با وجود تغییرات دقیقه آخری، مناظره رهبران احزاب فدرال کانادا به زبان فرانسوی، در شهر مونترال برگزار شد؛ مناظره‌ای که در آن موضوعات سیاست داخلی، اقتصاد، مهاجرت و سیاست خارجی محور گفت‌وگوهای جدی میان نامزدها قرار گرفت.
از جمله حواشی قابل توجه مناظره شامگاه سه‌شنبه، ۱۶ آوریل، می‌توان به تغییر زمان آن به دلیل هم‌زمانی با بازی تیم هاکی «مونترال کندین» و نیز حذف حزب سبز به‌دلیل نداشتن نامزد در ۹۰ درصد حوزه‌های انتخابیه اشاره کرد.
در ادامه، مهم‌ترین نکات این مناظره را مرور می‌کنیم.
۱. کارنی: «من ترودو نیستم»؛ تمرکز بر ترامپ و اقتصاد
مارک کارنی، رهبر حزب لیبرال، ضمن تکرار هشدار خود درباره «بحرانی‌ترین دوره تاریخ معاصر»، حمله‌های خود را به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا متمرکز کرد؛ موضوعی که توسط مجری نیز به‌عنوان محور بحث مطرح شد.
پاسخ کارنی به پرسش مربوط به تعرفه‌های ترامپ با بحث درباره ساخت مسکن و تقویت نهادهای فرهنگی آغاز شد. او تأکید کرد که برای حمایت از کارگران آسیب‌دیده از تعرفه‌ها و جذب سرمایه‌گذاری خصوصی، برنامه مشخصی دارد. کارنی همچنین تجربه خود در مدیریت بحران را دلیلی برای صلاحیتش در مذاکره با ترامپ دانست.
در برابر انتقاد پیر پالیِو، رهبر محافظه‌کاران و ایو فرانسوا بلانشه، رهبر حزب بلاک کبکوا، مبنی بر شباهت فکری او با جاستین ترودو، کارنی پاسخ داد: «من جاستین ترودو نیستم.» البته در نشست خبری پس از مناظره تأکید کرد که ارزش‌های انسانی مشترکی با ترودو دارد، اما تمرکز بیشتری بر اقتصاد دارد.
۲. پالیِو: نیاز به «تغییر»، تمرکز بر انرژی و استقلال اقتصادی
پالیِو با انتقاد از عملکرد اقتصادی دولت لیبرال، خواستار بازگشت به سیاست‌های اقتصادی ملی‌گرا و توسعه منابع طبیعی شد. او از لغو قانون ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، توسعه صنایع نفت، گاز، نیروگاه‌های هسته‌ای و همچنین انرژی آبی و معادن به‌ویژه در کبک حمایت کرد.
در حوزه سیاست کیفری، از اعمال «بند استثنا» برای اجرای مجازات‌های سنگین برای جنایتکاران حمایت کرد؛ موضعی که با واکنش دیگر رهبران روبه‌رو شد.
در پاسخ به حملات جگمیت سینگ، رهبر حزب نیودموکرات، درباره کارنامه‌اش در حوزه مسکن، پالیِو گفت در دوران وزارت خود ساخت ۲۰۰هزار واحد مسکونی را تسهیل کرده و اکنون نیز قصد دارد با حذف موانع بوروکراتیک، ساخت‌وساز را تسریع بخشد.
۳. سینگ: تلاش برای حفظ دستاوردهای اجتماعی
سینگ که با کاهش محبوبیت حزبش در نظرسنجی‌ها مواجه است، تمرکز خود را بر این گذاشت که نشان دهد نئودموکرات‌ها چگونه می‌توانند با فشار بر دولت، امتیازاتی برای مردم بگیرند؛ از جمله تأمین مالی خدمات دندان‌پزشکی و دارویی.
او در بحث انرژی از کارنی پرسید آیا به یارانه دادن به شرکت‌های نفتی ادامه می‌دهد و پاسخ مثبت او را به‌عنوان یک «تعهد جدید» مطرح کرد. کارنی، این موضع را جزء «تعهدات گذشته» خواند.
سینگ همچنین سعی داشت بحث بهداشت و درمان را در مرکز توجه قرار دهد، حتی زمانی که مجری برنامه تلاش داشت، موضوع را تغییر دهد.
۴. مهاجرت: تفاوت دیدگاه‌ها در فضای فرانسوی‌زبان
در این مناظره که برخلاف نسخه انگلیسی خود موضوع مهاجرت را محور قرار داد، همه رهبران اذعان داشتند که پذیرش مهاجران باید با ظرفیت کشور هماهنگ باشد.
کارنی از محدودسازی موقت مهاجرت برای تقویت زیرساخت‌ها حمایت کرد. پالیِو، سیستم فعلی را «خارج از کنترل» توصیف کرد و خواستار سیاست‌گذاری مبتنی بر ظرفیت مسکن شد.
سینگ رویکردی مشورتی را پیشنهاد داد و گفت که تصمیم‌گیری باید بر اساس نظر کارشناسان انجام شود، نه احساسات سیاسی. بلانشه نیز تأکید کرد که کبک باید کنترل کامل مهاجرت به این استان را در اختیار داشته باشد.
بلانشه و پالیِو همچنین از حضور یکی از چهره‌های ابتکار «سده جدید» در تیم مشاوره‌ای کارنی انتقاد کردند؛ برنامه‌ای که هدف آن افزایش جمعیت کانادا به ۱۰۰ میلیون نفر تا سال ۲۱۰۰ است.
۵. کمک به غزه و سازمان اونروا؛ دوگانگی رویکردها
کارنی، سینگ و بلانشه همگی از تداوم کمک‌های مالی به آژانس امداد و کاریابی سازمان ملل برای فلسطینیان حمایت کردند. این در حالی است که پالیِو با اشاره به اخراج ۹ کارمند این سازمان به دلیل اتهام همکاری با حماس، خواستار توقف فوری کمک‌های کانادا شد.
کارنی در دفاع از موضع خود گفت که کمک‌های انسانی به غزه باید ادامه یابد و خواستار آتش‌بس فوری و آزادی گروگان‌ها شد. تنش‌ها میان کارنی و نخست‌وزیر اسرائیل نیز بالا گرفته است. بنیامین نتانیاهو، هفته گذشته در واکنش به سخنان کارنی در یک گردهمایی سیاسی، او را متهم به حمله به «تنها کشور یهودی جهان» کرد. کارنی در آن گردهمایی، در پاسخ به فریادی از میان جمع که گفت «در فلسطین نسل‌کشی در حال وقوع است» پاسخ داد: «آگاه هستم، به همین دلیل است که تحریم تسلیحاتی اعمال کرده‌ایم.» هرچند بعداً توضیح داد که واژه «نسل‌کشی» را نشنیده و منظورش صرفاً آگاهی از وضعیت در غزه بوده است.
سینگ در واکنش، اسرائیل را به «نسل‌کشی» متهم کرد و گفت که «هر دو طرف شایسته صلح و امنیت هستند.»
بلانشه نیز گفت: «جامعه یهودی قربانی اسلام‌گرایان افراطی است، همان‌طور که فلسطینیان نیز قربانی خشونت‌های ارتش اسرائیل هستند.»
پالیِو در ادامه از قطع کمک‌های کانادا به بانک سرمایه‌گذاری زیرساختی آسیا به رهبری چین نیز حمایت کرد و آن را بخشی از کاهش کلی کمک‌های خارجی دانست.
