در سایه تنش‌های فزاینده در خاورمیانه، مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در عمان شروع شده است. هدف این مذاکرات، احیای روند گفتگوها درباره برنامه هسته‌ای در حال پیشرفت جمهوری اسلامی است؛ در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هشدار داده در صورت عدم توافق، احتمال اقدام نظامی وجود دارد.
به گزارش رویترز، مقام‌های ایرانی با احتیاط به استقبال این مذاکرات رفته‌اند و نسبت به حصول توافق بدبین هستند. جمهوری اسلامی آمریکا را متهم به اتخاذ رویکردی تقابلی کرده و در عین حال تأکید دارد که به واشنگتن «فرصتی واقعی» داده است. تهران همواره تأکید داشته که برنامه هسته‌ای‌اش اهداف غیرنظامی دارد؛ اما غرب معتقد است این برنامه به سطحی از غنی‌سازی رسیده که می‌تواند برای ساخت سلاح هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد.
در ساختار قدرت جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کند. یک مقام ایرانی به خبرگزاری رویترز گفته است که خامنه‌ای به وزیر خارجه، عباس عراقچی، «اختیارات کامل» برای پیشبرد این مذاکرات داده است. عراقچی ریاست هیأت ایرانی را برعهده دارد و در سوی مقابل، استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، مسئول هدایت مذاکرات از طرف آمریکا خواهد بود.
مقام ایرانی یادشده که به شرط ناشناس ماندن سخن گفته، تصریح کرده است که «مدت زمان مذاکرات که تنها درباره موضوع هسته‌ای خواهد بود، به جدیت و حسن‌نیت طرف آمریکایی بستگی دارد.» جمهوری اسلامی صراحتاً مذاکره درباره توان موشکی و قابلیت‌های دفاعی خود را رد کرده است.
این گفت‌وگوها در حالی برگزار می‌شود که منطقه از سال ۲۰۲۳ با جنگ در غزه و لبنان، تبادل آتش میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، حملات حوثی‌ها به کشتی‌رانی در دریای سرخ و فروپاشی دولت بشار اسد در سوریه در بحران و ناآرامی قرار دارد.
اسرائیل، که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را تهدیدی حیاتی برای خود می‌داند، هشدار داده در صورت شکست مذاکرات، گزینه نظامی را در نظر خواهد گرفت. جمهوری اسلامی نیز به کشورهای میزبان پایگاه‌های آمریکایی هشدار داده که در صورت هرگونه مشارکت در حمله نظامی، با «پیامدهای شدید» روبرو خواهند شد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، ابراز امیدواری کرده که این مذاکرات به صلح منتهی شود و تأکید کرده که آمریکا اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.
در پی درگیری‌های اخیر، نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران با ضربه‌های شدیدی مواجه شده و بسیاری از متحدان آن در «محور مقاومت» از جمله حماس، حزب‌الله لبنان، حوثی‌ها در یمن و گروه‌های مسلح شیعه در عراق و سوریه، تضعیف یا متلاشی شده‌اند.
