دونالد ترامپ در تاریخ ۲۵ ژانویه گفت که میخواهد مصر، اردن و سایر کشورهای عربی تعداد بیشتری از پناهجویان فلسطینی از نوار غزه را بپذیرند. او هدف از این کار را تخلیه بخش قابل توجهی از جمعیت منطقه جنگزده و ایجاد یک وضعیت تقریباً جدید در قلمرو فلسطین خواند.
رئیسجمهور آمریکا گفته است: «باید کاری انجام داد. اما اینجا در حال حاضر واقعاً به یک سایت تخریبشده شباهت دارد. تقریباً همهچیز ویران شده و مردم دارند میمیرند.»
او اضافه کرد: «پس من ترجیح میدهم با برخی کشورهای عربی وارد عمل شویم و مسکن در مکانی دیگر بسازیم، جایی که شاید بتوانند برای یک بار هم که شده در آرامش زندگی کنند.»
ترامپ این اظهارات را در یک کنفرانس پرسش و پاسخ ۲۰ دقیقهای با خبرنگاران در هواپیمای نیروی هوایی یک در روز شنبه مطرح کرد. او گفت که توقف ارسال بمبهای ۲۰۰۰ پوندی به اسرائیل که در زمان جو بایدن برای کاهش تلفات غیرنظامیان در جنگ اسرائیل و حماس اعمال شده بود، را لغو کرده است. این جنگ اکنون با آتشبس موقت و شکنندهای متوقف شده است.
هنگامی که از او پرسیده شد چرا این ممنوعیت را لغو کرده است، ترامپ پاسخ داد: «چون آنها [بمبها را] خریداری کردهاند.»
رئیسجمهور آمریکا برای بیشتر دوران سیاسی خود از اسرائیل حمایت کرده است. ترامپ به تماس تلفنی خود در همان روز با ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، اشاره کرد و گفت که روز یکشنبه با رئیسجمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، صحبت خواهد کرد.
ترامپ گفت: «دوست دارم مصر مردم را بپذیرد. شما احتمالاً درباره یک و نیم میلیون نفر صحبت میکنید، و ما کل این منطقه را تخلیه کنیم و بگوییم، ببینید؛ تمام شد.»
در تماس با عبدالله، ترامپ گفت که از اردن بهخاطر پذیرش پناهجویان فلسطینی تقدیر کرده و به پادشاه گفته است: «خیلی دوست دارم شما تعداد بیشتری را بپذیرید، چون الان دارم به کل نوار غزه نگاه میکنم و اینجا واقعاً بههمریخته است. واقعاً یک آشفتگی بزرگ است.»
اسکان مجدد یا جابهجایی پناهجویان غزه احتمالاً با مقاومت فلسطینیها روبهرو خواهد شد، چرا که آنها پیوند عمیقی با این منطقه دارند. ترامپ گفت که این منطقه طی قرنها «درگیریهای بسیار زیادی» را تجربه کرده است و اسکان مجدد میتواند «موقت یا بلندمدت» باشد.
رئیسجمهور آمریکا گفت: «باید کاری انجام داد. اما اینجا در حال حاضر واقعاً به یک سایت تخریبشده شباهت دارد. تقریباً همهچیز ویران شده و مردم دارند میمیرند.»
او اضافه کرد: «پس من ترجیح میدهم با برخی کشورهای عربی وارد عمل شویم و مسکن در مکانی دیگر بسازیم، جایی که شاید بتوانند برای یک بار هم که شده در آرامش زندگی کنند.»
دفتر نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، تاکنون به اظهارات ترامپ واکنشی نشان نداده است.
ترامپ پس از مراسم تحلیف خود در ۲۰ ژانویه گفت که غزه «واقعاً باید به شکلی متفاوت بازسازی شود.»
او افزود: «غزه جالب است. موقعیت فوقالعادهای دارد، کنار دریا. بهترین آب و هوا، میدانید، همهچیز خوب است. میتوان کارهای زیبایی با آن انجام داد.»
واکنش گروه تروریستی حماس و گروههای همسو با آن سریع بود. گروه تروریستی جهاد اسلامی فلسطین ایده ترامپ را «اسفناک» خواند. این گروه به خبرگزاری فرانسه AFP گفت که این طرح باعث «تشویق به جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت با مجبور کردن مردم ما به ترک سرزمینشان» میشود.
گروه جهاد اسلامی فلسطین، شاخهای از اخوانالمسلمین است که در طول جنگ اسرائیل و حماس در کنار حماس و دیگر گروههای فلسطینی همسو جنگیده است. این گروه دومین گروه بزرگ شبهنظامی در نوار غزه و کرانه باختری محسوب میشود. وزارت خارجه ایالات متحده در سال ۱۹۹۷ آن را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کرد.
باسم نعیم، عضو دفتر سیاسی حماس، به خبرگزاری فرانسه AFP گفت که فلسطینیها این طرحها را همانند سایر ایدههای «جابهجایی و وطنهای جایگزین طی دههها» خنثی خواهند کرد.
او افزود که مردم غزه «هیچ پیشنهاد یا راهحلی را نمیپذیرند، حتی اگر نیتهای ظاهری آنها تحت عنوان بازسازی خوب به نظر برسند، همانطور که توسط رئیسجمهور ایالات متحده، ترامپ، پیشنهاد شده است.»
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل و مخالف توافق آتشبس غزه، ایده ترامپ برای جابهجایی ساکنان غزه را «یک ایده عالی» توصیف کرد.
او گفت: «فقط تفکر خارج از چارچوب با راهحلهای جدید میتواند صلح و امنیت را به ارمغان بیاورد.»
اقدام اخیر ترامپ در حالی صورت میگیرد که اولین مرحله آتشبس اخیر بین اسرائیل و حماس صورت گرفته است. درگیریها متوقف شده و حماس برخی از گروگانهایی که گرفته بود را در ازای صدها زندانی فلسطینی در زندانهای اسرائیلی آزاد کرده است.
با این حال، مذاکرات درباره مرحله دوم آتشبس هنوز آغاز نشده است؛ مرحلهای که بر اساس آن همه گروگانهای در دست حماس آزاد خواهند شد.
دولت اسرائیل تهدید کرده است که اگر گروگانهای باقیمانده آزاد نشوند، جنگ با حماس را از سر خواهد گرفت؛ جنگی که پس از کشتار غیرنظامیان اسرائیلی توسط این گروه در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد.