یک استاد دانشگاه تهران هشدار می‌دهد که برای جلوگیری از «ابر بحران» باید آب سد چمشیر تخلیه شود.
سد چمشیر بلندترین سد بتنی ایران است که بر روی رودخانه زهره ساخته شده و در استان کهگیلویه و بویراحمد در مجاورت تنگه چمشیر و نزدیک به مرز استان بوشهر واقع شده است.
حسین آخانی، استاد علوم گیاهی دانشگاه تهران با انتشار ویدئوی بررسی میزان نمک حل شده در خروجی سد چمشیر در پر بارش‌ترین فصل سال در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «دو ماه بعد از آخرین بازدید خود از رودخانه زهره در محل امامزاده حیدر کرار، در بیست‌وششم اردیبهشت هدایت الکتریکی بالای پنج هزار را ثبت کردم. چنین ای‌سی بالایی (میزان نمک حل شده) آن‌هم در چنین فصلی با دو سال پیاپی ریزش‌های جوی فراتر از نرمال، نه‌تنها بی‌سابقه که حتی خارج از تصور است. هنوز بخش عمده‌ای از سازند (نمکی) گچساران با مخزن تماس ندارد و از آغاز انحلال رسوبات تبخیری گچ و نمک زمان زیادی نگذشته است.»
سدی که مرگ می‌آورد
او در این ویدیو می‌گوید: «لطفا این سد را تخلیه کنید، چرا که با انحلال نمک و نفوذ آب از منافذ این سد و خروج آن از چشمه‌های بعد از سد به هموطنانمان مرگ می‌دهیم.»
به گفته او، «در روزهای پیش از آبگیری، بسیاری چمشیر را با گتوند مقایسه کردند و حتی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از تعبیر «گتوند دوم» استفاده کردند. اما آن‌هایی که از وضعیت رودخانه زهره و مخزن سد آگاه بودند، می‌دانستند که مقایسه چمشیر با گتوند، اشتباه است. چمشیر، یک «افتضاح» به تمام معنی است و بحران آن فراتر از مشکلات گتوند است.»
مدیر آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد در بهار سال گذشته و سه ماه بعد از آبگیری سد چمشیر گفته بود که با بررسی‌های این شرکت، آب چمشیر ۱۲۰۰ ای سی برآورد شده که رقم بسیار مطلوبی برای سنجش میزان نمک در آب است.
جنگل گز نابود می‌شود
این کارشناس محیط زیست، یک ماه گذشته نیز از نابودی جنگل گز در امتداد رودخانه زهره و در پایین‌دست سد چمشیر خبر داد. او در ویدیوی مشابهی با توصیف تاثیرات آبگیری سد چمشیر افزود: «فقط یکسال بعد از آبگیری سد چمشیر نگاه کنید، این جنگل گز است که در عرض یکسال در حال خشک شدن است؛ چون دیگر سیلاب نمی‌آید. آن آقایی (مقام مسئول) که می‌گفت رودخانه زهره یک رودخانه وحشی است، شما متاسفانه هیچ بویی از اکوسیستم نبردید، هیچ دانشی از اکوسیستم ندارید ،شما نه تنها باعث نابودی جنگل انبوه داخل مخزن شدید بلکه ۲۴۰ کیلومتر بعد از سد چمشیر در امتداد رودخانه زهره به دلیل محدود شدن سیلاب خشک خواهد شد و تمام این‌ها به پهنه‌های تولید ریزگرد تبدیل خواهد شد.»
سد چمشیر در آخرین روزهای تیرماه سال گذشته، در سفر ابراهیم رئیسی به کهگیلویه و بویراحمد به طور رسمی افتتاح شد.
در اولین ماه‌هایی که زنگ خطر آبگیری از این سد به صدا درآمد. جمعی از اساتید دانشگاه تهران در آذرماه ۱۴۰۰ در نامه‌ای به ابراهیم رئیسی با استناد به گزارش شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران که توسط پژوهشگران دانشگاه تهران انجام شده است، افزودند:
«با آبگیری سد چمشیر سالانه حدود پانصد هزار تن نمک تنها از مسیر فعلی رودخانه وارد مخزن خواهد شد. قابلیت انحلال بستر مخزن بسیار بالا است و به دلیل وجود فروچاله‌های متعدد و جاری بودن چشمه‌های شور در داخل و پشت سد و به دلیل افزایش سطح تماس آب با سایر بخش‌های سازند، خطر انحلال نمک، حتی بیش از مقدار محاسبه شده در گزارش دانشگاه تهران است.. شوری چشمه‌های جاری در پشت سد ۳۵ برابر شوری خود رودخانه و نزدیک به دو برابر شوری آب دریاهای آزاد است. اما خطر بزرگ دیگر احداث این سد، نابودی حدود پانصد هکتار جنگل‌های انبوه رودخانه‌ای و حدود چهار هزار هکتار و درختچه‌زار کنار و دیگر گیاهان گچ‌دوست در داخل مخزن است. میلیونها درخت گز، پده و کنار در مخزن با آبگیری نابود خواهد شد.»
منصور سهرابی، متخصص محیط زیست در این‌باره در صفحه ایکس خود نوشته است که در دوران ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، محیط زیست ایران بیش از پیش آسیب دید. در دوره او فاجعه دیگر از جمله آبگیری سد چمشیر بوقوع پیوست، دریاچه ارومیه بدترین روزگار خود را سپری کرد، مازوت بیش از قبل مصرف شد. سیل همچنان خسارت جانی و مالی گرفت و پروژه‌های بدون مجوز و ارزیابی محیط زیستی اجرا شدند.
