«نظام زراعت زعفران مبتنی برقنات» به عنوان پنجاه و پنجمین میراث کشاورزی مهم جهان و سومین میراث کشاورزی جهانی از ایران در سازمان فائو به ثبت رسید.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) ضمن اعلام این خبر افزود که سیستم زراعی زعفران در فلات مرکزی ایران واقع شده است که دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک است. کمبود شدید آب در منطقه تهدیدی عمده برای امنیت غذایی و معیشت جوامع محلی است.
با این وجود، استفاده مناسب از منابع آب تامین شده توسط سیستم آبیاری قنات، و تولید محصولات با ارزش افزوده، به ویژه زعفران، فرصتی منحصر به فرد برای کشاورزان و ساکنین منطقه برای بهبود معیشت آنها ایجاد کرده است.
زعفران در مقایسه با غلات نیاز به مقادیر زیاد آب ندارد، که این مزیت منجر به تخصیص مناطق بیشتری برای کشت این محصول ارزشمند شده است و باعث می‌شود منبع عمده درآمد بسیاری از خانوارهای کشاورز باشد.
بهبود بهره وری در استفاده از آب و همچنین توسعه گردشگری زیست محیطی در منطقه امروزه نقش کلیدی در ایجاد فرصت‌های شغلی، کاهش مهاجرت و فراهم کردن معیشت پایدار ایفا می‌کند.
به گفته فائو، زعفران فرصتی منحصر به فرد برای کشاورزان و جامعه محلی گناباد ایجاد کرده است تا بتوانند معیشت و درآمد خود را افزایش دهد. در این نظام زراعت، از روش های منحصر به فرد برای تولید مواد مغذی و با استفاده از دانش و مهارت‌های سنتی به منظور حفظ تنوع زیستی استفاده می کنند.
متخصصان و نمایندگان فائو بر اساس معیارهایی مانند اهمیت جهانی، ارزش موضوع به عنوان یک مزیت عمومی از نظر حمایت از مواد غذایی و معیشت، تنوع زیستی، دانش و فن آوری متناسب، فرهنگ و… اقدام به بررسی مواردی می کنند که برای ثبت جهانی کاندید هستند.
به گفته مقامات کشاورزی ایران، از میان هزاران درخواست واصله از کشورهای مختلف، پیش از این فقط پنجاه و چهار درخواست در کل جهان موفق به عبور از فرآیند سخت گیرانه نظام ثبت فائو گردیده بودند که از کشورمان «نظام کشاورزی مبتنی بر قنات در کاشان» در سال ۱۳۹۳ و «نظام تولید انگور ملایر» در سال ۱۳۹۷ به عنوان اولین و دومین میراث کشاورزی مهم جهانی از کشورمان نیز در میان این فهرست قرار دارند.
ثبت میراث‌های کشاورزی مهم جهانی (GIAHS) ابتکار عمل سازمان فائو می باشد که از سال ۲۰۰۲ آغاز گردیده است.
استان خراسان ۶۵ درصد زعفران جهان را تولید می‌کند و ایران بزرگترین تولید کننده زعفران جهان محسوب می‌شود.
از میان ده‌ها خاصیت برجسته منحصر به فرد زعفران می‌توان ضدافسردگی و نشاط آور بودن و کمک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش را نام برد. این محصول برای شست‌وشوی کلیه‌ها و مثانه مفید است. تسهیل در هضم غذا، رفع نفخ معده، تسهیل گردش خون و خون‌سازی از فواید دیگر آن است. همچنین خاصیت آنتی‌اکسیدانی و نتیجتاً ضد سرطانی نیز دارد.
مطالب دیگر:
حال و هوای مسیحیان ایران در آستانه سال نوی میلادی
