مقامات آمریکایی میگویند که حکومت ایران مصمم به پاسخگویی به حمله هوایی اسرائیل در دمشق است که منجر به کشته شدن هفت فرمانده و افسر سپاه شد و این امر نگرانی درباره وقوع جنگ را افزایش داده است.
سران حکومت ایران همزمان با «روز قدس»، در مراسم تشییع جنازه فرماندهان ارشد و دیگر افسران نیروی قدس متعهد شدند که انتقام آنها را میگیرند، آما نگفتند چگونه و چه زمانی این اتفاق رخ خواهد داد.
مقامات آمریکایی همزمان روز جمعه اعلام کردند که برای حملات احتمالی تلافیجویانه جمهوری اسلامی آماده هستند و نیروهای نظامی آمریکا در منطقه در حالت آمادهباش قرار گرفتهاند.
یک مقام اسرائیلی نیز گفته است که اسرائیل نیز ارتش خود را در حالت آمادهباش قرار داده است، مرخصی یگانهای رزمی را لغو کرده، برخی از نیروهای ذخیره را به واحدهای پدافند هوایی فراخوانده و سیگنالهای جیپیاس را مسدود کرده است.
بر اساس گزارش نیویورک تایمز، دو مقام ایرانی نیز که نخواستند نامشان فاش شود، گفتند که سران جمهوری اسلامی تصمیم گرفتهاند که به طور مستقیم به حمله دمشق پاسخ دهند تا بازدارندگی ایجاد کنند. حکومت ایران تمام نیروهای مسلح خود را در حالت آمادهباش کامل قرار داده است.
در حمله هوایی منتسب به اسرائیل به ساختمانی که بخشی از مجموعه سفارت ایران در دمشق بود، سه فرمانده و چهار افسر دیگر نیروی قدس کشته شدند.
درباره پیشینههایی که برای پاسخ تلافیجویانه حکومت ایران وجود دارد، میتوان به چهار سال پیش اشاره کرد که پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس توسط ایالات متحده، حکومت ایران با موشک به پایگاههای آمریکایی در عراق شلیک کرد و بیش از یکصد سرباز را مجروح کرد.

حمله به کنسولگری حکومت ایران در دمشق بسیار غیرمعمول بود
از زمان آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس در هفتم اکتبر، شبهنظامیان نیابتی حکومت ایران در سراسر خاورمیانه تعدادی حملات را علیه اسرائیل انجام دادهاند، اما جمهوری اسلامی از درگیری مستقیمی که میتواند منجر به جنگ تمام عیار شود، جلوگیری کرده است.
بر اساس گزارش رسانههای داخلی ایران، اسرائیل در چند ماه گذشته دستکم ۱۸ تن از نیروهای قدس از جمله چهار فرمانده ارشد را کشته است.
اما حمله هوایی در دمشق از نظر کشتن تعداد زیادی از شخصیتهای ارشد به طور همزمان و حمله به ساختمان دیپلماتیک، بسیار غیرمعمول بود.
مقامات اسرائیلی گفته بودند که این ساختمان که محل اقامت رسمی سفیر جمهوری اسلامی در سوریه بود، به عنوان یک پایگاه سپاه پاسداران عمل میکرد و بنابراین یک هدف مشروع بود.

علی خامنهای درباره حمله تلافیجویانه تصمیم میگیرد
تصمیم نهایی در مورد موضوع مهمی مانند حمله به اسرائیل بر عهده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است که همچنین فرمانده کل نیروهای مسلح است. او پیشتر دستور حمله سال ۲۰۲۰ را به انتقام کشته شدن قاسم سلیمانی صادر کرده بود.
تحلیلگران نظامی آمریکا ارزیابی میکنند که این احتمال بیشتر است که ایران به خود اسرائیل حمله کند تا اینکه نیروهای نیابتی این حکومت به نیروهای آمریکایی در منطقه، از جمله در عراق و سوریه حمله کنند.
طبق گزارش نیویورک تایمز، یک مقام دفاعی اسرائیل گفته است که تحلیلگران اسرائیلی به این نتیجه رسیدهاند که حکومت ایران خود حمله خواهد کرد و از طریق حزبالله، نزدیکترین متحد شبهنظامیاش، که از زمان آغاز جنگ در حال تبادل آتش با نیروهای اسرائیلی بوده، اقدام نخواهد کرد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، پیش از جلسه کابینه امنیتی درباره حمله احتمالی ایران، روز پنجشنبه گفت: «ما میدانیم چگونه از خود دفاع کنیم و طبق این اصل ساده عمل خواهیم کرد که هر کسی به ما آسیب برساند یا قصد آسیب رساندن به ما را داشته باشد. به آنها آسیب خواهد رساند.»
حکومت ایران علاقهای به درگیری منطقهای گستردهتر ندارد
سپهبد الکسوس جی. گرینکویچ، فرمانده ارشد نیروی هوایی ایالات متحده در خاورمیانه گفته است که «از دیدگاه نظامی، بزرگترین نگرانی من این است که آیا این مسئله به برخی موارد مانند نوعی تنش منطقهای منجر خواهد شد؟ ما با دقت تماشا میکنیم، به آنچه ایرانیها میگویند در مورد نحوه پاسخگویی آنها گوش میدهیم.»
این مقام دفاعی آمریکا افزود که «ارزیابی من این است که ایرانیها علاقهای به درگیری منطقهای گستردهتر ندارند…آنها میخواهند از این بحران که وجود دارد استفاده کنند، اما در حال حاضر علاقهای به جنگ با اسرائیل، جنگ با ایالات متحده یا جنگ با هیچکس دیگری ندارند.»

مراسم تشییع جنازه فرماندهان و اعضای کشته شده سپاه روز جمعه در تهران همزمان با راهپیمایی سالانه «روز قدس»، برگزار شد. اما امسال، به نظر میرسید که فضای این رویداد تاریکتر بود و تحت الشعاع مراسم تشییع، تشدید تنشها با اسرائیل و ترس از پاسخ جمهوری اسلامی و آغاز جنگ بین دو کشور قرار داشت.
رسانههای دولتی ایران نشان دادند که ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ایران و اسماعیل قاآنی فرمانده کل سپاه قدس که به جای یونیفرم، لباس مشکی غیرنظامی به تن داشت، همراه با جمعیت عزاداران در تهران راهپیمایی کردند.

همچنین در این مراسم زیاد النخاله، رهبر جهاد اسلامی فلسطین و ابو فدک المحمداوی، رئیس نیروهای حشد الشعبی عراق، یک شبه نظامی شیعه همسو با ایران، حضور داشتند.
شب قبل از برگزاری مراسم «روز قدس» تابوتهای افسران کشته شده سپاه قدس به محوطه مسکونی علی خامنهای منتقل و بر سر آنها نماز میت اقامه شد.
رهبر جمهوری اسلامی معمولاً چنین اقدامی را فقط برای نزدیکان و مقامات ارشدی انجام میدهد که به دلیل کشته شدن توسط اسرائیل یا ایالات متحده «شهید» اعلام شدهاند.