ثبت جهانی مثنوی مولوی به نام ایران و ترکیه بسیاری را به حیرت و تاسف واداشته است. با این حال رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مولانا را یکی از نقاط مشترک فرهنگی ایران و ترکیه دانسته و معتقد است با توجه به اینکه مولوی در قونیه دفن شده، اما به زبان فارسی شعر گفته؛ هم ما و هم تُرکها شرایط ثبت داشتیم. به همین دلیل توافق شد که مثنوی مولوی به صورت مشترک ثبت شود.
وی در توضیح این ثبت مشترک میگوید: «مولانا در هشت سالگی از بلخ به قونیه رفت و مدرس و مکتب او قونیه بود، مثنوی را آنجا نوشت و مدفن او نیز همین شهر است. از طرفی نسخه مثنوی که در اختیار ترکیه است ۴۰ سال قدیمیتر از نسخه ما است و این مساله به آنها اجازه میداد که مثنوی معنوی را به صورت مستقل به نام خود ثبت کنند.»
این در حالیست که ثبت مثنوی مولوی به طور مشترک با ترکیه، اعتراضات زیادی را در پی داشته است.
برخی این ثبت را خطرناک خواندهاند؛ تابناک در این خصوص مینویسند: «پیش از این پانترکها تلاش وسیعی برای ترک خواندن «مثنوی معنوی» به کار برده بودند و حتی برخی از آنها این تعبیر مضحک را به کار میبرند: «اگر مولانا ایرانی است پس لابد قونیه هم یکی از شهرهای ایران است!» و با این اوصاف، چنین ثبتی در شرایطی که قریب به اتفاق اشعار مولوی به فارسی و اندکی از این اشعار نیز به زبان عربی است، صرفاً ایجاد بستر لازم برای بهره برداری بیشتر از مولوی است.»
اینکه چرا باید چنین ثبت مشترکی از ادبیات فارسی با ترکیه صورت گیرد کمی غریب است. مثلا منطقیتر بود اگر این ثبت مشترک با افغانستان که زبان فارسی در آن ریشه دارد، صورت پذیرد. بلخ موطن مولوی نیز در افغانستان است که در آن زمان بخشی از ایران بود. این ثبت مشترک، ریشه در بخشیدن «مثنوی» فارسی به ترکیه دارد.
توضیحات رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی هنوز نمیتواند توجیهی مناسب از ثبت مشترک مثنوی مولوی به نام ایران و ترکیه باشد.
برخی این ثبت را خیانتی بزرگ به مولانا و ادب و فرهنگ فارسی خواندهاند. به گزارش تابناک، اگر همچنان اصرار بر خیانت به میراث مولاناست، علاوه بر ترکیه، میتوان همه کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس را به دلیل کثرت اشعار عربی شریک کرد و روابط را با فروش مولوی صمیمانهتر کرد!
مثنوی مولانا، نام کتاب شعری از مولانا جلاالدین احمد بلخی، شاعر ایرانی است. اشعار این کتاب در قالب مثنوی شامل ۲۶ هزار بیت و۶ دفتر است.
