هم‌زمان با سفر شی جین پینگ، رهبر رژیم کمونیستی چین به اروپا برای تقویت روابط خود با رهبران اروپایی، اتحادیه اروپا این کشور را بابت اقدامات تجاری ناعادلانه‌اش تحت فشار قرار داده است.
اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، پس از نشست‌سه جانبه روز دوشنبه با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، و شی، به خبرنگاران گفت: «محصولات یارانه‌ای چین- مانند خودروهای برقی و فولاد- به بازار اروپا سرازیر شده‌اند و پکن در شرایطی که تقاضای داخلی پایین است، به حمایت گسترده خود از بخش تولید داخلی ادامه می‌دهد.» فون در لاین افزود که «جهان نمی‌تواند تولیدات مازاد چین را خریداری کند.»
شی عصر یکشنبه وارد پاریس شد و اولین سفر اروپایی خود را در پنج سال گذشته آغاز کرد. ناظران خارجی می‌گویند سفر شش‌روزه شی با هدف ایجاد اختلاف بین بروکسل و واشینگتن طراحی شده است، زیرا این‌دو کشور در حال حاضر در مقابله با تهدیدات ناشی از حزب کمونیست چین متفق‌القول هستند.
نشست سه‌جانبه روز دوشنبه هم‌زمان با افزایش تنش‌های بلوک ۲۷ عضوی اتحادیه اروپا و چین در جبهه‌های مختلف- از جنگ اوکراین و حمایت پکن از روسیه گرفته تا تولیدات فزاینده چین در بخش انرژی سبز مانند خودروهای الکتریکی و باتری‌های آن‌ها- برگزار شد.
نوامبر گذشته، خانم فون در لاین در اقدامی که از تعهد آشکار اتحادیه اروپا به تجارت منصفانه حکایت داشت، اعلام کرد که کمیسیون اروپا- بازوی اجرایی اتحادیه اروپا- تحقیقاتی را جهت بررسی اعطای یارانه‌های دولتی به خودروهای الکتریکی ساخت چین آغاز کرده است. متعاقب ابراز نگرانی تولیدکنندگان اتحادیه اروپا در دسامبر ۲۰۲۳ مبنی بر آسیب جدی ناشی از واردات صنعتی ارزان‌قیمت چین، بروکسل تحقیقات خود را درباره قیمت‌شکنی چین در رابطه با بیودیزل وارداتی این کشور آغاز کرد.
در ماه‌های منتهی به سفر شی، اتحادیه اروپا به بخش‌های خاصی مانند بخش تولید توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی چین چشم داشته و اخیراً به فکر خرید تجهیزات پزشکی چینی افتاده است.
خانم فون در لاین در جلسه توجیهی روز دوشنبه گفت اتحادیه اروپا آماده است که برای محافظت از کسب‌و‌کارهای خود در رقابت نابرابر با پکن وارد عمل شود.
او در کنفرانسی در پاریس گفت: «برای آن‌که تجارت منصفانه باشد، باید شرایط دسترسی به بازار یکدیگر را تسهیل کنیم. ما آماده‌ایم که درصورت لزوم از ابزارهای دفاعی تجاری خود نهایت استفاده را ببریم.»
اروپا نمی‌تواند ترفندهای به انحراف کشیدن بازار را بپذیرد، چرا که این امر می‌تواند به از بین رفتن صنعت در داخل اروپا منجر شود.
خانم فون در لاین ضمن پیچیده خواندن رابطه بروکسل با پکن، تأکید کرد که رهبران اروپایی با نگاهی بی‌پرده، سازنده و مسئولانه به چین می‌نگرند.
او افزود: «در عین‌حال، اروپا از اخذ تصمیمات سختگیرانه لازم برای حفاظت از اقتصاد و امنیت خود دریغ نخواهد کرد.»
آقای مکرون پس از چند دیدار با آقای شی در طول روز و بررسی وضعیت نیروها و دست دادن در برابر دوربین‌ها، درحالی‌که کنار او ایستاده بود، به خبرنگاران گفت: «اتحادیه اروپا بازترین بازار جهان را دارد… اما خواست ما این است که بتوانیم از آن محافظت کنیم.»
موضع سرسختانه اتحادیه اروپا در قبال تجارت با چین با رویکرد واشینگتن هم‌خوانی دارد. جنت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا، به چین هشدار داده که واشینگتن نمی‌پذیرد که صنایع جدید به واسطه واردات چین به ورطه نابودی کشیده شوند.
براساس خلاصه این دیدار که توسط وزارت امور خارجه چین منتشر شد، شی به خانم فون در لاین و آقای مکرون گفت طرفین باید برای «بررسی حساسیت‌های اقتصادی و تجاری» با هم گفت‌و‌گو کنند.
با این‌حال، رئیس حزب کمونیست چین انتقاد از ظرفیت مازاد صنعتی این کشور را بی‌مورد خواند و گفت که «مشکلی به لحاظ برتری نسبی یا تقاضای جهانی وجود ندارد.»
اشاعه پروپاگاندا
سفر شی جین پینگ به اروپا درحالی انجام شد که رژیم پکن با اقتصادی بی‌رمق دست‌و‌پنجه نرم می‌کند که از بحران دیرینه املاک، اعتماد ضعیف به کسب‌و‍‌کارها و بدهی‌های فزاینده دولت‌های محلی نشأت گرفته است.
در بجبوحه اقتصاد بی‌رمق حزب کمونیست چین و تشدید مناقشات سیاسی، شی مشتاق است که به مردم چین اطمینان خاطر بدهد. ناظران خارجی می‌گویند سفر شی جین‌پینگ به اروپا، که بازدید از مجارستان و صربستان را نیز شامل می‌شود، فرصت مناسبی برای اشاعه پروپاگاندا در داخل کشور خواهد بود.
