جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، گفت که با «هم‌سویی حکومت‌های خودکامه» در بحبوحه موضع‌گیری کشورهای جهان در قبال جنگ روسیه و اوکراین، چین با تصمیمی سرنوشت‌ساز روبه‌روست که دیدِ جهان را نسبت به این کشور تثبیت خواهد کرد. سالیوان گفت که اگر چین «مسیر شرارت» را در پیش بگیرد، دیگر نمی‌تواند به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان پیشرفت کند.
از چین، روسیه، کره شمالی و ایران به‌عنوان «محور» جدید نام برده می‌شود.
سالیوان در ۱۷ دسامبر در گفت‌و‌گو با گروه اوراسیا در نیویورک گفت: «چین باید انتخاب کند. این کشور می‌تواند به تعمیق روابط از نظر نظامی و دیپلماتیک ادامه دهد یا خودش را در وضعیتی قرار دهد که جزوی از محور باشد.»
«یا می‌تواند کاری بکند که به عقیده من از منظر منافع و فرصت‌های مورد نظر چین طبیعی‌تر است؛ این‌که به رقیب بزرگی برای آمریکا تبدیل شود.»
روسیه با تحریم‌های بین‌المللی روبه‌روست و از دستیابی قانونی به منابع مالی و تجهیزات لازم برای جنگ بازمانده است. با این‌حال، شراکت‌های جدیدی به راه انداخته است. امضای معاهده رسمی با کره شمالی یکی از مهم‌ترین موارد است. مقامات بین‌المللی تأیید کرده‌اند که روسیه برای دور زدن تحریم‌ها از حمایت مادی و مالی کانال‌های چینی و ایرانی برخوردار است.
روسیه، کره شمالی، چین و ایران- که سالیوان از آن‌ها به‌عنوان «ائتلاف حکومت‌های خودکامه» یاد می‌کند- از جانب کارشناسان «محور» جدید نامیده می‌شوند. سالیوان گفت: «اما هنوز در ابتدای راه هستیم و این‌که چین چگونه عمل می‌کند، شکل واکنش آمریکا را تعیین خواهد کرد.»
او برای نمونه گفت که انتظار دارد تنش‌های بین آمریکا و چین با افزایش تعرفه کالاهای چینی در دولت ترامپ تشدید شوند. سالیوان افزود: «هم دولت بایدن و هم دولت اول ترامپ، چین را به دلایل مختلف تحریم کرده‌اند و مقامات هردو دولت بارها گفته‌اند که تحریم‌ها در واکنش به اقدامات چین- از نقض تجاری گرفته تا نقض حقوق بشر- وضع شده‌اند و با این ادعا که می‌گویند آمریکا متجاوز است مخالفت کرده‌اند.»
او گفت: «مردم اغلب این سؤال را مطرح می‌کنند که «آمریکا، برای کمک به انجام این کار چه خواهی کرد؟ تا وقتی‌که چین مایل به انجام این کارها باشد، چگونه می‌خواهی با این کشور رفتار بهتری داشته باشی؟ در واقع، این بیشتر انتخابی است که به چین مربوط می‌شود، تا ما.»
«آن‌ها باید تصمیم بگیرند. آیا شی می‌خواهد روابط شی-پوتین را به مشکلی جدی بدل کند یا این‌که جمهوری خلق چین خود را عاملی متمایز خواهد دانست که جزوی از محور نیست. جمهوری خلق چین نام رسمی کشوری است که رژیم کمونیستی چین بر آن حکمرانی می‌کند.»
سالیوان گفت: «شخصاً گمان نمی‌کنم که حالا به هر شکلی دست به انتخاب بزنند. این خطر وجود دارد که مسیر شرارت را در پیش بگیرند. این‌که چین درنهایت به محور ملحق شود، از قبل مشخص نیست.»
«به نظر من، جهان باید مسئولیت انتخاب صحیح را بر دوش چین بگذارد.»
سالیوان گفت که با مایک والتز، مشاور امنیت ملی آینده آمریکا، گفت‌و‌گو کرده است، زیرا امنیت ملی و سیاست خارجی جزو مسائلی هستند که دولت‌ها در مرحله انتقال قدرت آن‌ها را جدی می‌گیرند.
سالیوان گفت درخصوص روابط چین و آمریکا دو خط فکری وجود دارد: یکی انتظار رقابت «موشکافانه» را دارد و دیگری می‌گوید که آمریکا باید نقش مهمی در فروپاشی حزب کمونیست چین ایفا کند.
او گفت: «مسیر هرچه که باشد، آمریکا و چین باید یاد بگیرند در سال‌های پیش رو به‌عنوان دو قدرت بزرگ جهان هم‌زیستی کنند و ما به بستری نیاز داریم که بتوانیم براساس آن هم‌زیستی کنیم.»
