تحقیقات جدید نشان میدهند که عصاره جوانه کلم بروکلی میتواند به کاهش سطح قند خون در بیماران پیشدیابتی کمک کند و اثربخشی آن به نمایه باکتریایی روده مربوط میشود.
براساس یک مطالعه جدید، عصاره جوانه بروکلی به کنترل قند خون کمک میکند. همه بیماران به یک شکل واکنش نشان نمیدهند، اما بعضی از آنها پیشرفت قابلتوجهی را در درمان پیشدیابت تجربه میکنند.
پیشدیابت عارضهای است که در آن قند خون بالاتر از سطح طبیعی است اما هنوز آستانه دیابت را پشت سر نگذاشته است. این عارضه میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده و پیشدرآمد دیابت نوع ۲ محسوب میشود.
این مطالعه که چندی پیش در مجله میکروبیولوژی نیچر انتشار یافت، یک کارآزمایی تصادفی دوسوکور و کنترلشده با دارونما است که با حضور ۷۴ داوطلب پیشدیابتی که داروهای دیابت مصرف نمیکردند انجام گرفت. پس از گذشت سه ماه، داوطلبانی که عصاره جوانه بروکلی مصرف میکردند، در مقایسه با داوطلبانی که در گروه دارونما بودند، سطح قند خون ناشتای خود را بهطور میانگین ۰.۲ میلیمول بر لیتر کاهش دادند. هر دوز عصاره جوانه بروکلی حاوی ۲۶.۶ میلیگرم سولفورافان است، درحالیکه وعده معمولی جوانه کلم بروکلی (حدود ۱ فنجان) حدوداً ۲۲۷.۵ میلیگرم سولفورافان دارد.
با اینحال، این نتیجه کمتر از هدف کاهشی اولیه ۰.۳ میلیمول بر لیتر محققان بود.
واکنشهای فردی به عصاره جوانه بروکلی
بخشی از داوطلبان با سطح خطر پایینترِ بیماری متابولیک- همراه با نشانههای چاقی خفیف، مقاومت اندک به انسولین و ترشح انسولین کمتر- از جانب محققان بهعنوان «پاسخدهنده» برای تحقیقات آتی انتخاب شدند. این افراد کاهش شدیدی را در سطح قند خون خود تجربه کردند که مقدار آن بهطور میانگین به ۰.۴ میلیمول بر لیتر میرسید.
به گفته محققان، این نشان میدهد که اثربخشی عصاره جوانه بروکلی در افراد مختلف متفاوت است که بر اهمیت درمان شخصیسازیشده تأکید دارد.
به گفته نویسندگان مطالعه، عصاره جوانه بروکلی با کنترل تولید قند در کبد- که سطح قند خون را پایین میآورد- عمل میکند. این تأثیر به سولفورافان نسبت داده میشود؛ ترکیبی که میتوان آن را در جوانههای بروکلی پیدا کرد.
تأثیر سولفورافان بر میکروبیوم روده
جدا از کنترل قند خون ناشتا، تأثیر میکروبیوم روده بر اثربخشی عصاره جوانه بروکلی نیز در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. محققان نمونههای مدفوع داوطلبان را قبل و بعد از مصرف عصاره جوانه بروکلی یا دارونما جمعآوری کردند.
براساس نتایج، افراد با نمایههای باکتریایی خاص واکنش بهتری به عصاره جوانه بروکلی نشان دادند.
محققان متوجه شدند که «فراوانی یک اپرون ژنی خاص با غلظت سرمی سولفورافان» همبستگی دارد که از ارتباط بین میکروبیوم روده- ترکیب فعال عصاره جوانه بروکلی- و تنظیم قند خون حکایت دارد.
اپرون ژنی به مجموعهای از ژنهای موجود در یک رشته دیانای اطلاق میشود که با یکدیگر هماهنگ بوده و به باکتریها اجازه میدهند که خود را با تغییرات محیطی- که تحت تأثیر منابع غذایی قرار دارند- وفق دهند.
اپرون لک یکی از معروفترین اپرونها است که به باکتریها کمک میکند تا لاکتوز- قند موجود در شیر- را تجزیه کنند.
به گفته محققان، این مسئله نشان میدهد که باکتریهای روده و سلامت فردی ارتباطی با یکدیگر دارند که اثربخشیِ درمان را دستخوش تغییر میکند؛ امری که از منظر پزشکی شخصیسازیشده نیز حائز اهمیت است.
مزایا و هشدارها
سولفورافان یک ترکیب حاوی گوگرد است که عمدتاً در سبزیجات چلیپایی یافت میشود.
سولفورافان علاوه بر تنظیم قند خون از خواص آنتیاکسیدانی و ضد سرطانی نیز برخوردار است.
کریس موهر، متخصص تغذیه و مشاور تغذیه گراژ جیم رویوز، به اپک تایمز گفت: «مصرف سبزیجات چلیپایی خام یا بخارپز، بهترین گزینه برای افزایش مصرف سولفورافان است.»
موهر، که دکترای فیزیولوژی ورزشی دارد، میگوید: «جوانههای بروکلی از بیشترین سولفورافان برخوردارند و اضافه کردن آنها به سالاد، ساندویچ یا اسموتی کار سادهای است. فرایند پخت میتواند مقدار سولفورافان را کاهش دهد. از اینرو، بهتر است که جوانهها را برای یک مدت کوتاه بخارپز کنید.»
داوطلبانی که عصاره جوانه بروکلی دریافت کردند، با عوارض گوارشی خفیف مانند حالت تهوع و مدفوع آبکی مواجه شدند، اما به لحاظ سلامتی مشکل خاصی پیدا نکردند. امیلی فیور، متخصص تغذیه در مرکز پزشکی یهودی فارست هیلز در لانگآیلند نیویورک، به اپک تایمز گفت: «سبزیجات چلیپایی به دلیل نوع ترکیبات خود عوارض جانبی دارند که شامل نفخ و باد معده میشود.»
موهر به افرادی که از داروهای رقیقکننده خون استفاده میکنند توصیه میکند که به دلیل ویتامین کا موجود در سبزیجات چلیپایی که ممکن است فرایند لختگی را مختل کند، در مصرف این سبزیجات احتیاط به خرج دهند. او افزود: «اگر داروی تیروئید میخورید، مصرف بیش از اندازه سبزیجات چلیپایی خام میتواند عملکرد تیروئید را تحت تأثیر بگذارد. از اینرو، رعایت اعتدال ضروری است.»
درمان مبتنی بر تغذیه
این مطالعه بهطور کلی بر اهمیت درمان شخصیسازیشده درخصوص پیشدیابت تأکید دارد، چرا که اثربخشی درمان به شکل قابلتوجهی در افراد مختلف متفاوت است.
بهرغم آنکه تأثیر کلی عصاره جوانه بروکلی بر قند خون به حد مطلوب خود نمیرسد، محققان معتقدند که نتایج آنها میتواند راهِ درمان مبتنی بر تغذیه را در مورد افراد مبتلا به پیشدیابت هموار کند.
به گفته نویسندگان مطالعه، «درمان مبتنی بر تغذیه امکانِ درمان دقیق پیشدیابت را براساس پاتوفیزیولوژی فردی و ترکیب میکروبیوتای روده فراهم میکند که ممکن است اثرات کلی خود را به همراه داشته باشد.»