پیش‌نویس قطعنامه‌ای که تروئیکای اروپایی، شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان روز دوشنبه برای رای‌گیری در این هفته به شورای حکام ناظر هسته‌ای سازمان ملل ارائه کردند، مجدداً حکومت ایران را تحت فشار قرار می‌دهد تا درباره آثار اورانیوم یافت‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده توضیح دهد و همچنین موضوعاتی مانند ممانعت از ورود بازرسان را مطرح می‌کند.
خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی اختصاصی بر اساس متنی که مشاهده کرده، نوشته است که این متن پیرو قطعنامه‌ای است که ۱۸ ماه پیش به تصویب رسید و به تهران دستور می‌داد که فوراً از تحقیقات چند ساله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد آثار اورانیوم یافت‌شده تبعیت کند.
خبرگزاری فرانسه در این‌باره نوشته است که این از آخرین مانورهای دیپلماتیک متعدد قدرت‌های غربی است که بیم دارند حکومت ایران به دنبال تولید سلاح هسته‌ای باشد – ادعایی که جمهوری اسلامی همیشه آن را رد کرده است.
به نوشته رویترز، متن جدید از حکومت ایران می‌خواهد بدون تاخیر همکاری کند، از جمله به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا در صورت نیاز از مناطق مورد نظر نمونه‌برداری انجام دهد.
این قطعنامه از این سطح هم فراتر می‌رود و به مشکلاتی می‌پردازد که اخیراً به وجود آمده است، مانند ممانعت حکومت ایران از حضور بسیاری از کارشناسان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تیم بازرسی.
در این قطعنامه از حکومت ایران خواسته شده تا بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ را که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌عنوان یک تعهد گسترده برای همکاری تلقی می‌کرد، اجرا کند.
در متن از جمهوری اسلامی خواسته شده تا با آژانس همکاری کافی داشته باشد و اقدامات ضروری و فوری را همانطور که در قطعنامه نوامبر ۲۰۲۲ تصمیم گرفته شده است، انجام دهد تا مسائل پادمانی را که علیرغم تعاملات متعدد با آژانس از سال ۲۰۱۹ تاکنون حل نشده باقی مانده است، حل و فصل کند.
ایالات متحده مانع تلاش‌های اروپا برای پاسخگو کردن تهران است
خبرگزاری فرانسه نوشته است که دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند که ایالات متحده مانع از تلاش‌های اروپا برای پاسخگو کردن تهران است، زیرا بیم آن دارد که محکومیت ممکن است تنش‌های خاورمیانه را پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر تشدید کند.
دیپلمات‌ها می‌گویند که حفظ سیاست فعلی انفعال در بحبوحه تشدید تنش‌های حکومت ایران، دیگر قابل تحمل نیست و موضع ایالات متحده ممکن است قبل از رای‌گیری آژانس بین المللی انرژی اتمی که قرار است اواخر این هفته برگزار شود، تغییر کند.
به نوشته رویترز، بریتانیا، فرانسه و آلمان که به عنوان E3 شناخته می‌شوند، علیرغم نگرانی‌های ایالات متحده، بر اجرای این قطعنامه تاکید دارند که این اقدام می‌تواند جمهوری اسلامی را وادار کند که با تشدید فعالیت‌های هسته‌ای خود واکنش نشان دهد، زیرا تهران در گذشته با تندخویی به چنین قطعنامه‌هایی واکنش داده و در پاسخ دست به اقداماتی زده است.
مسائل پادمانی باقی‌مانده در پرونده هسته‌ای ایران
به نوشته خبرگزاری فرانسه، شورای حکام آخرین قطعنامه را در مورد انتقاد از فعالیت‌های هسته‌ای ایران در نوامبر ۲۰۲۲ به تصویب رساند و این تهران را بر آن داشت تا با افزایش فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم خود واکنش تلافی‌جویانه‌ای نشان دهد.
پس از تصویب قطعنامه ۲۰۲۲، تعداد سایت‌هایی که مورد ردیابی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته، از سه به دو مورد کاهش یافته است. آژانس از آن به عنوان «مسائل پادمان باقی‌مانده» یاد می‌کند.
طبق معیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حکومت ایران در حال حاضر اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد را تا نزدیک به درجه تسلیحاتی ۹۰ درصد غنی‌سازی کرده است و به اندازه کافی مواد غنی‌شده برای ساخت سه بمب هسته‌ای جمع‌آوری کرده است.
قدرت‌های غربی می‌گویند که هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای غنی‌سازی تا این سطح وجود ندارد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید هیچ کشور دیگری بدون تولید تسلیحات هسته‌ای این کار را انجام نداده است، اما حکومت ایران می‌گوید اهدافش کاملا صلح آمیز است.
اظهارات مقامات ایران درباره سلاح هسته‌ای قابل قبول نیست
رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در افتتاحیه نشستی در روز دوشنبه بار دیگر نگرانی‌های خود را تکرار کرد و گفت که صحبت مقامات ایران درباره سلاح‌های هسته‌ای غیرقابل قبول است.
گروسی با اشاره به نظارت محدود آژانس بر برنامه هسته‌ای تهران هشدار داد که «شکاف فعلی… بازگشت به دیپلماسی را بسیار دشوار می‌کند».
خبرگزاری فرانسه نوشت که در این میان، مرگ ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی در سانحه سقوط هلی‌کوپتر در ماه گذشته، مذاکرات را به حالت تعلیق درآورده است و دیپلمات‌ها می‌گویند تهران از این حادثه به عنوان بهانه‌ای برای توقف استفاده می‌کند.
گروسی روز دوشنبه این ادعا را رد کرد و گفت که این مکث «بخشی از هیچ تاکتیک تاخیری» از سوی جمهوری اسلامی نیست.
وی افزود که آماده است پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۲۸ ماه ژوئن با مقامات جدید دیدار کند.
