منابع خبری آمو گزارش دادند که طالبان بعد از فرستادن نیروهای تازه به بدخشان، خدمات مخابراتی در بخشهایی از ولسوالیهای (شهرستان) ارگو و درایم را قطع کردهاند.
تصاویر و ویدیوهایی که از اعتراضات مردمی در بدخشان علیه طالبان منتشر شده است، صدها شهروند بدخشانی را نشان میدهد که علیه طالبان اعتراض میکنند، در حالیکه برخی از معترضان شعار «مرگ بر امارت» سر میدهند. جمعی از مردم نیز تابوت دو فرد کشتهشده توسط طالبان را بر دوش میکشند. یکی از شهروندان معترض خطاب به جمعیت میگوید که «ما دیگر نمیخواهیم خانه به خانه و کوچه به کوچه توسط طالبان اذیت و آزار شویم.» یکی دیگر از شهروندان با انتقاد از طالبان ادامه میدهد که «زنان در داخل خانههایشان بیعزت شدند.» اشاره او به هجوم طالبان به خانههای مردم و تجاوز به زنان و دختران است.
اولین قیام مردمی علیه طالبان
طالبان در سومین سال تشکیل امارت اسلامی با اولین قیام مردمی علیه خودشان مواجه شدهاند.
منابع خبری گزارش دادهاند که از روز جمعه هفته گذشته اعتراضات در ولسوالی درایم در پی کشته شدن دو نفر توسط طالبان آغاز شد و در روز شنبه ولسوالی ارگو نیز به اعتراضات پیوستند. این اعتراضات همچنان ادامه دارد. طالبان مدعی هستند که اعتراضات مردمی به دلیل اقدام این گروه در از بین بردن مزارع خشخاش صورت گرفته است. این موضوع را معترضان رد کردهاند.
افغانستان اینترنشنال به نقل از منابع محلی گزارش داده است که طالبان عصر روز چهارشنبه نیروهای تازهای به ولسوالیهای درایم، ارگون و جرم بدخشان اعزام کردهاند. همچنین فرقه (لشکر) بدخشان طالبان ۲۱عراده (خودرو) رنجرنظامی، شش عدد تانک، سه عدد امبولاس و تعدادی از سلاحهای سنگین به شهر وحدت، مرکز ولسوالی ارگو فرستاده است.
احمدالله، شهروند بدخشانی در گفتگو با روزنامه هشت صبح گفت: «ظلم طالب، رفتار قومی طالب، برخورد تحقیرآمیز قومی و شکنجه طالب به اوج رسیده است. اگرنه مردم میدانند که اعتراض در برابر یک رژیم سرکوبگر چه بهایی دارد، ولی کارد به استخوان رسیده و مردم بیشتر از این تحمل ظلم قومی و مذهبی طالب را ندارند.»
والی (استاندار) طالبان در بدخشان، اعتراضات مردمی در این ولایت (استان) را «سوء تفاهم» خواند.
سخنگوی والی طالبان در بدخشان نیز اعلام کرد که طالبان با معترضان به توافقاتی رسیده و مشکل حل شده است. با این حال منابع خبری میگویند که توافقی بین طالبان و معترضان صورت نگرفته است و طالبان معترضان را تهدید کردهاند.
لطیف پدرام، نماینده سابق پارلمان افغانستان از بدخشان در اینباره به رسانهها گفته است که طالبان نمیتوانند قیامهای مردمی را در بدخشان سرکوب کنند، چون اگر بخواهند اعتراضات را در ارگو و درایم بدخشان سرکوب کنند، مبارزات علیه طالبان در دیگر نقاط بدخشان نیز آغاز خواهد شد.
او افزوده است که مردم بدخشان، سخن تاریخی یعقوب لیث صفاری را در اعتراضات اخیرشان یادآوری کردهاند و آن این است که «چیزی را که من اندر نیابم، چرا باید گفت؟»
اشاره او به استفاده طالبان غیربومی از زبان پشتو به جای زبان فارسی است.
فیاضالدین غیاثی، فعال سیاسی در گفتگو با افغانستان اینترنشنال میگوید که اعتراضات مردمی در بدخشان، سران طالبان را به شدت «دستپاچه» کرد و آنها در ابتدا هیئتی را از کابل به بدخشان فرستادند تا با نمایندگان مردمی گفتگو کنند، اما قبل از رسیدن هیئت به بدخشان، طالبان شروع به تهدید مردم کردند. در نهایت طالبان به سرکوب مردم ادامه دادند و نیروهای طالبانی که از ولایتهای جنوب به بدخشان آمده بودند، مردم و حتی پلیس محلی را مورد لتوکوب (ضرب و شتم) قرار دادند.
به گفته او، طالبان برای حل و فصل اعتراضات از طریق گفتگو وارد عمل نشدند، بلکه از طریق تهدید و آزار و اذیت مردم بدخشان سعی در سرکوب اعتراضات داشتند. با این حال این اعتراضات ادامه خواهد یافت، بدلیل اینکه مردم از نظر اقتصادی، سیاسی و آزادیهایشان دچار مشکل شدهاند.
طالبان محلی یا غیرمحلی
برخی از منابع خبری میگویند که مشکل عمده مردم به دلیل حضور اعضای طالبان از قوم پشتون است که به زبان فارسی نمیتوانند صحبت کنند و با تعصب قومی رفتار میکنند.
روزنامه هشت صبح به نقل از یک فرمانده محلی طالبان در بغلان نوشته است که «ملا عزیز» فرمانده از قوم تاجیک طالبان در نوار صوتی میگوید: «ظلمی که از طرف قوماندانی امنیه بغلان بالای ما مجاهدین تاجیک روان است، در زمان آمریکا هم نشده بود. ما که جان خود را فدای این نظام [رژیم طالبان] کردیم، امروز در پشت رنجر بسته میشویم و با قنداق لتوکوب شده و در بین شهر گردانده میشویم و سپس زندانی میشویم.»
زرمینه پریانی، از فعالان اجتماعی افغانستان در صفحه ایکس خود در اینباره نوشته است که بدخشان دیروز هم بدون طالبان قندهار و هلمندی، محلی برای افراطگرایی بود.
او در ادامه با اشاره به تجربه خود از دیدار با دو دختر بدخشانی که شغل نظامی داشتند، افزوده است که این دو دختر چند روز بعد توسط طالبان کشته شدند که به گفته تعدادی از دوستانش، این اعضای طالبان از بستگان نزدیک این دو خواهر بودند.
او در ادامه نوشته است که حتی اگر طالبان قندهاری و هلمندی از بدخشان بروند، مشکلی حل نخواهد شد، چون طالبان قندهاری براساس «تعصب قومی» افراد را به قتل میرسانند، اما طالبان بدخشانی براساس «تعصب و عقده دینی و مذهبی» دست به کشتار میزنند.
او همچنین تصویری از یک پیرمرد در بدخشان را منتشر کرده است که تعدادی از اعضای طالبان در حالی که به زبان فارسی صحبت میکنند، در حال شکنجه و تهدید او با چاقو و تفنگ هستند تا از عقیده به مذهبش دست بردارد.