کشتهشدن اسماعیل هنیه، از رهبران حماس، باعث افزایش تهدیدها علیه اسرائیل در منطقه شده است؛ جایی که در حال حاضر به دلیل جنگ غزه و تشدید درگیریها در لبنان دچار آشفتگی شده است.
سپاه پاسداران ساعاتی پس از حضور هنیه در مراسم تحلیف رئیسجمهور جدید ایران، کشته شدن هنیه را تأیید کرد و افزود که این حادثه در دست بررسی است.
هنیه که ساکن قطر بود، از زمان آغاز جنگ غزه در پی حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، دیپلمات بینالمللی این گروه بوده است. او در مذاکرات غیرمستقیم بینالمللی برای دستیابی به آتشبس در منطقه فلسطینی شرکت میکرد.
شاخه مسلح حماس در بیانیهای اعلام کرد که ترور هنیه جنگ را وارد فضای جدیدی خواهد کرد و پیامدهای شگرفی به دنبال خواهد داشت. ایران که قول داده تلافی کند، سه روز عزای عمومی اعلام کرده و گفته که آمریکا به دلیل حمایت از اسرائیل مقصر است.
علی خامنهای، گفت که اسرائیل زمینه مجازات سخت را برای خود فراهم کرده و خونخواهی ترور او که در پایتخت ایران رخ داده، وظیفه تهران است. نیروهای ایرانی پیشتر در جنگ غزه بهطور مستقیم به اسرائیل حمله کرده بودند.
اسرائیل هیچ اظهارنظری نکرده و مسئولیت این ترور را برعهده نگرفته است. ارتش اسرائیل گفت در حال ارزیابی وضعیت است اما دستورالعمل امنیتی جدیدی برای غیرنظامیان صادر نکرده است.
انتظار میرود بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، ساعت ۴ عصر برای رایزنی با مقامات امنیتی جلسه بگذارد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در رویدادی در سنگاپور از پاسخ به سؤال مربوط به ترور هنیه اجتناب کرد و گفت که توافق آتشبس در غزه کلیدِ جلوگیری از تشدید تنش در منطقه است.
او گفت: «در طول این سالها فهمیدهام که نباید درباره تأثیر هر رویدادی گمانهزنی کنم.»
او به کانال نیوز آسیا گفت که آمریکا نه از این ترور مطلع بوده و نه در آن دخالت داشته است.
این ترور که کمتر از ۲۴ ساعت پس از ادعای اسرائیل مبنی بر ترور فرمانده حزبالله- که گفته میشود در حمله مرگبار حماس به بلندیهای جولان در اسرائیل دست داشته- صورت گرفت، احتمالِ دستیابی به هرگونه توافق آتشبس درخصوص جنگ ۱۰ ماهه غزه را کاهش داده است.
یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، گفت که این کشور به دنبال تشدید جنگ نیست اما برای هر سناریویی آمادگی دارد. او در بازدید از پدافند هوایی ارتش از نیروهایی که در حمله به فرمانده حزبالله دست داشتند، تمجید کرد.
قطر که همراه با مصر در مذاکرات آتشبس پادرمیانی کرده است، ترور هنیه را به منزله تشدید خطرناک درگیریها دانست و آن را محکوم کرد.
شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ترورهای سیاسی و هدف قرار دادن مداوم غیرنظامیان در غزه، درحالیکه مذاکرات ادامه دارد، این پرسش را مطرح میکند که وقتی یک طرف، مذاکرهکننده طرف دیگر را ترور میکند، میانجیگری چگونه به نتیجه میرسد؟»
مصر گفت این ترور از فقدان اراده سیاسی در سمت اسرائیل برای کاهش تنشها حکایت دارد. چین، روسیه، ترکیه و عراق نیز این ترور را محکوم کردند.
یک منبع آگاه گفت که مقامات عالی امنیتی ایران برای تصمیمگیری درخصوص راهبرد کشور در واکنش به مرگ هنیه تشکیل جلسه دادند.
محمود عباس، رئیسجمهور فلسطین، این ترور را محکوم کرد و گروههای فلسطینی کرانه باختری، که تحت کنترل اسرائیل است، خواستار اعتصاب و تظاهرات گسترده شدند.
در اسرائیل همه خوشحال هستند و این ترور را یک دستاورد بزرگ در جنگ علیه حماس میدانند. این درحالی است که ساکنان غزه از این میترسند که مرگ هنیه باعث تداوم جنگی شود که منطقه تحت محاصره را به نابودی کشانده است.
فاطمه الساعاتی، از ساکنان غزه، که در زمان انتشار خبر مرگ هنیه خواب بود، گفت: «چه ضایعهای. یکی از خودیها را از دست دادیم.» هاشم الساعاتی، از اهالی محل، گفت: «خبر ترسناکی است. احساس میکنیم او برای ما مثل یک پدر بود.»
وجهه عمومی حماس
نشانهای دال بر پایان کارزار اسرائیل در غزه وجود ندارد، چراکه به نظر میرسد مذاکرات آتشبس شکست خورده است.
متعاقب حمله روز شنبه به بلندیهای جولان که به کشته شدن ۱۲ کودک در روستای دروزیها انجامید و کشته شدن فواد شکر، فرمانده ارشد حزبالله، خطر تشدید جنگ بین اسرائیل و حزبالله افزایش یافته است.
حزبالله هنوز کشته شدن شکر را تأیید نکرده اما گفته که او در ساختمانی حضور داشته که مورد حمله اسرائیل قرار گرفته است.
هنیه که در سال ۲۰۱۷ بهعنوان نفر اول حماس منصوب شد، ساکن ترکیه و دوحه، پایتخت قطر، بود و در حاشیه نوار تحت محاصره غزه سفر میکرد تا بتواند نقش مذاکرهکننده را در گفتوگوهای آتشبس ایفا کند یا با متحد حماس، ایران، وارد گفتوگو شود. سه نفر از پسران او در حمله هوایی اسرائیل در ماه آوریل کشته شدند.
صالح عاروری، معاون هنیه، در ماه ژانویه به دست اسرائیل کشته شد و یحیی سنوار، رهبر حماس در نوار غزه و معمار حمله هفتم اکتبر به اسرائیل، و ظاهر جبارین، رهبر این گروه در کرانه باختری، مخفیانه زندگی میکنند.
جنگ از هفتم اکتبر آغاز شد که پیکارجویان تحت رهبری حماس در حملهای ویرانگر به اجتماعات اسرائیلیها ۱۲۰۰ نفر را کشتند و حدود ۲۵۰ نفر را در غزه به گروگان گرفتند.
در پاسخ، اسرائیل حمله زمینی و هوایی خود را به منطقه تحت محاصره ساحلی آغاز کرد که به گفته مقامات بهداشتی غزه بیش از ۳۹ هزار ۴۰۰ کشته برجا گذاشته و بیش از ۲ میلیون نفر را با بحران انسانی مواجه کرده است.
