جشنواره تیرگان، از روز بیستم آگوست و به مدت سه روز در «هاربرفرانت سنتر» تورنتو برگزار شد. این جشنواره از سال ۲۰۰۶ هر دو سال یکبار و با درونمایه فرهنگ و هنر ایرانی به اجرای برنامه میپردازد.
موسیقی، رقص، تئاتر و سینما از بخشهای پر بیننده و ادبیات، غذا و بازار سنتی از دیگر موضوعات این جشنواره زیبا بود.
جشن تیرگان در ماه تیر و در روز تیر اتفاق میافتد. دلیل این جشن تیر آرش است که از سمت طبرستان به شرق پرتاب شد و به درختی به نام جوزبن اصابت کرد. در حقیقت این جشن داستان چیره شدن ایزد ایرانی بر دیو خشکسالی است. تیرگان یکی از جشنهای زیبای ایرانی است که در طول زمان به گونههای متفاوتی برگزار شده است. زرتشتیان در «شریف آباد» معبدی و مراسم به خصوصی در این باره دارند و مردم «یوش» و شمال ایران نیز داستانهای خود را در تیرگان برگزار میکنند. امروزه در «تورنتو» نیز تیرگان هر چه با شکوهتر جشن گرفته میشود و این سنت دیرینه را زنده نگه میدارند.
هدف از این جشنواره معرفی فرهنگ ایران و ایرانی به مردم دنیا و به ویژه مردم کانادا است. در جشنواره تیرگان هنرمندان و صاحبنظران با شهرت بینالمللی در کنار هنرمندان محلی به عرضه هنر خود میپردازند. به جز ۶ برنامه، سایر برنامهها به صورت رایگان به نمایش در آمدند.
تیرگان تاکنون نقش موثری در تغییر دیدگاه مردم کانادا نسبت به ایران امروز داشته است. با توجه به تبلیغات منفی اکثر رسانههای دنیا درباره ایران، مردم ایرانی از برگزاری چنین رویدادهایی بسیار خوشحال هستند.
«جسی لین» یکی از بازدیدکنندگان کانادایی تیرگان معتقد بود که برگزاری این فستیوال به مردم کانادا اجازه میدهد که به دور از هیاهوی رسانههایی که معمولاً اخباری منفی از ایران منتشر میکنند با فرهنگ اصیل ایران بیشتر آشنا شده و بفهمند مردم ایران و تمدن آنها مقولهای جدا از اتفاقات منتشر شده در اکثر رسانهها هستند. وی در ادامه گفت: «ایرانیان بسیار خوشلباس، زیبا و موقر هستند و مردمی صلحدوست و متمدن هستند.»
«لیدا لاجوردی» یکی از ایرانیان مقیم کانادا است که حدود ۹ سال در این کشور زندگی کرده است. وی نقش جشن تیرگان را بسیار حیاتی میداند: « تیرگان بر روی جایگاه ما به عنوان اجتماع ایرانیان در کانادا تاثیر دارد. خود من، دوستان و اطرافیانم بهصورت واضح این تغییر را احساس میکنیم. زمانی که خودم را و فرهنگم را معرفی میکنم و به آنها درباره این جشنواره میگویم، دیدگاه منفی آنها نسبت به شرقی بودن از بین میرود و از دیدن این فستیوال بسیار تعجب میکنند. تیرگان اجازه میدهد که ما هویت خودمان را با افتخار برای آنها هویدا کنیم.»
ماموریت تیرگان چیست؟ احیاء سنتها یا ترویج مدرنیته؟
اما این سؤال وجود دارد که مأموریت جشنواره تیرگان تورنتو زنده کردن فرهنگ ایران کنونی است یا ایران گذشته؟ در این جشنواره برخی از برنامهها فرهنگ امروز ایران را به تصویر میکشد، درحالیکه برخی از رنگ و بویی کاملا سنتی، بومی و قدیمی برخوردار است.
لیلا یکی دیگر از بازدیدکنندگان است که در خصوص این پرسش که آیا تیرگان به درستی فرهنگ ایران را متجلی میکند یا خیر میگوید:« اگر ما بخواهیم با واقعیت هماهنگ شویم، ایران فعلی یک ایران مدرنیزه است. کسانی که از ایران به خارج مهاجرت کردهاند بسیار سنتی فکر میکنند و دوست دارند برای پیوند با ریشههایشان، به سنتها بازگردند. اما حقیقت امروز ایران چیز دیگری است و تیرگان این حقیقت را به نمایش میگذارد.»
«لیدا لاجوردی» ادامه میدهد که «فرهنگ ما یک فرهنگ قدیمی و رو به پیشرفت است. به نظر من هیچ ایرادی ندارد که فرهنگمان را در جهت پیشرفتی که دنیا دارد ارائه دهیم. اتفاقاً به نظر من تیرگان در جهت درستی قرار دارد و اگر ما بخواهیم در گذشته و سنتها بمانیم، مثل آب راکد میگندیم. ما احتیاج به این نوع پیشرفت و نوآوری در هنرمان داریم.»
این حقیقت که تیرگان بازدیدکنندگانی از تمام سنین، از کودکان گرفته تا کهنسالان دارد و توانسته است طیف وسیعی از مردم را مورد مخاطب قرار دهد، نشان میدهد که تلفیق سنت و مدرنیته در تیرگان به میزان مناسبی پاسخگوی نیازهای مردم بوده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به وبسایت اصلی فستیوال به آدرس www.tirgan.ca مراجعه فرمایید.
اپکتایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.