یک قاضی فدرال در روز ۲۳ ژانویه فرمان دونالد ترامپ در رابطه با حق تابعیت براساس تولد را تعلیق کرد.
جان کافنور، قاضی منطقهای آمریکا، پس از برگزاری جلسه استماع در سیاتل، حکم تعلیق این فرمان را صادر کرد. براساس این حکم ، دولت به مدت ۱۴ روز از اجرای فرمان ترامپ که ساعاتی پس از ورود به کاخ سفید در روز ۲۰ ژانویه به امضا رسید منع میشود.
کافنور در این جلسه به یکی از وکلای وزارت دادگستری گفت که این فرمان مغایر با قانون اساسی است.
این حکم در پروندهای صادر شد که به دست دادستانهای کل آریزونا، ایلینوی، اورگن و واشینگتن به جریان افتاده بود. این یکی از چندین شکایتی است که در رابطه با فرمان ترامپ مطرح شدهاند.
فرمان ترامپ میبایست از روز ۱۹ فوریه اجرایی میشد. براساس این فرمان، دولت فدرال دیگر حق تابعیت خودکار کودکانی را که از مهاجران غیرقانونی در آمریکا متولد میشوند، به رسمیت نمیشناسد.
سخنگوی وزارت دادگستری در بیانیهای گفت: «وزارت دادگستری قویاً از فرمان اجرایی آقای ترامپ، که تفسیر درستی از متمم چهاردهم قانون اساسی آمریکا دارد، دفاع میکند.»
«بیصبرانه منتظریم که استدلالهای همسو با این فرمان را به دادگاه و مردم آمریکا که تشنه اجرای قانون هستند، ارائه کنیم.»
نوزادانی که در خاک آمریکا متولد میشوند، به لحاظ تاریخی تابعیت آمریکا را دریافت میکنند.
این حق براساس حکم دادگاهی شکل گرفته که قانون اساسی آمریکا را تفسیر میکند. براساس این حکم، «تمام افرادی که در خاک آمریکا متولد شده یا تابعیت آمریکا را دارند و مشمول قوانین قضایی آن هستند، شهروند آمریکا محسوب میشوند.» کنگره نیز قانونی را با ادبیات مشابه به تصویب رساند.
براساس فرمان ترامپ، بند تابعیت در قانون اساسی «حق تابعیت را به تمام افرادی که در خاک آمریکا متولد میشوند تعمیم نمیدهد» و «افرادی را که در خاک آمریکا متولد شدهاند اما مشمول قوانین قضایی آن نیستند، شایسته دریافت تابعیت نمیداند.»
این یعنی دولت فدرال بهطور خودکار به نوزادانی که مادرانشان در خاک آمریکا حضور دارند و پدرانشان شهروند یا مقیم دائم قانونی آمریکا نیستند، تابعیت نمیدهد.
مقامات ایالتی در پرونده تعلیق این فرمان گفتند که ترامپ از سطح اختیارات خود فراتر رفته و فرمان او را «مغایر با اصل و تاریخچه متمم چهاردهم، عملکرد دیوان عالی کشور در یک قرن گذشته، تفسیر قدیمی قوه مجریه و قانون مهاجرت و ملیت دانستند.»
به گفته دادستانهای کل، درصورتیکه دادگاه مداخله نکند، بالغ بر ۱۵۰ هزار نوزاد در سال جاری بدون تابعیت میمانند، زیرا والدین آنها به شکل غیرقانونی در کشور زندگی میکنند.
مقامات دولت در پاسخ گفتند که دادگاه نباید حکم تعلیق صادر کند، زیرا ایالتها متحمل هیچ آسیبی نشدهاند و شاکیان شانسی برای موفقیت ندارند.
وکلای دولت گفتند: «شواهد فراوان تاریخی نشان میدهند که فرزندان اتباع بیگانه غیرمقیم تابعِ کشورهای خارجی هستند. از اینرو، مشمول قوانین قضایی آمریکا نیستند و براساس قانون اساسی حقی در قبال تابعیت براساس تولد ندارند.»
در این فرمان به حکم یکی از قضات دیوان عالی اشاره شده که در تفاسیر حقوقی خود نوشته نوزادانی که والدین آنها «بهطور موقت» در خاک آمریکا هستند، شایسته دریافت تابعیت براساس تولد نیستند.
کافنور ضمن حمایت از ایالتها به دادگاه گفت که حکم تعلیق این فرمان را که ایالتها خواهان آن بودهاند، امضا کرده است.
حکم تعلیق دو هفتهای درحالی صادر شده که کافنور درحال بررسی یک حکم موقت دیگر است که احتمالاً با ادامه روند رسیدگی به پرونده در دادگاهها پابرجا خواهد ماند.
برت شومات، وکیل وزارت دادگستری، در جلسه استماع ۲۳ ژانویه گفت که فرمان اجرایی ترامپ براساس قانون اساسی صادر شده و هر حکمی که از آن ممانعت کند «کاملاً نابجا» خواهد بود.