نویسنده: فیل گورسکی
آیا بریتانیا چیزی درباره تهدیدات تروریستی علیه کانادا می‌داند که ما از آن بی‌خبریم؟
ما کانادایی‌ها خیلی خوش‌شانس هستیم که در اتحادیه فایو آیز عضویت داریم. این اتحادیه پس از جنگ جهانی دوم با همکاری چند کشور انگلیسی‌زبان (تقریباً هم‌عقیده)- کانادا، استرالیا، نیوزیلند، بریتانیا و ایالات متحده- شکل گرفت که اطلاعات امنیتی حساس را با هم به اشتراک می‌گذارند. توافق آن‌ها در خصوص انجام این کار از عوامل مختلفی نشأت می‌گیرد: تاریخ و فرهنگ مشترک، تجربیات مشترک در زمان جنگ و صلح، زبان انگلیسی و حس مشترک آن‌ها مبنی بر این‌که در بسیاری از مسائل «هم‌سنگر» هستند.
کانادا همواره مشتری این سرویس‌ها بوده و در ادامه هم خواهد بود. ما خودمان نهادهای کارآمدی داریم (تشکیلات امنیت ارتباطات (CSE) و سازمان اطلاعات امنیت کانادا (CSIS)) اما از نظر اندازه، بودجه، منابع و توانمندی‌ها هرگز نمی‌توانیم به پای بریتانیا و ایالات متحده برسیم. از آن‌جا که ما بیشتر نقش مصرف‌کننده را داریم، باید این رابطه را با دقت مدیریت کنیم. دولت فعلی کانادا تحت رهبری جاستین ترودو نه تنها به سیستم اطلاعاتی اهمیتی نمی‌دهد (رد تأسف‌بار شواهد سازمان اطلاعات امنیت کانادا در خصوص دخالت جمهوری خلق چین در دو انتخابات اخیر فدرال)، بلکه در اقدامی غیرمسئولانه به افشای اطلاعات شنود الکترونیک در رابطه با ادعای دخالت دولت هند در قتل یک «فعال» سیک در بریتیش کلمبیا مبادرت ورزید.
اکنون شاهد هستیم که بریتانیا به شهروندان خود هشدار داده که وقوع حمله تروریستی در کانادا «بسیار محتمل» است. این هشدار بلافاصله توجه مرا به خود جلب کرد، زیرا سطح تهدید اعلامی مرکز ارزیابی یکپارچه تروریسم (ITAC) از اکتبر ۲۰۱۴- که دو جهادی، دو سرباز کانادایی را ظرف دو روز به قتل رساندند- هنوز از سطح «متوسط» (حد میانی از پنج سطح «بسیار پایین» تا «بحرانی») بالاتر نرفته است. سطح متوسط نشان می‌دهد که وقوع حمله تروریستی «ممکن» است.
چه فرقی می‌کند؟ آیا وقوع حمله بسیار محتمل است یا فقط ممکن تلقی می‌شود؟
به‌طور معمول، سطح تهدید زمانی تغییر می‌کند که اطلاعاتی در رابطه با احتمال حمله ارائه شود. جای تعجب ندارد که بریتانیا این اطلاعات را به‌طور علنی افشا نکرده و چیزی هم درباره نوع حمله تروریستی «بسیار محتمل» نگفته است. اما برای دو دوتا چهارتا کردن لازم نیست دانشمند باشیم: تروریسم اسلام‌گرا همچنان تهدید شماره یک در سطح جهانی است. در آوریل گذشته یکی از شهروندان کانادا به دست یک جهادی در بریتیش کلمبیا با چاقو مورد حمله قرار گرفت. نمی‌خواهم بگویم وقوع سایر اشکال حمله (راست افراطی، چپ افراطی و غیره) هم امکان‌پذیر نیست اما کسی نمی‌تواند منکر این قضیه شود که نیروهای جهادی پشت اکثر این حملات هستند.
بریتانیا هشدارهای مشابهی را برای کشورهای دیگر نظیر اوگاندا صادر کرده است اما اشاره به نام کانادا گیج‌کننده است. کانادا کشوری نیست که تروریسم در آن بیداد کند. من در کتاب سال ۲۰۲۲ خود که تحت عنوان «پادشاهی صلح‌آمیز» منتشر شد، تروریسم را بررسی کردم و متوجه شدم که قدمت آن به زمان کنفدراسیون برمی‌گردد و به‌طور متوسط هر هفت سال یک حادثه رخ می‌دهد. البته در سال‌های اخیر حوادث بیشتری رخ داده که میانگین را تغییر داده است.
آیا بریتانیا اطلاعاتی در اختیار دارد که ما از آن بی‌خبریم؟ آیا این کشور داده‌های خود را با سازمان اطلاعات امنیت کانادا یا پلیس سواره‌نظام سلطنتی کانادا (RCMP) به اشتراک گذاشته است؟ آیا نهادهای اطلاعاتی ما با ارزیابی انگلیس مخالف هستند؟ یا این‌که دولت کنونی دوباره تهدیدهای واقعی را نادیده گرفته، چرا که اعتراف به این نکته که افرادی در کشور هستند که می‌خواهند دیگران را بکشند ناخوشایند است؟
همچنین واضح است که جنگ غزه منجر به افزایش شدید حملات علیه یهودیان شده است. حماس و سایر گروه‌های جهادی وعده داده‌اند که اقدامات‌شان را افزایش خواهند داد. از این‌رو، احتمال می‌رود که اگر حمله‌ای صورت بگیرد، از جانب اسلام‌گرایان یا چپ‌های افراطی خواهد بود (پیوند عجیبی بین چپ‌های افراطی و اسلام‌گرایان وجود دارد که باعث شده برخی حماس را نه یک گروه تروریستی- چنان‌که دولت کانادا می‌گوید- که گروهی «آزادی‌خواه» بدانند.)
اگر- این اگر بسیار مهم است- بریتانیا در حال پنهان‌کاری باشد (شخصاً شک دارم که تمام حقیقت را گفته باشند)، نشان می‌دهد که دولت ترودو چه آسیبی به نام کانادا در نزد متحدانش وارد کرده است. بودجه دفاعی ما در حد شوخی است. دولت از صحبت درباره ماهیت تروریسم طفره می‌رود (چنان‌که شبکه سی‌بی‌سی طفره می‌رود.) ما سعی می‌کنیم با همه خوش‌رفتاری کنیم و دائماً نگران این هستیم که نکند حرفی بزنیم یا کاری بکنیم که موجب «ناراحتی» کسی شود (تغییر زبان در دعای روز بزرگداشت را به یاد بیاورید.) جای تعجب ندارد که خیلی‌ها از من می‌پرسند در سرزمین بزرگ سفید شمالی چه خبر است.
دولت ترودو باید دست از «پنهان‌کاری» بردارد- چنان‌که در خصوص دخالت پکن در انتخابات کانادا عمل کرد- و اوضاع را جدی بگیرد. اتحادیه فایو آیز چندین دهه پابرجا بوده و نمی‌توانیم عواقب فروپاشی آن را تاب بیاوریم. اگر سطح تهدید تروریستی بالاتر از حد متوسط است، کانادایی‌ها باید مطلع شوند.
نویسنده: فیل گورسکی ۳۲ سال در سازمان‌های اطلاعاتی کانادا کار کرده و متخصص تروریسم است. او نویسنده شش کتاب در مورد تروریسم است.
