
دولت انگلیس طی یک ابلاغیه به بیمارستانها و مراکز درمانی، از آنها خواسته تا از این پس موارد ختنهی زنان را به مقامات مسئول گزارش دهند.
این ابلاغیه که روز پنجشنبهی گذشته صادر شد، اولین واکنش رسمی دولت به درخواست نمایندگان پارلمان بریتانیا در خرداد ماه سال جاری، مبنی بر برخورد جدی با موارد ختنهی اجباری زنان و دختران است. برخی آمارها از حدود ۶۰ هزار مورد ختنه در این کشور حکایت دارند.
اما آمارهای جهانی به مراتب تکاندهندهتر است. به گزارش یونیسف، هماکنون بالغ بر ۱۲۵ میلیون زن در دنیا ختنه شدهاند. این سازمان برآورد میکند که در یک دههی آینده، ۳۰ میلیون مورد به این تعداد اضافه شود.
از نظر آماری، پراکندگی موارد ختنهی زنان، ابتدا در مجموعهی کشورهای قارهی آفریقا، سپس در خاورمیانه و در آخِر در مناطقی از شرق آسیا قرار دارد. در آفریقا، کشورهای سومالی، مصر، گینهی نو و سودان در صدر قرار دارند. گرچه سایر کشورهای افریقایی نیز دستکمی در اجرای این سنت ندارند.
همچنین میانگین سنی مشخصی برای انجام ختنه در کشورهای فوق وجود ندارد و عمدتاً بر اساس آنچه که از پیش رایج بوده تصمیمگیری میشود. در برخی مناطق، نوزاد دختر پیش از یکماهگی، در برخی مناطق در ۵ تا ۶ سالگی و گاه حتی در سنین بالاتر و یا درست پیش از ازدواج انجام میشود.
باورهای مختلفی در مورد خواستگاه ختنه وجود دارد. بسیاری آنرا یک واجب دینی میدانند، امری که با مخالفات بسیاری از روحانیون اسلامی مواجه شده و صراحتاً رد شده است. اما بسیاری دیگر نیز آنرا یک سنت واجب برای آمادهکردن دختر برای دوران بلوغ میدانند. برخی از جوامع نیز آنرا در جهت تضمین پاکی زن و یا کاهش میل جنسی او میدانند.
اجرای ختنه در جوامع سنتی و معمولا با ابتداییترین ابزارها و بدون بیهوشی انجام میشود. ابزار مورد استفاده نیز معمولا چاقوی غیر استریل و در موارد نادر تیغ ریشتراشی است و برای پانسمان نیز در بهترینحالت از بتادین یا الکل استفاده میشود. معمولاً پس از ختنه، خونریزی آنقدر شدید است که فرد مجبور میشود در سطل یخ بنشیند-اگر موجود باشد- و در مواردی نیز این خونریزی منجر به فوت فرد میشود. معمولا این خون را خون کثیف میدانند و اعتقاد این جوامع بر این است که با خارج شدن این خون، فرد به طهارت و پاکی میرسد.
عدم رعایت ابتداییترین موارد بهداشتی نیز معمولا باعث ایجاد عفونتهای حاد در منطقهی تناسلی زن میشود. همچنین درصد ابتلا به هپاتیت، ایدز و سایر عفونتها به میزان قابل توجهی بالا میرود.
تمامی این موارد به غیر از آسیب روحی ناشی از شوک این عمل است. معمولا زنانی که مجبور به ختنه میشوند، تا آخر عمر از نظر روحی و جسمی از رابطهی جنسی رنج میبرند و در برخی موارد نیز قادر به انجام این عمل نخواهند بود.
با وجودی که کشورهای اروپایی و حتی برخی کشورهای افریقایی، قوانین صریحی در منع و جلوگیری از ختنهی اجباری زنان دارند، اما این قوانین در عمل نتوانسته از این سنت جلوگیری کند. عمدهترین دلیل آن نیز مخفیانه انجام شدن این عمل است.
ختنه در جوامع سنتی بیشتر بهصورت یک فرهنگ درآمده و نسل به نسل منتقل شده است. خواستگاه آن کوچکترین واحد جامعه، یعنی خانواده است و این امر با خواست و رضایت کامل والدین کودک و بهطور مخفیانه، توسط ماماهای محلی انجام میشود. بنابراین هیچگونه امکانی برای پیگیری قانونی آن وجود ندارد.
بر این اساس بسیاری از کارشناسان، وضع قوانین در جهت جلوگیری از ختنه را بیفایده میدانند. به باور آنها، در جوامع سنتی، فقر فرهنگی و نبود آموزش صحیح، علت اصلی ماندگاری سنتها و خرافات است و بهترین راه برای مقابله با این ناهنجاریها، ایجاد محیطهای آموزشی، آموزش مسائل و حقوق زنان به آنها و تأکید بر سوادآموزی به خصوص به دختران است.
به دلیل نقش کلیدی زنان در آموزش و تربیت فرزندان، رشد آگاهی زنان، مستقیماً با رشد آگاهی جمعی و ارتقاء فرهنگ آن جامعه نسبت دارد. امروزه در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، آگاهیبخشی و آموزش زنان را به عنوان کلید حل بسیاری از مشکلات و ناهنجاریها میدانند و سازمانهای حقوق بشری بودجههای کلانی را صرف آموزش زنان و دختران میکنند.
اپک تایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.