نویسنده: دکتر آنتونیو گراسفو
دلار تایوان بسرعت به ارز تأمین مالی اصلی آسیا تبدیل شده و بهرغم مداخلات ارزی تهاجمی حزب کمونیست چین، به دلیل ثبات، نوسانات کمتر و جذابیت بیشتر در مبادلات انتقالی از یوآن پیشی گرفته است.
دلار تایوان بسرعت به ارز اصلی در مبادلات انتقالی آسیا تبدیل شده و به دلیل ثبات فزاینده و ریسک نزولی ناشی از نوسان نرخ بهره و ارز از یوآن چین پیشی گرفته است. سرمایهگذاران در مبادلات انتقالی با ارزی که نرخ بهره پایینتر دارد وام میگیرند تا دارایی پربازدهتری را در جای دیگر خریداری کنند. تحلیلگران معتقدند که نقدینگی بالاتر و هزینه پایینتر استقراض، دلار تایوان را به گزینهای محبوب تبدیل کرده است. با توجه به نسبت شارپ (شاخصی برای ارزیابی عملکرد یک سرمایهگذاری نسبت به ریسک آن)، دلار تایوان در بین ارزهای آسیایی از دومین بازدهی با ریسک تعدیلشده برخوردار بوده که از جذابیت فزاینده آن در بین سرمایهگذاران حکایت دارد.
رویگردانی از یوآن و روی آوردن به دلار تایوان حاکی از کاهش اعتماد به واحد پول چین است. این امر از کند بودن روند رشد اقتصادی چین، افزایش مداخله دولت و تنشهای ژئوپلیتیکی نشأت میگیرد که پیشبینی میشود در دولت دوم ترامپ شدت بیشتری پیدا کنند. در سوی مقابل، حاکمیت باثبات تایوان، عملکرد اقتصادی منسجم و ارتباط با بازارهای جهانی، جذابیت دلار تایوان را بهعنوان ارز سرمایهگذاری و تأمین مالی دوچندان کرده است.
یکی از عوامل کلیدی که باعث شده دلار تایوان دست بالا را پیدا کند، اختلاف فاحشی است که در سیاستهای پولی بانک مرکزی دو کشور وجود دارد. برخلاف یوآن که بشدت تحت تاثیر راهبردهای سیاسی و اقتصادی پکن قرار دارد، دلار تایوان در سایه رویکرد بانک مرکزی عمل میکند و ارزش آن به واسطه فاکتورهای بازار آزاد تعیین میشود. این سیاست که مورد حمایت اقتصاد صادراتمحور و جریان سرمایه تایوان- بویژه از طریق سرمایهگذاریهای مبتنی بر هوش مصنوعی در بازار سهام- قرار دارد، به ایجاد یک وضعیت پایدار برای استقراض منجر شده است. مداخله حداقلیِ بانک مرکزی باعث شده که نوسان نرخ بهره و ارز بسیار ناچیز باشد که به نوبه خود جذابیت دلار تایوان را دوچندان میکند.
در سوی مقابل، بانک مرکزی چین- بانک خلق چین- دائماً برای پشتیبانی از یوآن مداخله میکند. بانک خلق چین نرخ مبادله ارز را بهصورت دستوری بالا میبرد، جریان نقدینگی را محدود کرده و در خارج از کشور اوراق مبتنی بر یوآن منتشر میکند. این تدابیر برای جلوگیری از کاهش ارزش شدید ارز بویژه در بحبوبحه تنشهای جهانی یا اختلافات تجاری اتخاذ شدهاند که ممکن است در دولت دوم دونالد ترامپ سر باز کنند.
با اینحال، این رویه- که بانک خلق چین ارزش پول و شرایط استقراض را بشدت کنترل میکند- اغلب موجب بیثباتی میشود. این روند با افزایش ناگهانی هزینه استقراض همراه است، برنامهریزی مالی را دشوارتر میکند و ریسک سرمایهگذاران را افزایش میدهد.
برای نمونه، هزینه استقراض از بانکهای چینی در ۱۵ ژانویه به دلیل کمبود نقدینگی در آستانه سال نو قمری به ۱۶ درصد افزایش یافت. بانک خلق چین ۹۵۹.۵ میلیارد یوآن (۱۳۲.۵ میلیارد دلار) به سیستم بانکی تزریق کرده بود، اما رویکرد محتاطانه این بانک باعث شد که گردش پول کمتر از حد لازم باشد. از اینرو، نرخ استقراض کوتاهمدت به بالاترین سطح از اکتبر ۲۰۲۳ رسید. اتفاقاتی از این دست باعث شده که یوآن در ماههای اخیر به یکی از بیثباتترین ارزهای آسیا تبدیل شود.
بانک خلق چین در ۱۰ ژانویه خرید اوراق قرضه دولتی را متوقف کرد و باعث شد نوسان قابلتوجهی در بازار مالی ایجاد شود. بانکهای مرکزی معمولاً برای تزریق نقدینگی و ثابت نگهداشتن هزینه استقراض، اقدام به خرید اوراق قرضه میکنند، اما توقف خرید اوراق باعث کاهش تقاضا، کاهش قیمت و افزایش نرخ بهره میشود. با توجه به بازدهی ۱.۶ درصدی اوراق قرضه ۱۰ ساله، که بسیار پایینتر از هزینه استقراض کوتاهمدت است، اوراق قرضه جذابیت چندانی برای سرمایهگذاران ندارند. کاهش نقدینگی نرخ بهره را افزایش داد، هزینه استقراض را بالا برد و بانکها، کسبوکارها و دولتهای محلی را در دریافت اعتبار ارزان دچار چالش کرد.
این اتفاقات نشان میدهند که سیاستهای پولی مداخلهجویانه حزب کمونیست چین اغلب نتیجه عکس میدهند و اعتماد سرمایهگذاران را به اوراق قرضه دولتی از بین میبرند. در سوی مقابل، اتکای دلار تایوان به بازار باعث ایجاد ثبات شده و این واحد پولی را به گزینهای محبوب در مبادلات انتقالی تبدیل کرده که به نوسانات ناچیز و ثابت بودن شرایط استقراض متکی هستند. درحالیکه دیگر ارزهای آسیایی با چالشهایی مانند افزایش نرخ بهره یا نوسانات روزافزون دستوپنجه نرم میکنند، دلار تایوان بهعنوان یک ارز تأمین مالی مطمئن و ارزان خودنمایی میکند که از انعطاف اقتصادی و نظام مالی سالم تایوان حکایت دارد.
این تغییر توجه ما را به تحولات گستردهتر در امور مالی منطقهای جلب میکند. با کاهش استیلای یوآن در سایه سیاستهای مداخلهجویانه حزب کمونیست چین و پویاییهای روبهتکامل تجارت جهانی، دلار تایوان نقش مهمتری پیدا میکند. افزایش تنش بین آمریکا و چین و سیاستهای جداسازی به تسریع این روند دامن زدهاند. این درحالی است که سرمایهگذاران بیش از پیش از ثبات و پیشبینیپذیری دلار تایوان نسبت به یوآن حمایت میکنند.
دیدگاه ارائهشده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکسکننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
درباره نویسنده: دکتر آنتونیو گراسفو تحلیلگر اقتصادی چین است که بیش از ۲۰ سال را در آسیا سپری کرده است. آقای گراسفو فارغالتحصیل دانشگاه ورزش شانگهای است، دارای مدرک امبیای از دانشگاه شانگهای جیائوتنگ است و در دانشگاه نظامی آمریکا در رشته دفاع ملی تحصیل کرده است.