتنی بر صفحات نمایش دیجیتال، به‌جای کودکیِ مبتنی بر بازی، کمکی به رشد مهارت‌های اجتماعی نمی‌کند.»
وقتی کودک وارد دوره نوجوانی می‌شود و مهارت‌های اجتماعی خوبی ندارد، احساس تنهایی می‌کند و به دلیل افزایش هورمون‌ها از منظر اجتماعی مضطرب و گوشه‌گیر می‌شود. خانم کش می‌گوید این امر اغلب به جستجوی محتوای پورن در فضای آنلاین به‌عنوان وسیله‌ای برای ارضای نیازهای جنسی منجر می‌شود.
«پورنوگرافی باعث جداییِ رابطه و تحریک جنسی می‌شود. این یعنی برانگیختگی جنسی شما ارتباطی با یک انسان واقعی ندارد… افرادی که روی حفظ روابط صمیمی بلندمدت خود تلاش می‌کنند، با مسائل بسیاری مواجه می‌شوند.»
اپلیکیشن‌های دوستیابی که اعتیادآور طراحی شده‌اند
دکتر کلیفورد ساسمن، روانپزشک متخصص در زمینه اعتیاد به صفحات نمایش دیجیتال، در مصاحبه با اپک تایمز گفت: «بسیاری از اپلیکیشن‌های آنلاین- چه بازی‌ها و چه شبکه‌های اجتماعی- بشدت اعتیادآور هستند، زیرا از سازوکار تقویت نسبت متغیر برای معتاد کردن کاربر استفاده می‌کنند.»
بی. اف. اسکینر، که یک روان‌شناس است، این سازوکار را اولین‌بار در آزمایش معروف خود روی موش‌ها کشف کرد که در آن موش‌ها با فشردن یک اهرم به‌طور تصادفی غذا دریافت می‌کردند.
دکتر ساسمن افزود: «هرچه آزمایش تصادفی‌تر باشد، حیوان با سرعت بیشتری اهرم را فشار خواهد داد و دست کشیدن از این کار برایش دشوارتر خواهد بود.»
«در شبکه‌های اجتماعی پست‌های زیادی را بالا و پایین می‌کنید. برخی از آن‌ها را دوست دارید و بسیاری از آن‌ها را ناخوشایند می‌یابید. از این‌رو، شما هم در معرض سازوکار تقویت نسبت متغیر قرار می‌گیرید. وقتی هم که به صفحه شخصی افرادی که می‌خواهید با آن‌ها قرار بگذارید (در اپلیکیشن‌های دوستیابی) نگاه می‌کنید، اتفاق مشابهی رخ می‌دهد؛ بعضی‌ها را دوست دارید و از بعضی‌ها خوش‌تان نمی‌آید و این روند همان فوران دوپامین را در شما ایجاد می‌کند. اپلیکیشن مربوطه- چه کسی را پیدا کنید و چه نکنید- به خودی خود اعتیادآور می‌شود.
دکتر ساسمن موافق است که شبکه‌های اجتماعی در حال تغییر رفتار مردم هستند اما معتقد است که تأثیر آن همیشه منفی نیست.
«شبکه‌های اجتماعی به افرادی که ممکن است در دنیای واقعی عملکرد خوبی نداشته باشند، اجازه می‌دهد که با دیگران قرار بگذارند. برای نمونه، فردی که اوتیسم دارد ممکن است براساس مهارت‌های دنیای واقعی- مانند ارتباط چشمی یا همدلی- در جذب جنس مخالف ضعیف عمل کند اما در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند با افرادی با علایق مشابه آشنا شود و با آن‌ها قرار بگذارد.»
توصیه دکتر ساسمن برای استفاده ایمن‌تر و موفق‌تر از اپلیکیشن‌های آنلاین این است که با صبر بیشتر و هیجان کمتر عمل کنیم.
