انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی، در حالی امروز در ایران برگزار میشود که رسانههای خارجی، کارشناسان مسائل سیاسی و اکثریت اقشار مردم معتقدند که این انتخابات با استقبال و مشارکت بسیار کمی مواجه خواهد شد.
خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی این انتخابات را «آزمون محبوبیت نظام روحانیون در بحبوحه نارضایتی فزاینده از فشارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی» قلمداد کرده است.
رویترز نوشته که روحانیان حاکم بر ایران به دنبال حضور گسترده مردم در انتخابات هستند تا مشروعیت ازدسترفته خود را بازیابند.
این رسانه عنوان کرده که مشروعیت جمهوری اسلامی در پی جان باختن «مهسا امینی» در بازداشتگاه گشت ارشاد در سال گذشته و چندین ماه اعتراضات گسترده آسیب دیده است.
رقابت بیش از ۱۵ هزار نفر برای تصاحب ۲۹۰ کرسی مجلس شورای اسلامی
بیش از ۱۵ هزار نفر برای تصاحب ۲۹۰ کرسی مجلس در غربالگری شورای نگهبان مورد تأیید قرار گرفتهاند. قانون اساسی ایران پنج کرسی مجلس را به اقلیتهای مذهبی اختصاص داده است.
شورای نگهبان، هیاتی تندرو متشکل از شش فقیه اسلامی است که منتخب رهبر هستند و همچنین شش حقوقدانان مسلمان. این شورا نامزدها را از نظر تعهد به اسلام و اعتقاد به جمهوری اسلامی مورد سنجش قرار میدهد. احمد جنتی، توسط رهبر جمهوری اسلامی در سال ۱۳۷۱ به عنوان دبیر شورا منصوب شد.
مجلس خبرگان در ایران که دارای ۸۸ عضو است، نهادی است که وظیفه عزل و نصب رهبر جمهوری اسلامی را بر عهده دارد.
از ۵۱۰ نامزدی که برای انتخابات مجلس خبرگان ثبتنام کرده بودند، ۱۱۴ نفر آنها توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت شدهاند.
شورای نگهبان صلاحیت حسن روحانی، رئیسجمهور پیشین اصلاحطلب ایران در سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ و از اعضای فعلی مجلس خبرگان را رد کرد که این موضوع بازتاب گستردهای داشت.
وزارت کشور جمهوری اسلامی ادعا کرده که ۱۰۳ حزب ملی و استانی در ایران وجود دارد.
در ایران تحت جمهوری اسلامی، احزاب آزاد وجود ندارد و سیاست در راستای خطوط جناحی پیش میرود.
اصلاحطلبان که معتقد به براندازی جمهوری اسلامی نیستند و به دنبال تغییر تدریجی هستند، از هیچ فهرستی از نامزدهای مجلس حمایت نکردند. نامزدهای اصلاحطلبان در انتخابات سال ۱۳۹۸ با رد صلاحیت گسترده مواجه شدند.
معترضان در خیزش سراسری ایران پس از سالها تلاش نافرجام اصلاحطلبان برای ارتقای آزادیهای سیاسی و اجتماعی، برنامه آنها را ناکافی خوانده و مردود اعلام کردند.
ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی
ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی، بزرگترین گروه متشکل از اعضای ارشد سپاه پاسداران و نیروهای بسیج هستند که همراه با جبهه پایداری، در این انتخابات شرکت کردهاند و ۳۰ نفر نامزد عضویت در مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه استان تهران را معرفی کردهاند، محمدباقر قالیباف نیز در این لیست حضور دارد.
ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی
ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی، تحت نظر تعدادی از روحانیان حوزه علمیه قم اداره میشود. در این انتخابات نیز ۳۰ نفر نامزد عضویت در مجلس از حوزه انتخابیه تهران را معرفی کرده است. تعدادی از روزنامهنگاران و فعالان فرهنگی اصولگرا در این لیست حضور دارند.
شورای وحدت
شورای وحدت نیز در این انتخابات، لیستی ۳۰ نفره از تهران را معرفی کرده است. منوچهر متکی و سعید مهدویکنی از چهرههای شناختهشده این لیست است. شورای وحدت اعلام کرده است که جریانهای اصلی اصولگرا از نامزدهای معرفی شده حمایت میکند.
صدای ملت
صدای ملت نیز از دیگر جناحهای سیاسی است که در این انتخابات شرکت کرده است. در لیست این جناح سیاسی نیز همانند سایر جناحها ۳۰ نفر حضور دارند. این نامزدها از دو جناح اصلاحطلب و اصولگرا هستند. علی مطهری، یکی از نامزدهای شناخته شده در این لیست است.
این ائتلافها و گروههای سیاسی در بقیه استانهای ایران نیز نامزدهای مورد حمایت خود را معرفی کردهاند.
۶۱ میلیون واجد شرایط رای دادن هستند
حدود ۶۱ میلیون نفر از جمعیت تقریبی ۸۱ میلیون نفری ایران، بالای ۱۸ سال و واجد شرایط رأی دادن هستند. در انتخابات ایران آراء اکثراً بهصورت دستی شمارش میشود.
نتایج اولیه زودتر منتشر میشود، اما در برخی موارد اعلام نتیجه نهایی ممکن است تا سه روز طول بکشد.