نویسنده: جسیکا مائو
خیلیها موضع ضد آمریکایی چینِ کمونیستی را در وهله اول به شی جینپینگ، رهبر چین، نسبت میدهند و آن را بازتابِ چشمانداز شی و توسعه چین بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان میدانند. با اینحال، این قضیه چیز جدیدی نیست و بخشی از برنامه بلندمدتی به شمار میآید که دستکم سه دهه در دستور کار قرار داشته است.
این امر نباید مایه تعجب باشد، زیرا بلندپروازی پکن در به چالش کشیدن دموکراسیهای آزاد و به ثمر نشاندن استیلای چین در عرصه جهانی در مبانی ایدئولوژیک حزب کمونیست چین ریشه دوانده است.
در راستای این میراث، شی مقابله با آمریکا را بهویژه در دوره سوم ریاستجمهوری خود به محور اصلی راهبرد ملی خود تبدیل کرده است. به گفته یکی از مقامات ارشد امنیت عمومی که چندی پیش با اپک تایمز صحبت کرد، شی در تمام سطوح به مقامات دستور داده که مقابله با آمریکا را در اولویت بگذارند و تأکید کرده که این موضعگیری شخصی نبوده و بخشی اجتنابناپذیر از روند توسعه حزب کمونیست چین است.
وانگ هونینگ، استراتژیست ایدئولوژیک پکن و چهارمین رهبر مهم چین، در کتابی در سال ۱۹۹۱ بهوضوح نشان داده که دشمنی حزب کمونیست با آمریکا به دستکم ۳۰ سال قبل بازمیگردد؛ زمانی که آمریکا درهای خود را به روی چین گشود و امیدوار بود که این کشور به دموکراسی برسد و در بازارهای جهانی توسعه پیدا کند.
وانگ، که اکنون جزو اعضای کمیته دائمی پولیتبورو است، مشاور معتمد سه رهبر متوالی حزب کمونیست چین بوده است: جیانگ زمین فقید، هو جینتائو و شی جینپینگ. وانگ در طول زندگی حرفهای خود نقش مهمی در توسعه سیاستهای مهم ایدئولوژیک ایفا کرده است. او که عموماً بهعنوان معمار اصلی ایدئولوژی حزب کمونیست چین شناخته میشود، جایگاه تأثیرگذار خود را در سالیان اخیر حفظ کرده است.

وانگ در اواخر دهه ۱۹۸۰ بهعنوان استاد دانشگاه فودان به آمریکا رفت و از شهرها و شهرکهای مختلف بازدید کرد. دیدگاه او در قبال جامعه آمریکا، که تحت تأثیر سوگیریهای شخصی شکل گرفته، با انتشار «آمریکا علیه آمریکا» به اوج خود رسید. این کتاب اثری تحلیلی-انتقادی در رابطه با مقولههایی مانند ارزشهای اساسی آمریکا اعم از آزادی، دموکراسی و فرصتهای برابر است که وانگ آنها را جزو تناقضات و نقاط ضعف جامعه آمریکا میدانست.
وانگ پس از بازگشت به چین به چهرهای شاخص در مخالفت با اصول آزادی و رهایی- که دموکراسیهای سراسر جهان مروجشان هستند- بدل گردید. او با تلفیق سوسیالیسمِ مارکسیستی با ناسیونالیسم و با هدف مقابله با نفوذ آرمانهای غربی آزادی و رهایی، ارزشهای اصولی جدیدی را پایهگذاری کرد.
«آمریکا علیه آمریکا» از زمان انتشار بهطور گسترده در بین نخبگان سیاسی چین دست به دست شده است. شی ظاهراً از جمله کسانی است که دیدگاه ضد غربی وانگ را به شکل تمام و کمال پذیرفته است.
برای نمونه، گزارش کنگره بیستم حزب کمونیست چین در سال ۲۰۲۳ صراحتاً خواستار «صیانت قاطعانه از امنیت ملی ایدئولوژیک» شده که از پایبندی قاطعانه به «رویکرد سوسیالیستی» و مقاومت در برابر نفوذ ایدئولوژیک خارجی حکایت دارد.
پاسخ آمریکا به بلندپروازیهای حزب کمونیست چین
مقامات و کارشناسان آمریکایی در سالهای اخیر نسبت به بلندپروازیهای رژیم چین برای گرفتن جای آمریکا بهعنوان ابرقدرت جهانی ابراز نگرانی کردهاند. آنها معتقدند که اگر دو دهه پیش رویکرد جدیتری اتخاذ میکردند، میتوانستند چالشهای کنونی ناشی از بلندپروازیهای جهانی حزب کمونیست چین را به حداقل برسانند.
مایک گالاگر، رئیس سابق کمیته منتخب مجلس نمایندگان در امور حزب کمونیست چین، نیز درباره کتاب وانگ صحبت کرده است. این نماینده سابق مجلس در جلسه استماع کنگره در روز ۲۸ فوریه ۲۰۲۳ گفت که این کتاب نشاندهنده راهبردی است که وانگ، شی جینپینگ و حزب کمونیست چین در سالهای اخیر دنبال کردهاند؛ اینکه آمریکاییها را- که به باور آنها طمعکار و اهل زد و بند جناحی هستند- در برابر یکدیگر قرار دهند تا در امور این کشور کارشکنی کنند.
