با جنجالی که بر سر تقلید طنزآمیز تابلوی شام آخر از لئوناردو داوینچی به پا شد، واتیکان در ۳ آگوست اعلام کرد که بابت صحنههایی که در مراسم افتتاحیه المپیک پاریس در ماه گذشته به تصویر کشیده شد، آزرده است.
واتیکان در بیانیهای که به زبان فرانسه منتشر شد، گفت: «سریر مقدس از صحنههای خاصی در مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک پاریس غمگین است و نمیتواند با کسانی که در روزهای اخیر بابت توهین به بسیاری از مسیحیان و مؤمنان دیگر ادیان ابراز تأسف کردند، همصدا نشود.»
مراسم افتتاحیه ۲۶ جولای شامل صحنهای از کتاب مقدس بود که به نظر میرسید بازآفرینی عیسی و دوازده حواری او در شام آخر باشد که مسیح پس از آن به صلیب کشیده شد. با اینحال، این صحنه با حضور مردان زنپوش، فردی تراجنسیتی و خوانندهای برهنه در نقش دیونیزوس، خدای یونانی، به تصویر کشیده شد.
شماری از گروههای مسیحی مراسم افتتاحیه را محکوم کردند و دهها اسقف خواستار عذرخواهی رسمی شدند.
بیانیه واتیکان اولین اظهارنظر عمومی هیئت حاکمه کلیسای کاتولیک در این مورد است. با اینحال، واتیکان توضیح نداد که چرا این بیانیه بیش از یک هفته پس از مراسم افتتاحیه صادر شده و اشارهای نیز به «شام آخر» یا آن صحنه جنجالی نشده است.
در بیانیه واتیکان آمده است: «در چنین رویداد ویژهای که تمام جهان حول محور ارزشهای مشترک گردهم میآیند، نباید کنایه بزنیم و در آن باورهای مذهبی بسیاری از مردم را به سخره بگیریم. آزادی بیان، که بدیهی است نباید زیر سؤال برود، حد و مرز خود را در احترام به دیگران مییابد.»
آن دکامپ، سخنگوی المپیک، یک روز پس از مراسم افتتاحیه به خبرنگاران گفت که هیچ قصدی برای بیاحترامی به هیچ گروه مذهبی وجود نداشته و افزود که این مراسم سعی داشته که تساهل اجتماعی را جشن بگیرد.
او گفت: «اگر مردم احساس میکنند که به آنها توهین شده، واقعاً متأسفیم.»
کمیته بینالمللی المپیک در بیانیهای کتبی اعلام کرد که «توضیحات کمیته سازماندهی المپیک ۲۰۲۴ پاریس درباره مراسم افتتاحیه را ملاحظه کرده و از آن استقبال میکند.»
کمیته سازماندهی در نشست خبری روزانه خود گفت که هرگز قصد بیاحترامی به هیچ باور یا گروه مذهبی را نداشته است. برگزارکنندگان افزودند که قصدشان از مراسم افتتاحیه صرفاً تجلیل از جامعه و تساهل بوده است. در ادامه این بیانیه آمده است که مراسم افتتاحیه قصد توهین نداشته و برگزارکنندگان متأسف هستند.
تماس با رئیسجمهور ترکیه
به گفته طیب اردوغان، پاپ فرانسیس روز ۱ آگوست با رئیسجمهور ترکیه، تماس تلفنی داشت. اردوغان که مسلمان است، به پاپ گفت که این مراسم شامل «صحنههای غیراخلاقی» بود و آنها را بیاحترامی به ارزشهای دینی دانست و افزود که این مسئله باید «زنگ خطر را درخصوص فروپاشی اخلاقی جهان» به صدا درآورد.
دفتر اردوغان اضافه کرد: «با این نمایش، ارزشهای دینی و اخلاقی به سخره گرفته شده و کرامت انسانی تحت لوای آزادی بیان و تساهل لگدمال شده است.»
واتیکان درباره گفتههای اردوغان اظهارنظر نکرده است.
به گزارش دفتر اردوغان، او در این تماس گفت که این اتفاق مسلمانان را به اندازه مسیحیان آزردهخاطر کرده و معتقد است که در برابر چنین اقداماتی باید یک اعتراض جمعی و موضع واحد شکل بگیرد.
درخواست عذرخواهی جدید
بیانیه واتیکان پس از آن صادر شد که دهها اسقف کاتولیک در سراسر جهان از برگزارکنندگان المپیک خواستند به شکل رسمی عذرخواهی کنند.
در نامه سرگشاده اسقفها آمده است: «جهان با بهت و حیرت شاهد بود که بازیهای المپیک تابستانی پاریس با بازآفرینی عجیب و کفرآمیز شام آخر افتتاح شد. درک اینکه چگونه میتوان بهطور سهوی یا عمدی به ایمان بیش از ۲ میلیارد انسان توهین کرد، دشوار است.»
«ما اسقفهای کاتولیک سراسر جهان به نیابت از تمام مسیحیان از کمیته المپیک میخواهیم که این اقدام کفرآلود را محکوم کرده و از تمام افراد با ایمان عذرخواهی کند.»
آنها اضافه کردند: «باورش سخت است که چنین تمسخر عامدانه و نفرتانگیزی نسبت به دیگر ادیان در عرصه جهانی به نمایش گذاشته شود اما این اقدام نفرتانگیز تمام باورمند و ناباور را مورد تهدید قرار میدهد، چرا که راه را برای صاحبان قدرت هموار میکند تا در قبال افرادی که دوستشان ندارند، دست به هرکاری بزنند.»
