اظهارات سفیر رژیم کمونیستی چین در فرانسه مبنی بر اینکه جمهوریهای پس از اتحاد جماهیر شوروی «هیچ جایگاه مؤثری» در حقوق بینالملل ندارند و کریمه «از همان ابتدا متعلق به روسیه بوده است»، باعث خشم مقامات اروپا شد.
لو شای، سفیر رژیم کمونیستی چین در فرانسه که به دیپلمات «گرگ جنگجو» معروف است و سابقه بیان اظهارات بحثانگیزی نیز دارد در مصاحبه با رسانههای فرانسوی در ۲۱ آوریل، در پاسخ به اینکه آیا کریمه را بخشی از اوکراین میداند پاسخ داد: «این بستگی به درک شما از مشکل دارد.»
لو شای هنگامی که توسط داریوش روشبین، یکی از روزنامهنگاران حاضر در این مصاحبه تحتفشار قرار گرفت، گفت: «به همین سادگی نیست» و اظهار داشت که کریمه «از همان ابتدا متعلق به روسیه بوده است.»
علاوه بر این، لو حاکمیت کشورهای پس از شوروی را انکار کرد و گفت: «بر اساس حقوق بینالمللی، حتی این کشورهای شوروی سابق وضعیت مؤثری ندارند زیرا هیچ توافق بینالمللی برای تحقق وضعیت آنها بهعنوان یک کشور مستقل وجود ندارد.»
از زمان فروپاشی امپراتوری کمونیستی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، جمهوریهای سابق آن مانند اوکراین، استونی، لتونی و لیتوانی به کشورهای مستقل تبدیل شدهاند. سه کشور بالتیک در حال حاضر عضو ناتو و اتحادیه اروپا هستند.
وادیم اوملچنکو، سفیر اوکراین در فرانسه در ۲۲ آوریل در توییتر نوشت: «جای ابهامی وجود ندارد، کریمه متعلق به اوکراین است».
او همچنین با اشاره به اختلافات سرزمینی بین چین و روسیه گفت: «سؤال آزمایشی «مالک کریمه کیست؟» طبق معمول در حال آشکار شدن است. دفعه بعد، خوب است که «مالک ولادی وستوک کیست؟» را بپرسیم.
Question test "A qui appartient la Crimée?" est révélatrice comme d’habitude.
— Vadym Omelchenko (@OmelchenkoVadym) April 22, 2023
La prochaine fois ça sera bien d’étendre "à qui appartient Vladivostok?".
Il n'y a pas de place pour l'ambiguïté. La Crimée c'est l'Ukraine.
L'empire soviétique n'existe plus. L'histoire avance.
ولادی وستوک که توسط چین با نام یونگمینگچنگ شناخته میشود، از قرن سیزدهم میلادی، قلمرو چین و در نقشههای رسمی چین بوده است با این حال، در سال ۱۸۶۰ پس از شکست چین توسط بریتانیاییها و فرانسویها در جریان جنگ دوم تریاک، توسط امپراتوری روسیه تزاری ضمیمه روسیه شد.
جیانگ زمین، رهبر سابق حزب کمونیست چین در سال ۲۰۰۱ با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه معاهدهای با عنوان «پیمان حسن همجواری، دوستی و همکاری چین و روسیه» امضا کرد.
در این معاهده، جیانگ رسماً تصدیق کرد که سرزمینهای چین که از دوران امپراتوری به روسیه ضمیمه شده بود، متعلق به روسیه است، و حداقل ۱٫۵ میلیون کیلومترمربع از قلمرو متعلق به چین را برای همیشه به روسیه داد که از نظر ابعاد معادل دهها تایوان است، از جمله این مناطق میتوان به «وو یولیانگ، جزیره ساخالین، و ولادی وستوک» اشاره کرد.
املچنکو در پایان پست خود تأکید کرد: «امپراتوری شوروی دیگر وجود ندارد. تاریخ روبهجلو است.»
واکنش کشورهای بالتیک
همچنین مقامهای استونی، لتونی و لیتوانی از اظهارات لو انتقاد کردند و از پکن پاسخ خواستند.
ادگارس رینکویچس وزیر امور خارجه لتونی نیز در توییتر خود نوشت: «اظهارات سفیر چین در فرانسه در مورد قوانین بینالمللی و حاکمیت کشورها کاملاً غیرقابلقبول است. ما انتظار توضیح از طرف چینی و انکار کامل این بیانیه را داریم.»
Remarks by the Chinese Ambassador in France concerning international law and sovereignty of nations are completely unacceptable. We expect explanation from the Chinese side and complete retraction of this statement https://t.co/S937uXJGWJ
— Edgars Rinkēvičs (@edgarsrinkevics) April 22, 2023
گابریلیوس لاندسبرگیس، وزیر خارجه لیتوانی نیز در توییتر نوشت: «اگر کسی هنوز میپرسد چرا کشورهای بالتیک به چین برای «میانجی صلح در اوکراین» اعتماد ندارند، پاسخ آن اینجاست که یک سفیر چین استدلال میکند که کریمه متعلق روسیه است و مرزهای کشورهای ما مبنای قانونی ندارد.»
همچنین مارگوس تساهکنا، وزیر امور خارجه استونی به رسانه محلی دلفی گفت: «مایه تأسف است که نماینده جمهوری خلق چین چنین دیدگاهی دارد. چنین موضعی قابلدرک نیست. »
فرانسه نیز روز گذشته با اعلام «همبستگی کامل» خود با همه کشورهای متحدی که از اظهارات لو متأثر شدهاند، اعلام کرد که این کشورها «پس از دههها سرکوب» استقلال خود را به دست آوردهاند. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت: «به طور خاص در مورد اوکراین، مرزهای این کشور که شامل کریمه هم میشود در سال ۱۹۹۱ توسط کل جامعه بینالمللی از جمله چین به رسمیت شناخته شد.»
همچنین «در روز یکشنبه، تقریباً ۸۰ نماینده پارلمان اتحادیه اروپا، به همراه ائتلاف میان پارلمانی در مورد چین، نامهای به وزیر امور خارجه فرانسه، کاترین کولونا، ارسال کرده و از او خواستند که سفیر چین را به دلیل سخنانش «عنصر نامطلوب» اعلام کند.
در این نامه که در لوموند منتشر شده، آمده است: «این فعالیت «گرگ جنگجو» در بدترین حالت خود است و نباید بیپاسخ بماند. ما از شما میخواهیم که فوراً بهعنوان پاسخی به رفتار کاملاً غیرقابلقبول سفیر لو شای وی را عنصر نامطلوب اعلام کنید.»