گزارش کمیته نظارت و پاسخگویی مجلس نمایندگان در اکتبر ۲۰۲۴ که با عنوان «جنگ سیاسی حزب کمونیست چین: آژانسهای فدرال به یک راهبرد دولتی فوری نیاز دارند» انتشار یافت، دامنه و شدت جنگ سیاسی حزب کمونیست چین علیه آمریکا را تشریح کرده و بر عدم عکسالعمل مناسب آمریکا تأکید دارد.
این گزارش ۳۰۰ صفحهای به شرح ابعاد مختلف جنگ سیاسی حزب کمونیست چین علیه آمریکا اختصاص دارد که بسیاری از آنها از جانب سازمانهای دولتی آمریکا نادیده گرفته شدهاند. مقولههای کلیدی مورد بررسی شامل جنگ نامحدود، جنگ تجزیه، عملیات جبهه متحد، بازداشت نخبگان، دستکاری روایتها و نفوذ در جامعه چین هستند.
راهبرد جبهه متحد حزب کمونیست چین به دنبال این است که رهبران خارجی و افراد سرشناس را تحت تأثیر بگذارد تا به طرفداری از پکن تمایل پیدا کنند.
این گزارش راهبردهای نظامی حزب کمونیست چین در آثاری مانند «جنگ نامحدود» و «جنگ تجزیه» را که همگی در پی کارشکنی و نابودی آمریکا هستند بررسی میکند.
دشمنی حزب کمونیست چین با آمریکا در کتاب «جنگ نامحدود: نقشه اصلی چین برای نابودی آمریکا» (۱۹۹۹) کاملاً مشهود است. این کتاب که دو سرهنگ چینی مؤلف آن هستند، تعریفی از جنگ ارائه میکند که از مرزهای سنتی فراتر رفته است. براساس این تعریف، تجهیزات نبرد نامحدود است و به ملاحظات سیاسی، تاریخی، فرهنگی یا اخلاقی محدود نمیشود.
در «جنگ نامحدود» به میادین بالقوه نبرد از جمله میدان مالی، تجاری، رسانهای، حقوق بینالملل و فضا اشاره شده است. به گفته نویسندگان، سلاحها و راهبردها شامل حملات سایبری، تروریسم، جنگ زیستشیمیایی، جنگ هستهای، جنگ الکترونیک، جنگ ایدئولوژیک، قاچاق مواد مخدر، عملیات اطلاعاتی و تحریمهای اقتصادی هستند. اساساً هدف اصلی این است که اهداف حزب کمونیست به هر قیمتی که شده جنبه عملی پیدا کنند.
گزارش کمیته نظارت و پاسخگویی مجلس نمایندگان نیز به بررسی استفاده از آمریکاییهای بانفوذِ عرصه سیاست، تجارت و دانشگاه بهعنوان ابزاری برای لابیگری حزب کمونیست چین اختصاص یافته که همگی امنیت ملی کشور را بهطور جدی به خطر میاندازند. از این گذشته، دستگاه تبلیغاتی حزب کمونیست چین و این روایت که «چین محکوم به پیروزی و آمریکا محکوم به شکست است» در بین مردم آمریکا مورد توجه قرار گرفته است.
گالاگر در جلسه استماع کنگره در فوریه ۲۰۲۳ درباره نفوذ حزب کمونیست چین صحبت کرد و گفت: «حزب کمونیست چین در والاستریت، مدیران ردهبالای فرچون ۵۰۰ و کیاستریت دوستانی برای خود دست و پا کرده که آماده و خواهان مخالفت و عقبنشینی هستند.»
کمیته نظارت و پاسخگویی مجلس نمایندگان به این نتیجه رسید که بهرغم نفوذ ادامهدارِ حزب کمونیست چین در آمریکا، دولت فدرال نتوانسته راهبرد مؤثری برای مقابله با این اقدامات در پیش بگیرد. این روند مستلزم اقدامات قاطع فدرال در راستای صیانت از حاکمیت و امنیت ملی است. مقامات میبایست ماهیت واقعی حزب کمونیست چین را بشناسند و توجه بیشتری به امنیت داخلی، نوآوری و فناوریهای حیاتی نشان دهند.
گالاگر افزود که آمریکا چند دهه تلاش کرد تا با چین رابطه دوستانه برقرار کند و به اشتباه فکر میکرد که تعامل اقتصادی به ایجاد تغییرات مثبت در حزب کمونیست چین منجر میشود.
او در نشست فوریه ۲۰۲۳ گفت: «ما اشتباه کردیم. حزب کمونیست چین از حسننیت ما سوءاستفاده کرد و به سادهلوحی ما خندید. اما دوران خیالبافی به سر رسیده است. کمیته منتخب به حزب کمونیست چین اجازه نمیدهد که در ما احساس رضایت کاذب ایجاد کند یا ما را به سرسپردگی وادارد.»
دیدگاه ارائهشده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکسکننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
درباره نویسنده: جسیکا مائو از نویسندگان اپک تایمز است که بر موضوعات مرتبط با چین تمرکز دارد.