رسانههای عربی میگویند که دولت قطر بعد از ناکامیهایی که در روابط با طالبان داشته است، اینبار تلاشهای جدیدی به عنوان یک «میانجیگر» برای تقویت روابط با این گروه آغاز کردهاند.
سفر روز یکشنبه ماجدالقحطانی، نماینده ویژه دولت قطر به کابل و دیدار وی با تعدادی از وزرای امارت اسلامی طالبان از جمله امیرخان متقی وزیر خارجه، سراج الدین حقانی، وزیر داخله، حبیب الله آقا حقانی، وزیر معارف، عبدالحق واثق رئیس استخبارات طالبان مورد توجه رسانههای افغانستان و عرب زبان قرار گرفته است.
کاهش فشار بینالمللی بر طالبان
رسانهها از جزئیات نشستها و دیدارهای جداگانه نماینده ویژه دولت قطر با سران امارت اسلامی طالبان چیزی ننوشتهاند، اما این دیدار را در روابط قطر با طالبان مهم ارزیابی کردهاند.
خبرگزاری عربزبان میدل ایست به مناسبت سفر نماینده دولت قطر به کابل، در مقالهای با عنوان «قطر پس از کاهش نفوذش در افغانستان، نقش خود را احیا میکند» نوشته است: «قطر به دنبال تقویت مجدد نقش خود در افغانستان به عنوان بخشی از تلاش جدید برای کاهش فشار بینالمللی بر دولت تندرو طالبان است که از نظر کشورهای جهان به رسمیت شناخته نمیشود و به دلیل اجرای دوباره محدودیتهای شدید بر زنان مورد انتقاد شدید قرار گرفته است.»
میدل ایست با اشاره به پیشینه دولت قطر در میزبانی از دفتر طالبان از سال ۲۰۱۲ در دوحه تا به قدرت رسیدن طالبان و نقش واسطهای که میان کشورهای غربی و طالبان داشت، افزوده است که اهداف این دیدار فراتر از تلاش برای منصرف کردن طالبان از محدودیتهایی است که بر زنان تحمیل کرده است و دولت قطر به دنبال راههای متعددی برای افزایش نفوذ در میان طالبان و گسترش حضور اقتصادی خود در افغانستان است.
العربیه نیز درباره نقش میانجیگری قطر در افغانستان نوشته است: «موقعیت قطر به عنوان میانجی با طالبان و قدرتهای غربی در دهه گذشته افزایش یافته است به ویژه زمانیکه دوحه به گزینه ایالات متحده برای افتتاح دفتر سیاسی برای طالبان تبدیل شد. بنابراین این کشور در کنار پاکستان، نقش مهمی در شکل دادن سیاست منطقهای به افغانستان (تحت سلطه طالبان) خواهد داشت.»
بیانیههای قطر و طالبان
در بیانیه وزارت خارجه طالبان بدون اشاره به صحبتهای نماینده قطر برای تامین حقوق زنان آمده است که دو طرف بر گسترش روابط بین یکدیگر تاکید کردهاند و در زمینه همکاریهای سیاسی، کمکهای بشردوستانه و بهبود روابط گفتگو کردهاند.
رسانه دولتی قطر با استناد به بیانیه وزارت خارجه این کشور گزارش داده است که نماینده دولت قطر در این دیدار بر تشکیل حکومت همه شمول و حق کار و تحصیل زنان و دختران تاکید کرده است.
پس از به قدرت رسیدن طالبان در آگوست ۲۰۲۱ میلادی، دولت قطر در مدیریت میدان هوایی/فرودگاه کابل به طالبان کمک کردند. همچنین این کشور در پروژه تخلیه افغانهای تحت خطر از افغانستان با ایالات متحده و شرکای غربی همکاری کرد و هزاران پناهجوی افغانستان را در دوحه به طور موقت اسکان دادند.
در همان دوره، قطر و ترکیه در مورد تامین امنیت فرودگاه کابل به طور مشترک، توافقاتی انجام دادند اما سرانجام یک شرکت وابسته به امارات متحده عربی توانست امتیاز تامین امنیت چهار فرودگاه بزرگ افغانستان از جمله فرودگاه بینالمللی کابل را به دست آورد.
پیش از این، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر با ابراز ناامیدی و تاسف از اقدامات طالبان از محروم کردن زنان از حقوق اولیهشان گفته بود که این دولت به تعاملاتشان با امارت اسلامی طالبان به عنوان تنها گزینه برای تغییر ادامه خواهد داد.