تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران توسط دولت کانادا، واکنشهای مختلفی را در داخل و خارج از این کشور برانگیخته است.
دومینیک لبلانک، وزیر امنیت عمومی کانادا در یک کنفرانس مطبوعاتی در ۱۹ ژوئن اعلام کرد که دولت کانادا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروههای تروریستی قرار داده است.
این مقام عالی امنیتی کانادا افزود: «رژیم ایران همواره نشان داده است که هیچ ارزشی برای حقوق بشر چه در داخل یا خارج از ایران قائل نیست و همیشه به دنبال بیثبات کردن نظم مبتنی بر قوانین بینالمللی بوده است. تروریستی نامیدن سپاه پاسداران برای اطمینان از این است که رژیم ایران در برابر اقدامات غیرقانونی و حمایت از تروریسم مصونیت از مجازات نداشته باشد.»
واکنش جمهوری اسلامی
علی باقری کنی، سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی در صفحه ایکس خود این اقدام کانادا را «غیرقانونی» و «هدیه»ای برای اسرائیل توصیف کرد و گفت که دولت کانادا مسئولیت عواقب چنین تصمیمی را برعهده دارد.
علاءالدین بروجردی، نماینده مجلس شورای اسلامی نیز این اقدام دولت کانادا را فاقد هر گونه ارزش بینالمللی خواند.
این مقامات جمهوری اسلامی همچنین اعلام کردند که جمهوری اسلامی به اقدام دولت کانادا برای قراردادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی پاسخ خواهد داد.
همزمان وزیر خارجه کانادا خطاب به شهروندان این کشور درباره خطر سفر و اقامت در ایران هشدار داد. دولت کانادا با انتشار اطلاعیهای بر خطر وقوع بازداشت خودسرانه و عدم امنیت شهروندان کانادا در صورت سفر به ایران تاکید کرده است.
ممنوعیت ورود، اخراج و توقیف داراییهای سپاه
وزارت امنیت عمومی کانادا در بیانیهای اعلام کرده است که «تصمیم به تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران تحت قوانین کیفری حامل این پیام است که کانادا از تمام ابزارهایی که در اختیار دارد برای مبارزه با فعالیتهای تروریستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که بهصورت انفرادی یا در همکاری با گروههای تروریستی حزبالله و حماس انجام میگیرند، استفاده خواهد کرد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «یکی از پیامدهای فوری تصمیم کانادا این است که مؤسسات مالی کانادایی، مانند بانکها و کارگزاریها، باید داراییهای سپاه پاسداران را در اسرع وقت توقیف کنند. انجام معامله آگاهانه در خصوص داراییهای متعلق به سازمانهای تروریستی یا اموال آنها برای شهروندان کانادایی و کاناداییهای خارج از کشور جرم محسوب میشود.»
دولت کانادا در نوامبر ۲۰۲۲ ، جمهوری اسلامی ایران را بهعنوان «یک رژیم تروریستی» معرفی کرد و افزود که این رژیم در نقض سیستماتیک حقوق بشر دست دارد. از اینرو، هزاران نفر از مقامات ارشد دولتی ایران، از جمله اعضای ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، براساس قانون مهاجرت و حمایت از پناهندگان اجازه ورود به کانادا را ندارند.
همچنین مقامات ارشد فعلی و سابق دولت ایران که در کانادا ساکن هستند، علاوه بر ممنوعیت ورود به کانادا ممکن است با بازجویی و اخراج نیز مواجه شوند.
بیبیسی گزارش داده است که وزیر دادگستری کانادا نیز در جمع خبرنگاران درباره عواقب تروریستی قراردادن سپاه بر سرنوشت کسانی که به دلیل سربازی اجباری در ایران و نه داوطلبانه برای مدتی به خدمت سپاه درآمدهاند گفت که پروندههای درخواست اقامت یا ویزای اینگونه افراد به طور موردی بررسی خواهد شد. اگر اثبات شود که فرد بدون داشتن ارتباط مالی با سپاه و با اجبار به خدمت این سازمان درآمده است، این موضوع در تصمیمگیری درباره پرونده این افراد درنظر گرفته خواهد شد.
فن اوسلر همپسون، رئیس شورای جهانی پناهندگان و مهاجرت در نشست کمیسیون روابط خارجی و توسعه بینالمللی کانادا در هفته گذشته گفت که مدارکی به این کمیسیون ارائه داده است که به افرادی اشاره دارد که همدست و همکار سپاه بودند و با تروریستی اعلام شدن سپاه توسط دولت کانادا در معرض اخراج خواهند بود.
کانادا یکی از کشورهای مهاجرپذیر آمریکای شمالی است و یکی از مقاصد مهاجرت ایرانیان نیز به شمار میرود. در حال حاضر صدها هزار ایرانی در این کشور زندگی میکنند. براساس آمار اداره مهاجرت، شهروندی و پناهندگی کانادا تا سال ۲۰۲۱ حدود ۴۰۰ هزار ایرانی در این کشور ساکن بودند.
واکنشها به تصمیم کانادا
ساعاتی بعد از انتشار خبر تصمیم دولت کانادا برای قرار دادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی، بسیاری از کاربران ایران در شبکه اجتماعی ایکس از طریق هشتگ به فارسی و انگلیسی با مضمون «سپاه تروریست» از این اقدام دولت کانادا حمایت و ابراز امیدواری کردند که در قدم بعدی اتحادیه اروپا، دولت بریتانیا و استرالیا نیز سپاه را در فهرست گروههای تروریستی قرار دهند.
همچنین تعدادی از ایرانیان فعال حقوق بشر، برخی چهرههای سیاسی در این کشور و انجمن خانوادههای قربانیان پرواز۷۵۲، این اقدام دولت کانادا را تمجید کردند.
ایران اینترنشنال گزارش داده است که ۲۶ تشکل ایرانی در استرالیا پنجشنبه در نامهای به نخستوزیر، وزیر خارجه و دادستان کل استرالیا از آن ها خواستند که سپاه پاسداران را در فهرست تروریستی قرار دهد.
شاهزاده رضا پهلوی نیز در صفحات اجتماعی خود با تشکر از نمایندگان پارلمان کانادا و ایرانیکاناداییهایی که پیگیر این موضوع بودند، نوشت که این تصمیم دولت کانادا «یک گام مهم برای پاسخگو کردن» جمهوری اسلامی است.
او ابراز امیدواری کرد که اروپا نیز سپاه را در فهرست گروههای تروریستی قرار دهد.
او در ماه گذشته سفری به کانادا داشت و در آنجا با پیر پالیو، رهبر حزب محافظهکار پارلمان کانادا دیدار داشت. پیر پالیو بارها دولت جاستین ترودو را برای قراردادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی تحت فشار قرار داده است.