چنگ چین-مو، کارشناس امنیت اروپا و روابط بین‌الملل در دانشگاه تامکانگ تایوان، در بحبوحه سفر شی به اپک تایمز گفت: «مجارستان نزدیک‌ترین دوست حزب کمونیست چین در اتحادیه اروپا و صربستان نزدیک‌ترین دوست آن در خارج از اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.»
آقای چنگ افزود: «شی برای برخورداری از استقبالی گرم در این‌دو کشور کار سختی ندارد و از این مسئله برای تبلیغات داخلی استفاده می‌کند، زیرا چینی‌ها این استقبال را به‌عنوان «دستاورد بزرگ» سفر خارجی شی به تصویر می‌کشند.»
از آن‌جا که روابط اتحادیه اروپا با چین به خاطر سابقه حقوق بشری پکن، سیاست‌های تجاری ناعادلانه و دیگر مسائل دچار تنش شده، مجارستان رابطه سیاسی و اقتصادی نزدیک خود را با حزب کمونیست چین حفظ کرده است. بوداپست یکی از کشورهای عضو پلتفرم ۱+۱۶ پکن است؛ ابتکاری که حزب کمونیست آن را برای تقویت روابط خود با کشورهای اروپای مرکزی و شرقی در بخش‌های بزرگ مانند زیرساخت، اقتصاد و فناوری طراحی کرده است.
پس از این‌که شی جین پینگ در سال ۲۰۱۳ از ابتکار کمربند و جاده رونمایی کرد، مجارستان جزو اولین کشورهای اتحادیه اروپا بود که به این پروژه زیرساختی چندمیلیارد دلاری پیوست. ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، تنها رهبر اتحادیه اروپا بود که نوامبر گذشته در جشن دهمین سالگرد ابتکار کمربند و جاده در پکن شرکت کرد.
در راستای نفوذ عمیق حزب کمونیست چین در بوداپست، مأموران چینی در قالب قراردادی امنیتی که دولت اوربان با حزب کمونیست امضا کرده، اجازه خواهند داشت که در چندین نقطه از مجارستان گشت‌زنی کنند؛ توافقی که به نگرانی‌های امنیتی در بروکسل دامن زده است.
چین در کشور بالکانی صربستان، که از نامزدهای عضویت در اتحادیه اروپا محسوب می‌شود، میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری کرده که عمدتاً به‌صورت وام‌های نرم برای راه‌اندازی پروژه‌های بخش زیرساخت و انرژی در قالب ابتکار کمربند و جاده به این کشور اعطا شده تا راه برای ارتباطات خارجی این کشور هموار شود. شی صربستان را «دوست زره‌پوش» چین خوانده است.
حتی تاریخ تور اروپایی او نیز با دقت انتخاب شده است. آقای چنگ افزود که شی احتمالاً در حوالی بیست‌و‌پنجمین سالگرد بمباران مرگبار سفارت چین در بلگراد به دست آمریکا از صربستان بازدید خواهد کرد. این حادثه که در ۷ مه ۱۹۹۹ رخ داد و به کشته شدن سه خبرنگار چینی انجامید، در رسانه‌های دولتی وقت به‌عنوان یک حمله عمدی از جانب ارتش آمریکا به تصویر کشیده شد و خشم قابل‌توجه چینی‌ها را برانگیخت. هزاران تظاهرکننده به سفارت و کنسولگری آمریکا در پکن و دیگر شهرهای چین یورش بردند.
آمریکا حمله خود را اقدامی اشتباه خواند و قدیمی بودن نقشه‌ها را مقصر دانست. رئیس‌جمهور وقت آمریکا، بیل کلینتون، نیز رسماً عذرخواهی کرد. اما رسانه‌های دولتی چین اغلب از این حادثه برای حمله به واشینگتن استفاده می‌کنند تا به احساسات ضدآمریکایی دامن بزنند.
شی در آخرین سفر خود به این کشور بالکان که در سال ۲۰۱۶ رخ داد، قبل از هر چیز به مکان سابق سفارت چین سر زد و به چینی‌هایی که در بمباران سال ۱۹۹۹ جان باختند ادای احترام کرد. خبرگزاری رسمی شین‌هوآ ضمن پوشش سفر شی جین پینگ، این حادثه را یک «حمله موشکی وحشیانه» به سفارت چین خواند که در جریان کارزار بمباران بی‌شرمانه ناتو به رهبری آمریکا رخ داد.
مأموریت ایجاد تفرقه در اروپا
به گفته آقای چنگ، شی علاوه‌بر استفاده تبلیغاتی در داخل قصد دارد از ائتلاف بروکسل با واشینگتن جلوگیری کند و آن را «مهم‌ترین هدف» سفر رهبر حزب کمونیست چین به این کشور می‌داند.
اما تلاش‌های شی احتمالاً به شکست خواهد انجامید.
چین می‌تواند از کسب‌و‌کارهای اروپایی وابسته به بازار خود جهت اعمال فشار به دولت‌های اروپایی برای ادامه تعامل با پکن استفاده کند اما آقای چنگ معتقد است که رکودِ دومین اقتصاد بزرگ جهان به این معنی است که این تاکتیک‌ها در آینده کارساز نخواهند بود.
آقای چنگ گفت: «شی جین پینگ سخت در تلاش است تا شرکای اروپایی را با اعمال فشار یا تطمیع به سمت خود بکشاند اما روند کلی در درازمدت به نفع او نخواهد بود.»
