فشار خون بالا «قاتل خاموش» نامیده می‌شود و خیلی‌ها از آن می‌ترسند. براساس دستورالعمل‌های انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۱۷، اگر فشار خون‌تان را در حالت آرامش اندازه‌گیری کنید و عدد به‌دست‌آمده بیش از سه‌بار طی دو هفته متوالی بالا باشد، یعنی از فشار خون بالا رنج می‌برید.
اگر چنین باشد، صرفاً نباید دنبال کاهش فشار خون باشید. یافتن علت فشار خون به اندازه کاهش آن اهمیت دارد. وقتی علت برطرف شد، «قاتل خاموش» به «دستیار» شما تبدیل می‌شود و شما را از وضعیت سلامتی‌تان باخبر می‌کند.
دلایل مختلفی برای فشار خون بالا وجود دارد. عصبانیت، اضطراب، ترس، خشکی شانه‌ها و هوای سرد در این امر دخیل هستند.
۱. راهکارهای کنترل فشار خون ناشی از یک محیط پرتنش
برخی افراد راحت‌تر از دیگران تحریک می‌شوند. مثلاً ممکن است هنگام تماشای تلویزیون احساساتی شوند یا دچار خشم شوند، گر بگیرند، رگ گردن‌شان بیرون بزند یا زود جوش بیاورند. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که عصب‌های سمپاتیک پیش‌فعال شده و باعث انقباض عروق خونی محیطی می‌شوند. در این حالت، خون نمی‌تواند اکسیژن را مستقیماً به نقاط مختلف بدن منتقل کند. در نتیجه فشار خون‌تان بالا می‌رود.
بیمار پنجاه‌ساله‌ای داشتم که کمی چاق بود و فشار خون او در همه حال حدود ۲۰۰ بود. او پس از مصرف شش نوع داروی کاهنده فشار خون و عدم درمان نزد من آمده بود. فشار خون او پس از درمان به ۱۴۰ یا ۱۵۰ کاهش یافت. او خیلی خوشحال بود و هرکجا که می‌رفت می‌گفت: «دکتر هو مشکل فشار خون مرا برطرف کرد.»
من همان زمان به او گفتم: «من فشار خون بالای شما را درمان نکردم. خودتان بودید که درمانش کردید.» «چطور؟» «دارویی که برای‌تان تجویز کردم، برای تسکین احساسات‌تان بود. پس تنها اثری که داشت این بود که توانستید احساسات‌تان را کنترل کنید و هر روز بهتر شوید.» پس اگر بتوانید به خودتان بگویید «عصبانی نشو، خوب باش»، فشار خون بالا خودبه‌خود برطرف خواهد شد.
دو نوع چای برای تسکین احساسات و کاهش فشار خون
با مصرف دو چای زیر می‌توانید احساسات خود را تسکین دهید و به شادی و آرامش برسید.
چای گل داودی
ده تکه گل داوودی را درون لیوان بریزید و بگذارید در آب داغ دم بکشد. فرقی نمی‌کند از گل‌های داوودی زرد استفاده می‌کنید یا نوع سفید و وحشی آن، همه آن‌ها مؤثر هستند. وقتی چای کاملا دم کشید، گل‌ها منبسط شده و عطرشان به مشام خواهد رسید. اکنون چای را بنوشید. برای بهبود طعم و مزه چای می‌توانید کمی شیرین بیان یا زالزالک به آن اضافه کنید.
جوشانده عناب و شیرین بیان
این یکی از جوشانده‌های درمانی پیشنهادی من برای بیمارم بود.
۱۵۰۰ سی سی (حدود ۳.۲ پیمانه) آب داخل کتری بریزید و چهار تکه (حدود ۰.۵۲ اونس) شیرین بیان، ۱ پیمانه (حدود ۱.۳۳ اونس) گندم و ۱۲ عدد خرمای قرمز را در آن بجوشانید. صبر کنید تا حجم آب به ۱۰۰۰ سی سی (حدود ۲.۱ پیمانه) برسد. جوشانده را به صورت چای بنوشید.
نکته: بهتر است از گندمی استفاده کنید که مدت‌هاست انبار شده است.
برای ارتقای شاخص شادی هر روز ورزش کنید
ورزش باعث نرم شدن عروق خونی می‌شود. از این‌رو، عروق خونی محیطی منبسط می‌شوند و خون می‌تواند به راحتی در آن‌ها گردش کند و عروق را به‌طور همزمان از کلسترول پاکسازی کند. وقتی جریان خون در شریان‌های بزرگ به حالت عادی برسد، فشار خون کاهش پیدا می‌کند. همچنین در طول ورزش، هورمونی به نام اندورفین در مغز تولید می‌شود که اصطلاحاً «هورمون شادی» نامیده می‌شود. اندورفین باعث می‌شود احساس شادی کنید و فشار خون‌تان را به طور طبیعی کاهش می‌دهد.
افرادی که همیشه در خانه و محل کارشان هستند، چطور می‌توانند زمان کافی برای ورزش داشته باشند؟ فواید ورزش روزانه روی هم انباشته می‌شوند. مثلاً هنگام سوار شدن به اتوبوس در مسیر محل کار می‌توانید یک ایستگاه زودتر پیاده شوید و بقیه مسیر را پیاده‌روی کنید. یا قبل از صرف ناهار، پنج یا شش دقیقه از پله‌ها بالا و پایین بروید. در پایان روز کاری و پس از صرف شام هم پیاده‌روی کنید. به این ترتیب، شما حدود ۳۰ دقیقه ورزش کرده‌اید. هرچه وقت بیشتری صرف کنید، بهتر است.
همچنین می‌توانید با پوشیدن کفش‌های نرم و پارچه‌ای، جوراب خالی یا راه رفتن با پاهای برهنه روی چمن یا خاک، انرژی منفی‌تان را به «زمین» منتقل کنید. به این ترتیب علاوه بر انجام تمرینات ورزشی، خون‌رسانی به مغز هم افزایش پیدا می‌کند. با وجود اکسیژن کافی، فشار خون به طور طبیعی کاهش پیدا می‌کند.
۲. برای کاهش فشار خون بالا با خشکی گردن، به سه نقطه فشاری بدن ضربه بزنید
خشکی گردن و شانه‌ها یکی از عوارضی است که باعث افزایش فشار خون می‌شود. برای مثال، بسیاری از کارمندان نصف روز خود را پشت کامپیوتر سپری می‌کنند و دچار قوز گردن می‌شوند و مجبورند ساعات زیادی را بی‌حرکت بنشینند. وقتی به خانه می‌روند، دوباره بی‌حرکت روی مبل دراز می‌کشند یا سرشان را در گوشی تلفن‌شان فرو می‌کنند و این پروسه به سفت شدن گردن و شانه‌ها منجر می‌شود که به نوبه خود می‌تواند آن‌ها را دچار فشار خون بالا کند.
بیمار دیگری دارم که هربار برای معاینه به بیمارستان مراجعه می‌کرد، فشار خون ۲۰۰ داشت. او همیشه بعد از مصرف داروهای تجویزی کاهنده فشار خون احساس ناراحتی می‌کرد. فرقی هم نمی‌کرد که دارو برای کاهش کلسترول تجویز شده بود یا برای اتساع عروق. من به او کمک کردم تا شریان کاروتیدش را کش بیاورد. مشکل فشار خون او به همین راحتی برطرف شد.
یک نقطه فشاری برای خشکی گردن و شانه وجود دارد که چی‌زه (LU 5) نامیده می‌شود. هر روز به آرامی نقطه چی‌زه را ۳ تا ۵ دقیقه با دست چپ و راست فشار داده و همزمان گردن‌تان را حرکت دهید. به این ترتیب گردش خون در گردن بهبود پیدا می‌کند و خون در شریان کاروتید به سمت مغز جاری می‌شود. وقتی گردش خون مناسب باشد، فشار خون به طور طبیعی کاهش پیدا می‌کند.
علاوه بر چی‌زه، فشار دادن دو نقطه دیگر هم می‌تواند گردش خون را بهبود بخشد. یکی زوسانلی (ST 36) است و دیگری سان‌یین‌جایو (SP 6).
همچنین افرادی که نمی‌توانند این نقاط را به طور دقیق فشار دهند، می‌توانند از تکنیک ضربه استفاده کنند. با ضربه زدن به قسمت فوقانی این نقاط و همچنین ضربه زدن به قسمت تحتانی، می‌توانید به نقطه مورد نظر برسید.
نکته: خانم‌های باردار باید از ماساژ دادن یا ضربه زدن به نقطه سان‌یین‌جایو خودداری کنند.
۳. فشار خون سرمایی – بدن را گرم نگه دارید
هوای سرد هم می‌تواند باعث افزایش فشار خون شما شود.
برای حفظ گرما در بدن در فصول سرد، شریان‌ها منقبض، باریک‌تر و کوچک‌تر می‌شوند. این امر جریان خون را در بدن کاهش می‌دهد. به این ترتیب، خون در داخل شریان‌های بزرگ باقی می‌ماند و باعث می‌شود فشار خون‌تان بالا برود.
چه باید کرد؟ چند لایه لباس گرم بپوشید و نوشیدنی‌های گرم بنوشید. این کار به بازگشت شریان‌ها به حالت طبیعی‌شان کمک می‌کند تا خون به طور یکنواخت در همه شریان‌ها جریان پیدا کند. به این ترتیب، فشار خون بدون استفاده از داروهای کاهنده فشار خون کاهش پیدا می‌کند.
